به گزارش میمتالز، بازار فولاد ایران همواره تحت تأثیر تغییرات اقتصادی داخلی، نوسانات جهانی قیمتها، تنشهای سیاسی و رویدادهای بینالمللی قرار دارد.
در مهر ماه ۱۴۰۳، این بازار به طرز ویژهای تحت تأثیر شرایط اقتصادی کشور و تنشهای منطقهای قرار گرفت. عوامل متعددی از جمله رکود ساختوساز، کاهش تقاضای داخلی، نوسانات ارزی و فشارهای ناشی از تنشهای خاورمیانه باعث تغییراتی در قیمت انواع مقاطع فولادی شد.
در آغاز پاییز ۱۴۰۳، بازار فولاد ایران نسبت به تنشهای سیاسی و نظامی واکنش جدی نشان نداد. برخی کارشناسان با بررسی نوسانات ارزی و احتمال وقوع جنگ، خرید فولاد در این بازه زمانی را مناسب میدانستند. اما از سوی دیگر، عدم نقدینگی و رکود در بخش ساختوساز موجب توقف معاملات در بازار شد.
تمامی این شرایط بیانکننده وضعیت بیتحرک این بازار بود. در هفته اول مهر، نوساناتی در قیمت میلگرد مشاهده شد. این مقطع فولادی، هفته را با کاهش ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومانی در هر کیلوگرم آغاز کرد، اما در روزهای پایانی با افزایش ۱۰۰ تا ۳۰۰ تومانی روبهرو شد. تیرآهن نیز در همین هفته روند کاهشی ۱۰۰ تا ۴۰۰ تومانی را ثبت کرد.
بازار پروفیل نیز شرایط مشابهی را تجربه کرد؛ و تنها یک روز افت قیمت ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومانی را تجربه کرد. قیمت این محصول تا پایان هفته تقریباً ثابت ماند؛ و در پایان هفته با ثبت قیمت ۳۵ هزار تومان به پایان رسید.
همچنین قیمت نبشی و ناودانی در این هفته تغییرات ثابت بود. در پایان هفته قیمت نبشی و ناودانی در محدوده ۲۹۵۰۰ تومان معامله شد. کاهش قیمت سنگ آهن در بازار جهانی به عنوان یکی ازعوامل کلیدی منجر به حفظ قیمت مقاطع فولادی در بازار ایران شد. در این دوره، قیمت سنگ آهن به حدود ۹۰ دلار در هر تن رسید که یکی از پایینترین سطوح در تاریخ عرضه این محصول به شمار میرود.
پیشبینیها حاکی از آن است که قیمت سنگ آهن در سال آینده به زیر ۸۰ دلار نیز کاهش یابد. با توجه به این شرایط، افزایش چشمگیر قیمت آهن در بازار داخلی بعید به نظر میرسد.
عوامل دیگری از جمله محدودیت صادرات فولاد، حمایتهای دولتی از قیمتها و رکود داخلی نیز نوسانات بازار را محدود کرده است. در عین حال، رکود اقتصادی و کاهش تقاضای جهانی، مخصوصاً در بازار چین به این شرایط دامن زده است. علاوه بر این، صادرات فولاد ارزانقیمت چین باعث افزایش عرضه جهانی و کاهش قیمتها شده است.
در هفته سوم مهر، بازار میلگرد با کاهش قیمتها همراه بود. قیمت این محصول در ابتدا هفته با افزایش ۲۰۰ تا ۴۰۰ تومانی روبهرو شد، اما در روزهای پایانی هفته با کاهش ۳۰۰ تومانی مواجه شد. تیرآهن نیز در این هفته با نوساناتی همراه بود. قیمت تیرآهن ابتدا هفته افزایش ۱۰۰ الی ۲۰۰ تومانی را تجربه کرد و در نهایت با کاهش حدود ۵۰۰ تومانی به کار خود پایان داد.
در سالهای اخیر صنعت فولاد به عنوان ستون اقتصاد ایران به دلیل محدودیتهای انرژی و موانع صادراتی، به شدت در معرض آسیب قرار گرفته است؛ به طوری که گزارشهای رسمی بیانگر این است که تولیدات برخی محصولات تا ۱۰ درصد کاهش یافته است.
شایان ذکر است که تاثیر محدودیتهای انرژی برعملکرد صنعت فولاد چشمگیر و به عبارتی فلجکننده بوده است، به طوری که گزارشهای آماری منتشرشده از سوی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، بسیار نگرانکننده است. این گزارشات حاکی از آن است که در نیمه نخست سال ۱۴۰۳، اعمال محدودیتهای برق صنایع، تاثیری فراتر از انتظار بر روند تولید این صنعت استراتژیک گذاشته است و موجب کاهش ۳.۳ تا ۱۰ درصدی در بخشهای مختلف تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل شده است.
همچنین تولید مقاطع طویل فولادی با کاهش ۱۰ درصدی، بیشترین آسیب را به خود دیده است. با توجه به شرایط جنگی در منطقه، صنعت فولاد ایران در نقطه عطف قرار دارد و موانع و بحرانهایی که گریبانگیر این صنعت شده است نیازمند اقدامات علمی و فوری است.
این اقدامات باید ترکیبی از راهکارهای کوتاهمدت در جهت مدیریت بحران و راهکارهای بلندمدت برای تضمین پایداری و رقابتپذیری صنعت فولاد باشد. از سوی دیگر برای رفع مشکلات صنعت فولاد، باید تمامی ذینفعان از جمله دولت، بخش خصوصی، دانشگاهها و جامعه با یکدیگر همکاری کنند، تا بتوان این صنعت استراتژیک را از بحران نجات داد.
برخی از صادرکنندگان فولاد به دلیل نوسانات ارزی، سیاستهای قیمتگذاری خود را تغییر داده و با انعطاف بیشتری در بازار ظاهر شدهاند. این در حالی است که تقاضای خارجی برای محصولات فولادی کاهش یافته و شرایط اقتصادی داخلی نیز بر این بازار تأثیر گذاشته است.
بررسی دقیق بازار فولاد در مهر ۱۴۰۳ بیانکننده این است که بازار فولاد تحت تاثیر افزایش قیمت دلار، کاهش نقدینگی، رکود ساختوساز و کاهش تقاضای جهانی به ویژه در چین، ثبات نسبی داشته است.
همچنین، تحولات منطقهای نظیر تنشهای سیاسی بین ایران واسرائیل تاثیراتی غیرقابل انکاری بر بازار آهن و فولاد داشتهاند. با توجه به این عوامل، احتمال نوسانات جزئی قیمت مقاطع فولادی در کوتاهمدت، امری طبیعی به نظر میرسد.
نویسنده: علی سپهوند، سرپرست معاملات بورس کالا کارگزاری صبا تامین
منبع: بورس امروز