دوگانه تاثیر تحریم‌ها بر صنایع فلزی ایران

به گزارش می متالز، توسعه صادرات فلزهای اساسی در سال‌های اخیر در دستور کار وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت بوده و دولت روی آن حساب باز کرده بود. مقایسه آمار سال‌های اخیر نشان می‌دهد ارزش صادرات فلزات اساسی افزایش داشته است. ارزش صادرات ۱۰ ماهه سال ۹۷ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۷درصد افزایش داشته است. همچنین مقایسه آمارهای سال ۹۶ نشان می‌دهد که حجم صادرات فلزات نسبت به سال ۹۵ افزایش چشمگیری داشته، چنانکه حجم صادرات نزدیک به ۵۰ درصد و ارزش آن ۳۰ درصد در یک سال رشد داشته است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده امریکا روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت (۸ مه) در ادامه اقدامات خصمانه خود، صادرات صنایع فلزی و معدنی از جمله صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران را هدف تحریم قرار داد؛ تحریم‌هایی که نمی‌تواند صنایع فولادی ایران را به همین راحتی زمین‌گیر کند چراکه تحریم فولاد و صنایع فلزی ایران، کاری دشوار و غیر قابل اجراست و همه کشورهای هدف صادرات فلزات ایران، حافظان منافع امریکا نیستند.

اثرپذیری صنعت فولاد کشور از تحریم‌ها بسیار کم است

هاشم مهدی‌زاده، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: اثرپذیری صنعت فولاد کشور از تحریم‌ها بسیار کم است و شاید اختلال تحریم این صنایع تا ۱۵ سال آینده هم قابل مشاهده نباشد چراکه درحال‌حاضر همه طرح‌های فولادی و صنایع فلزی ایران در حال اجراست، نیازی به سرمایه‌گذار ندارد و در مرحله نصب ماشین‌آلات و آزمایش سرد و گرم هستند.
مهدی‌زاده تصریح کرد: واحدهای فولادی کشور مانند ذوب آهن، فولاد خوزستان و فولاد مبارکه با برنامه‌ریزی‌ها و کارهای کارشناسی که در این چند سال در ساختار آنها انجام شده، به طور کامل آماده‌اند که در مقابل تحریم‌ها ایستادگی کنند و در تولید و مصرف مواد اولیه تولیدی کارخانه‌های کشور مشکلی با تامین نیاز نداریم.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: هم‌اکنون با کمک واحدهای فولاد یزد و اسفراین در ساخت قطعات مورد نیاز صنعت فولاد، مانعی در راه نیست و گفتنی است صنعت فولاد کشور در این برهه زمانی می‌تواند یک کارخانه را از اول تا آخر بهره‌برداری کند.

کمک ناخواسته امریکا به ایران

هادی قوامی، نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با اشاره به تحریم اخیر امریکا در زمینه صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران، گفت: این تحریم می‌تواند به فرصت جدیدی برای رونق صنایع و تولیدات داخلی تبدیل شود، مشروط بر اینکه دولتمردان به درستی از آن استفاده و نیاز کشور را از داخل تامین کنند.
نماینده مردم اسفراین در مجلس شورای اسلامی افزود: ترامپ با تحریم صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس به طور غیرمستقیم به اقتصاد ایران کمک می‌کند. برای نمونه، کارخانه لوله‌گستر اسفراین، لوله‌های جداری نفت از سایز ۷ تا ۱۶ اینچ تولید می‌کند و شمش مورد نیاز برای تولید این لوله‌ها باید در مجتمع صنعتی اسفراین تولید شود. در ادامه، این مجتمع، آهن اسفنجی مورد نیاز خود را از فولاد نیشابور و سبزوار خریداری می‌کند. فولاد نیشابور؛ گندله، کنسانتره و سنگ آهن مورد نیاز برای تولید آهن اسفنجی را از خواف می‌خرد در نتیجه زنجیره ارزشی از اسفراین تا خواف به وجود می‌آید.
این نماینده در مجلس دهم ادامه داد: تولید لوله‌های جداری و استفاده از ظرفیت مجتمع اسفراین، نیشابور و خواف در گرو توجه وزارت نفت، شرکت‌های نفتی و... از ظرفیت داخل است.
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات، تصریح کرد: صادرات هر تن فولاد مجتمع صنعتی اسفراین یک هزار یورو برای کشور ارزآوری دارد، در حالی که اگر از این ظرفیت برای نیازهای داخلی استفاده شود می‌توان قطعات مورد نیاز خودرو، شیرهای سرچاهی برای نفت و... را تولید کرد که عواید به‌دست آمده از این موضوع بیشتر از صادرات است. قوامی با بیان اینکه شرکت آذین فورج اسفراین به‌تازگی توانسته به توانایی تولید پنجه دینام و مثلثی پژو ۲۰۶ دست پیدا کند در حالی که تا ۶ ماه پیش این قطعات باید از خارج وارد می‌شدند، گفت: در صورتی که دولت از ظرفیت کشور در صنایع آهن، فولاد و... به درستی استفاده کند می‌تواند اشتغالزایی و رونق تولید ایجاد کرده و از خروج ارز جلوگیری کند.
وی با بیان اینکه امریکا با رفتارهای نامناسب و تحریم ایران، غیرمستقیم ما را به سمت تکیه بر توان داخلی سوق می‌دهد، تصریح کرد: با وجود اینکه کشور ظرفیت زیادی در حوزه فولاد، صنایع فلزی و آلومینیوم دارد برخی رانتخواران در تلاشند با واردات این مواد، سود بیشتری به‌دست آورند، بنابراین اعمال تحریم‌ها می‌تواند بهترین فرصت برای جلوگیری از واردات باشد.
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات اظهار کرد: از آنجا که ممکن است در اثر این تحریم‌ها صادرات محدود شود، می‌توان از صنایع فلزی برای تامین نیاز داخل استفاده کرد که نتیجه آن، جلوگیری از واردات است.

بخشی از مشتریان ثابت از دست می‌روند

درباره تحریم‌های امریکا علیه صنایع فلزی ایران دیدگاه متفاوتی نیز وجود دارد.
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران معتقد است: با تحریم جدید دونالد ترامپ دسترسی ایران به ارز صادرات صنایع معدنی با مشکل روبه‌رو خواهد شد. پیش از این، تولیدکنندگان صنایع فلزی با وجود مشکلات در مبادلات بانکی می‌توانستند مواد اولیه و ماشین‌آلات خود را به‌وسیله ارز حاصل از صادرات تامین کنند اما در شرایط جدید با مشکلات دیگری روبه‌رو می‌شوند.
به گزارش اتاق ایران، به گفته فریال مستوفی، امریکا ۸ مه۲۰۱۹، صنایع معدنی ایران را تحریم کرده است. در این تحریم‌ها تمام فعالیت‌های صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران، از عرضه، صادرات و مبادله، تا خریدوفروش فناوری‌ها و مهندسی‌های لازم در این حوزه محدود می‌شود.
وی گفت: آمارها نشان می‌دهد که صادرات صنایع معدنی در سال ۹۷ در مدت ۱۱ ماه، حدود ۱۰ میلیارد دلار بوده است. مستوفی با اشاره به این آمار می‌گوید با تحریم جدید دونالد ترامپ دسترسی ایران به ارز صادرات صنایع معدنی با مشکل روبه‌رو خواهد شد. او با اشاره به پیامدهای این تصمیم می‌گوید: این تصمیم پیامدهایی برای تولیدکنندگان صنایع فلزی به همراه خواهد داشت. پیش از این، تولیدکنندگان صنایع فلزی با وجود مشکلات در مبادلات بانکی می‌توانستند مواد اولیه و ماشین‌آلات خود را به‌وسیله ارز حاصل از صادرات تامین کنند و در شرایط جدید درصورتی‌که این ارز وارد کشور نشود، تولیدکنندگان صنایع فلزی درباره تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات با مشکلات جدید روبه‌رو می‌شوند. او تصریح می‌کند: البته کشورهای همسایه به صنعت فولاد ایران نیاز دارند، بنابراین چرخه صادرات قطع نخواهد شد. به گفته مستوفی، ازآنجایی‌که فولاد، مس و آلومینیوم ایران مشتری‌های ویژه‌ای دارند، با این تصمیم ترامپ فعالان حوزه صنایع معدنی، بخشی از مشتریان ثابت خود را از دست خواهند داد.