با افزایش قیمت بلیت ریزش مسافر نداریم

به گزارش می متالز، حمد رجبی در گفتگو با هفته‌ نامه «حمل‌ و نقل» با استناد به آمار مسافران ریلی گفت: «برخلاف احتمالاتی که در مورد کاهش یا ریزش مسافران ریلی ارائه می‌شود، آمار حکایت از افزایش تمایل به استفاده از قطار دارد.» رجبی همچنین با اشاره به عدم تناسب بین درآمدها و هزینه‌ های حمل‌ و نقل ریلی، به افزایش هزینه‌ های تعمیراتی در این مد حمل‌ و نقل اشاره کرد و خواهان ارائه سوبسیدهای لازم به بخش ریلی شد.

این فعال در حوزه حمل و نقل در حالی کاهش مسافران ریلی بعد از افزایش قیمت را رد می‌کند که شهرام آدم‌ نژاد، معاون وزیر راه‌ وشهرسازی خبر افزایش ۲۲ درصدی قیمت بلیت قطار بعد از ماه مبارک رمضان را منتشر کرد و توضیح داد: «در حوزه حمل‌ و نقل مسافر ریلی در شورای عالی هماهنگی ترابری کشور تصمیم به افزایش متوسط ۲۲ درصد قیمت بلیت گرفته شد که بعد از ماه مبارک رمضان اجرایی خواهد شد.»

در حالی آدم‌ نژاد از مصوبه افزایش ۲۲ درصدی قیمت بلیت قطار خبر می‌دهد که سیدجواد احمدی، مدیرکل سازمان حمایت مصرف‌ کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرد فعلاً هرگونه افزایش قیمت بلیت قطار غیرقانونی است و مردم تخلفات را ۱۲۴ گزارش کنند.

او توضیح داد: «هرگونه قیمت‌ گذاری بلیت قطار با تصویب کارگروه تنظیم بازار به شورای عالی هماهنگی ترابری کشور واگذارشده است. با استناد به درخواست شرکت راه‌آهن و ارسال اسناد و مدارک مالی شرکت‌ های ریلی، موضوع افزایش نرخ بلیت قطار در سازمان حمایت بررسی و برای تصمیم‌ گیری نهایی به شورای عالی هماهنگی ترابری کشور ارسال‌ شده است. پس از قطعی شدن نرخ‌ ها مطابق مصوبه کارگروه تنظیم بازار توسط شورای عالی هماهنگی ترابری کشور مراتب برای اجرا ابلاغ خواهد شد.»

آقای رجبی چرا از سوی سازمان حمایت از مصرف‌ کنندگان افزایش قیمت را غیرقانونی دانست، درحالی‌ که شما پیشنهاد افزایش ۲۵ درصدی بلیت قطار را داشتید؟

نه افزایش قیمت بلیت به تصویب ارگان‌های دولتی مرتبط رسید. شورای عالی ترابری موافقت با افزایش ۲۲ درصدی را رسما اعلام کرده است. شورای عالی ترابری نهاد مسئول و متولی بررسی قیمت‌های حمل‌ و نقل عمومی است و بااین‌ وجود که افزایش ۲۵ درصدی در این شورا رد شد اما نهایتا افزایش ۲۲ درصدی قیمت مصوب شد. در این مصوبه اینکه گفته می‌ شود که سازمان حمایت با افزایش قیمت مخالف است درست نیست. نمایندگان و مسئولان سازمان حمایت در جلسه بودند و خودشان پیشنهاد افزایش ۲۲ درصدی را ارائه کردند و به همین دلیل نمی‌ توانند با نظر خودشان مخالف باشند. به نظرم این اخبار منوط به قبل است و در خبر هم گفته می‌ شود که افزایش قیمت بلیت باید به شورای عالی ترابری برود.

افزایش ۲۲ درصدی قیمت بلیت نیاز مالی شما را تأمین می‌کند؟

نه. هرچند با افزایش ۲۵ درصدی بلیت قطار نیز هزینه‌ های شرکت پوشش داده نمی‌ شد، ما با توجه به کشش بازار پیشنهاد افزایش ۲۵ درصدی بلیت را داده بودیم. در اعلام درخواست ۲۵ درصدی بلیت قطار توان مسافران را در نظر گرفتیم و سازمان حمایت و وزارت خانه با ۲۲ درصد موافقت کرد.

با توجه به هزینه‌ های ریلی وضعیت مالی این حوزه بسیار بالاست و با افزایش ۲۵ درصد قیمت بلیت قطار هم پوشش داده نمی‌شد. از بهمن‌ ماه سال گذشته هزینه‌ های روزمره قطار ازجمله تأمین برق قطارهای برقی و تعمیرات اساسی بسیار افزایش‌ یافته است و رجا متحمل هزینه‌ های بسیاری در این بین شده است. به‌ عنوان نمونه هزینه تعمیرات اساسی از ۳۶۰ میلیون تومان به یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان افزایش پیداکرده است.

بااین‌ حال برخی از کارشناسان این‌ گونه مطرح می‌ کنند که با توجه به شرایط بازار، احتمال ریزش مسافران ریلی محتمل است و شرکت‌ های ریلی مجبور می‌شوند که بعد از افزایش قیمت برای جذب مشتری تخفیف بدهند.

همیشه این‌گونه بوده است که در دوره‌ هایی که امکان جذب مسافر نداشتیم یا ظرفیت خالی می‌شد، تخفیف می‌دادیم؛ این شرایط همواره بوده است. اما در زمان‌ هایی که تقاضا مناسب است و امکان فروش هست به قیمت مصوب عرضه می‌کنیم. سال‌ های گذشته هم این سیاست را دنبال می‌ کردیم که در روزهای غیر پیک تخفیف می‌دادیم و در روزهای پیک قیمت مصوب را نگه می‌داشتیم. اما در مورد این نکته که گفته می‌ شود با بالارفتن قیمت بلیت آمار مسافران کاهش پیدا می‌کند، محتمل به نظر نمی‌رسد، چراکه آمار بیانگر این است که تمایل به مسافرت با ریل نسبت به سال گذشته افزایش‌ یافته است.

سقف و کف تخفیف‌ ها مشخص است؟

در برخی مقاطع بر اساس شرایط تا ۵۰ درصد هم تخفیف روی بلیت قطار ارائه داده‌ ایم تا بتوانیم مسافر جذب کنیم. بر اساس مؤلفه‌ های بازار مدل‌ های اقتصادی متناسب را برنامه‌ ریزی و اجرا کردیم تا بتوانیم بر اساس تقاضا، قیمت مناسب را به مسافران ارائه کنیم. مدل‌ های اقتصادی رجا کاملا مبتنی بر عرضه و تقاضا است و زمانی که تقاضا بالا می‌رود، سقف قیمت‌ها لحاظ و در دوران رکود نیز تخفیفات اعمال می‌شود. شرکت‌های فعال دیگر هم مشابه همین سیاست‌ ها اجرا می‌کنند. اما در مورد میزان تخفیف ما دو مبلغ مبنا و مبلغ شناوری داریم که به‌ صورت معمول در تخفیف‌ ها ۳۰ درصد از قیمت مبنا کسر می‌شود؛ اما الزامی به ۳۰ درصد نیست و گاهی شرکت‌ ها برای جذب مشتری تا ۵۰ درصد تخفیف می‌دهند.

با این سایت کسری تراز مالی شرکت‌ ها برقرار می‌شود؟

آنچه مسلم است در بخش ریلی مسافری امکان دریافت و پوشش تمام هزینه‌ ها از طریق قیمت بلیت نیست. چراکه بازار کشش ندارد و از سوی دیگر هزینه‌ های ریلی بسیار سنگین است. انتظار داریم که در بخش تکمیلی و حومه‌ ای سوبسیدهای لازم از سوی دولت ارائه شود. در بخش قطارهای حومه‌ ای همیشه خواهان افزایش سوبسیدها بوده‌ ایم.

درحال‌ حاضر وضعیت بدی داریم. دریافت منابعی که در بودجه پیش‌ بینی‌ شده بود، بسیار سخت است. مطالبات سنوات گذشته رجا تا سال ۹۷ بالغ‌بر ۵۰۰ میلیارد تومان است.

تلاش کردیم که خرید قطعات یدکی شرکت را با ارز دولتی انجام دهیم که موفق نشدیم و از دولت می‌خواهیم که راه‌ حلی برای این مسئله بی‌اندیشد تا بخش ریلی بتواند با استفاده از ارز دولتی تجهیزات موردنیاز خود را وارد و تأمین کند.

نکته پایانی به نظرتان می‌ رسد؟

بخش ریلی هم مانند بخش جادهای نیازمند کمک‌ ها و حمایت‌ های دولتی است. در بخش جاده‌ ای برخی از اقلام مصرفی ناوگان تأمین می‌شود و دولت سوبسیدهایی برای تأمین تجهیزات ناوگان جاده‌ ای ازجمله، لاستیک و روغن ارائه می‌ کند. 

این اقدامات مؤثر مستقیما از طرف دولت انجام می‌شود و دولت برای تأمین نیازهای جاده‌ ای برنامه‌ های را در دست اقدام و اجرا دارد. ترجیح می‌ دهیم که در بخش ریلی که مزایایی ازجمله کاهش مصرف سوخت، کاهش آلایندگی محیط‌ زیست؛ کاهش تلفات نسبت به شقوق دیگر و ایمنی دارد، سوبسیدها و حمایت‌ های لازم برای تأمین تجهیزات و قطعات ارائه شود.