راه صادرات به عراق باز می‌شود

البته با نزدیک شدن به اتمام جنگ عراق در موصل زمزمه‌هایی برای صادرات سیمان به این کشور به گوش می‌رسد. البته با توجه به شرایط منطقه و تغییراتی که به‌وجود آمده، بازار قطر نیز می‌تواند مقصد صادراتی ما قرار گیرد. درحال‌حاضر ایران به ۲۲ کشور سیمان صادر می‌کند و در سال ۹۶ نیز به‌دنبال راهکارهایی برای گسترش بازارهایی بیشتر برای صادرات سیمان است.

صادرات به ۲۲ کشور جهان

وزارت صنعت عراق برای حمایت از تولید داخلی سیمان خود در این کشور، واردات سیمان از ایران را از ابتدای سال ۹۵ ممنوع اعلام کرد. این در حالی است که ۵۰درصد از تولیدات سیمان ایران به عراق صادر می‌شد و همین موضوع سبب شد واردات سیمان در سال گذشته در حد قابل‌توجهی کاهش داشته باشد. البته به نظر می‌رسد با اتمام جنگ عراق بیش از تولید داخلی این کشور به سیمان نیازمند باشند. در این‌باره عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان عنوان کرد: با توجه به شرایط کشور عراق به نظر می‌رسد منطقه موصل در حال پس‌گیری از گروهک داعش است، از این‌رو با اتمام جنگ در عراق می‌توانیم شاهد امنیت در این کشور باشیم، بنابراین می‌توانیم برای بازسازی آنجا خوش‌بین باشیم. شیخان در ادامه خاطرنشان کرد: البته خود عراقی‌ها در جلسه‌های خصوصی اعلام کرده‌اند با اتمام جنگ نیاز به سیمان بیشتری در آینده خواهند داشت. از این‌رو ما هم‌اکنون به‌دنبال راهکارهایی هستیم که بیش از پیش بتوانیم نیاز این کشور به سیمان را تامین کنیم. وی در پاسخ به این پرسش که قطع روابط قطر با کشورهای عربی منطقه تا چه اندازه در حوزه سیمان برای ما ایجاد فرصت می‌کند، گفت: تغییر مواضع کشورهای عربی در منطقه با قطر تا حدی ما را قادر خواهد کرد صادرات خود به این کشور را افزایش دهیم. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در ادامه یادآور شد: البته ایران در گذشته نیز صادراتی به قطر داشت و بخشی از نیاز قطر به کلینکر چه در زمینه سفید و چه در زمینه خاکستری، در حقیقت از طریق کارخانه‌های ایرانی تامین می‌شد. اما در زمینه سیمان صادرات آنچنانی نداشته‌ایم. شیخان در ادامه با اشاره به میزان واردات سیمان قطر از عربستان عنوان کرد: قطری‌ها به ارزش ارزی حدود ۵/۴۳ میلیون دلار، سیمان از عربستان وارد می‌کردند که در صورت قطع رابطه بین این دو کشور این میزان را می‌تواند پوشش دهد و از آنجا که کیفیت سیمان ایران مرغوب و خوب است می‌توانیم به همین میزان به کشور قطر صادرات داشته باشیم. البته این مقدار چندان نمی‌تواند برای کشور ما که نیازمند صادرات بیشتری است، قابل توجه باشد.

اما در کل تاثیر صادرات سیمان به قطر می‌تواند در افزایش صادرات کشور مثمرثمر باشد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا بازارهای افریقایی همچنان جزو اهداف صادراتی سیمان ایران هستند، گفت: سیمان یک کالای حجیم و سنگین است، و برای تناژ بالای صادرات، کم‌ارزش به‌شمار می‌رود. بنابراین برای صادرات سیمان به مسیرهای دور چندان به صرفه نخواهد بود. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در ادامه توضیح داد: منطقی است برای کرایه حمل دریایی به منظور صادرات سیمان به کشورهای افریقایی یارانه‌ای از سوی دولت به این امر اختصاص داده شود تا کارخانه‌های ایرانی بتوانند بازار بهتری برای صادرات پیدا کنند و کالای‌شان قابل رقابت با کشورهایی باشد که در آن منطقه حضور دارند و سیمان صادر می‌کنند. شیخان در پایان با اشاره به اینکه ما در امسال به فکر صادرات بیشتر برای سیمان هستیم، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون به ۲۲ کشور در حوزه کشورهای خلیج‌فارس، کشورهای افریقایی و کشورهای حوزه آسیای میانه صادرات سیمان داریم که می‌توانیم با کمک دولت صادرات بیشتری داشته باشیم، با سازمان توسعه و تجارت در این راستا هماهنگی‌هایی شده و امیدوارم به نتایج خوبی در این زمینه دست پیدا کنیم.

پایان جنگ عراق، راهی برای صادرات

همچنین درباره بازار سیمان عراق و امکان گشایش این بازار حسن صباغیان کارشناس سیمان عنوان کرد: سال گذشته دولت عراق مصوبه‌ای به تصویب رساند که تنها خرید کلینکر از ایران را مجاز اعلام کرد و با منع واردات سیمان اقدام به تاسیس کارخانه‌های سوئیسی در این کشور کرد. صباغیان در ادامه توضیح داد: با خرید کلینکر به‌عنوان محصول نیمه‌آماده می‌توان امکان اشتغال بیشتری ایجاد کرد. وی در ادامه با اشاره به اتمام جنگ داخلی عراق عنوان کرد: اگر جنگ به اتمام برسد، برای بازسازی این کشور ممکن است نیاز بیشتری به سیمان داشته باشد؛ در این صورت ممکن است دولت عراق واردات سیمان از ایران را آزاد کند.

کشورهای بازار هدف سیمان ایران

لازم به یادآوری است، عمده کشورهای واردکننده سیمان سفید از ایران عراق، امارات متحده، قطر، کویت، بنگلادش، افغانستان، روسیه، قزاقستان، آذربایجان، عمان، تاجیکستان، ارمنستان، کره‌جنوبی، پاکستان، افریقای جنوبی، هند، تانزانیا، ترکمنستان، ازبکستان، کنیا، فیلیپین، میانمار، قرقیزستان، بلژیک، گرجستان و سوریه هستند. البته در سال‌های گذشته عربستان سعودی از جمله بازارهای صادراتی ایران در این بخش بوده و کشورهای دیگری چون بحرین، ترکیه، استرالیا، بلغارستان، آلمان و افریقای مرکزی وارداتی در این بخش داشته‌اند. همچنین در حوزه سیمان خاکستری به ترتیب کشورهای افغانستان، پاکستان، کویت، عراق، سومالی، افغانستان، عمان، پاکستان، تانزانیا، عراق، تاجیکستان، کنیا، ترکمنستان، آذربایجان، تاجیکستان و ارمنستان ازجمله کشورهایی بوده‌اند که به عنوان مقصد صادراتی ایران شناخته شده‌اند.

کلام پایانی

ایران با تولید ۶۵ میلیون تن سیمان در سال ۲۰۱۵ میلادی نیز ۶/۱درصد از کل تولیدات جهان را به خود اختصاص داده و در رتبه هفتم جدول تولید سیمان قرار گرفته است. از این‌رو با توجه به میزان بالای تولید و رکود صادرات سیمان در کشور و از طرفی رکود ساخت‌وساز تولیدکنندگان بیش از پیش با دپوی تولیدات سیمانی روبه‌رو هستند. بنابراین رویکرد صادراتی و استفاده از فرصت‌های پیش آمده در منطقه می‌تواند به عنوان یک فرصت تلقی شود که باید به سرعت نسبت به آن واکنش نشان داد.