لزوم نظارت بانک مرکزی بر توکن بازیگر در بازار پول و شبه پول

به گزارش می متالز، محسن عزیزی در خصوص بخش‌نامه بانک مرکزی در خصوص رمز ارزها، اظهار داشت: اصلی‌ترین وظیفه بانک مرکزی در حوزه نظام‌های پرداخت حفظ ثبات در این بخش است و من عقیده دارم هر جا بحث ثبات پولی و مالی و سیاست‌های توسعه اقتصادی در کشور مطرح باشد به طور قطع بانک‌های مرکزی نقش کلیدی و بی‌بدیل دارند و نمی‌شود بانک های مرکزی را از اظهار نظر و سیاستگذاری در این زمینه منع کرد.

وی افزود: بانک مرکزی وظیفه رگولیشن و مقررات‌گذاری نیز دارد ومن از اظهار نظر برخی از دوستان نسبت به اطلاعیه بانک مرکزی که عنوان کرده بودند این بخش‌نامه مبنای حقوقی درستی ندارد یا بانک مرکزی صلاحیت حقوقی برای صدور این بخش‌نامه را ندارد، تعجب کردم.

عزیزی ادامه داد: به عقیده من چنین اظهار نظرهایی ناشی از عدم درک کامل وظایف ذاتی و نقش بانک مرکزی و بانکداری مرکزی در اقتصاد است، زیرا جایی که بحث سیاستگذاری پولی و مالی مطرح می‌شود، اولین نهادی که صلاحیت مقررات گذاری و اظهار نظر دارد بانک مرکزی است.

این کارشناس حوزه پرداخت خاطر نشان کرد: بانک مرکزی در مقام سیاستگذار اگر احساس خطر نسبت به ثبات مالی و نظام‌های پرداخت کند به طور قطع وارد عمل می شود و با صدور دستور العمل، نظارت رهنمودهای فنی و  حقوقی به وظایف ذاتی خود عمل می‌کند، از این رو این دستورالعمل در راستای وظایف بانک مرکزی و اگر کسی قرار است این مستند را نقد کند باید نقد منصفانه و با مطالعه روال‌های رایج در دنیا باشد.

وی در پاسخ به این سوال که عنوان شده بخشنامه بانک مرکزی مانع از بهره‌گیری فناوری‌های نوین در کشور می‌شود، گفت: من تاکید می‌کنم قبل از اعلام چنین اظهار نظرهایی باید تعریف خود از توسعه فناوری و نوآوری را ارائه کنیم، زیرا هر چیزی را نمی‌توان نوآوری و توسعه درست فناوری دانست.

عزیزی افزود: حتی از منظر اظهار نظرهای رادیکال آینده پژوهانه هنوز در دنیا نظرات متناقضی در خصوص رمز ارزها وجود دارد و باید بحث رمز ارزها را به کل از بحث بلاک چین جدا کرد، زیرا این فناوری در صورت رسیدن به مرحله بلوغ می‌تواند در حل مسائل در حوزه‌های مختلف اقتصادی راهگشا باشد ولی جایی که خلق پول یا شبه پول مطرح می‌شود، قطعا باید فعالیت‌ها با نظارت بانک‌مرکزی انجام شود.

وی در پاسخ به این سوال که در اطلاعیه بانک‌مرکزی هم به رمز ارزها و هم فعالیت شبکه‌های بلاک چینی اشاره شده است، اظهار داشت: بانک مرکزی می‌گوید جایی که در شبکه‌های بلاک چینی امکان خلق پول یا شبه پول وجود دارد باید از بانک مرکزی مجوز اخذ شود و این حرف درستی است زیرا توکنی که نقش پول و شبه پول را بخواهد بازی کند به طور قطع باید بانک مرکزی بر روی آن نظارت داشته باشد.

عزیزی با اشاره به گزارش بانک مرکزی اروپا که در اواخر اردیبهشت امسال منتشر شده، گفت: در این گزارش آمده به دلیل کوچک بودن نسبی ارزش مجموع رمزارزها در مقایسه با کل سیستم مالی، تقاضای اندک عامه مردم و نیز عدم تملک سیستمیک اینگونه دارایی‌ها توسط بانک‌های اروپایی،  فعلا رمز ارزها تهدیدی برای ثبات مالی در اروپا ایجاد نمیکنند ولی در این گزارش به نکات مهمی در خصوص نقش بانک های مرکزی در مورد انتشار و تبادل رمز ارزها اشاره شده است. یکی از نکات جالب این گزارش بی‌ثباتی ارزش دارائی‌های رمزگذاری شده است. بانک مرکزی اروپا معتقد است در صورت فراگیری رمزارزها (که در آینده نزدیک روی نخواهد داد)، بانک‌های مرکزی می‌توانند این بی‌ثباتی را به اتکاء ذخائر خود به صورت نسبی تضمین کنند اما بلافاصله عنوان می‌کند که این کار مستلزم افزایش ذخایر بانک‌های مرکزی است که به نوبه خود تبعات گوناگونی را بر سیاستگذاری پولی و اجرای سیاست‌ها تحمیل می‌کند.

وی ادامه داد: نکته قابل تامل دیگر در این گزارش آن است که بانک مرکزی اروپا معتقد است اصولاً بانک‌های مرکزی در اقتصادهای دیجیتالی شده و باثبات می‌توانند رمزارز یا پول دیجیتالی‌ای را طراحی کنند که به عنوان یک دارائی بدون ریسک مورد استقبال عمومی واقع شود. از جمله مهمترین نکاتی که در این گزارش به آن پرداخته شده این است که به صورت مشخص در حوزه پرداخت مجوزی برای استفاده از رمز ارزها صادر نشده است و استفاده از رمز ارزها در سطح اتحادیه اروپا در حوزه پرداخت مجاز نیست و این‌ها بخشی از رویکردهای  بانک مرکزی اروپا نسبت به پدیده رمز ارز است.

عزیزی یادآور شد: در مصاحبه‌ای که حدود دو هفته پیش از رئیس بانک تسویه بین المللی منتشر شده وی اظهار می‌کند که احتمالا اقبال عمومی به ارزهای دیجیتالی زودتر از آنچه انتظار می‌رفت صورت پذیرد و لذا به بانک های مرکزی دنیا توصیه می‌کند به دلیل پیش بینی استقبال نسبی از ارزهای دیجیتالی در آینده، این نهادها بهتر است روی انتشار ارزهای دیجیتالی مبتنی بر پول رایج خود کار کنند. وی اظهار می‌کند که تعدادی از بانک‌های مرکزی این کار را آغاز کرده‌اند و بانک تسویه بین‌المللی نیز از آنها حمایت می‌کند.

وی افزود: می‌توان نتیجه گرفت که بانک‌های مرکزی در سراسر دنیا روی موضوع ارزهای دیجیتالی به صورت عام و رمزارزها به صورت خاص حساسیت ویژه‌ای دارند و در حال کار روی  سیاست‌ها و مقررات بهره‌گیری از آنها هستند و در حال حاضر اغلب آن دسته از بانک‌های مرکزی دنیا که تبادل رمز ارز را به نوعی پذیرفته اند شرایطی برای آن در نظر گرفته اند که عملا کار را بسیار سخت می کند.

عزیزی تاکید کرد: باید منصفانه به اطلاعیه بانک‌مرکزی نگاه کرد زیرا بانک مرکزی با هدف ایفای وظایف خود در راستای ثبات مالی در این خصوص اظهار نظر کرده است و اگر هم نقدی به این اطلاعیه می‌شود، باید به سمتی سوق پیدا کند که منجر به بی‌ثباتی نظام‌های مالی و پولی نشود.

وی افزود: اگر نقدها در خط منصفانه و بر اساس رویکردهای علمی و حرفه‌ای باشد به طور قطع برای جامعه و بانک مرکزی به عنوان سیاستگذار مفیدتر خواهد بود.