تاسیس بزرگترین بنیاد فناوری جهان با پول‌های عربستان

این بنیاد غیراز برخی شرکت‌های بزرگ و نام‌آشنای جهان از شرق آسیا تا قلب وال‌استریت دو سرمایه‌گذار عمده عربی هم دارد. عربستان و امارات کشورهایی هستند که اولی به خاطر رهایی از وابستگی شدید به نفت و تنوع‌سازی در اقتصاد و دومی برای بیشتر کردن سهم اقتصاد غیرنفتی خود حاضر شده‌اند در این پروژه بزرگ سرمایه‌گذاری کنند. در این راستا، شرکت سافت بانک گروپ (Soft Bank Group) و عربستان سعودی به‌طور رسمی اعلام کردند با تامین بخش بزرگی از سرمایه موردنیاز برای تاسیس این بنیاد نخستین گام را در این راه برداشته‌اند. شرکت سافت بانک، مالک اپراتور تلفن همراه اسپرینت و دولت عربستان سعودی قراردادی را برای تاسیس این بنیاد با نام «Vision Fund» امضا کرده‌اند. هدف از تاسیس چنین بنیادی آنطور که ماسایوشی سون، بنیانگذار این نهاد به دنبالش است، شتاب بخشیدن به تامین مالی فناوری‌ها و استارت‌آپ‌های امروزی است. بیش از ۹۳میلیارد دلار از سرمایه لازم برای تاسیس این بنیاد تاکنون پرداخت شده که بیشتر این مبلغ را سافت بانک ژاپن و «بنیاد سرمایه‌گذاری عمومی» عربستان تامین کرده‌اند. این را شرکت سافت‌بانک شنبه ۲۰ مه ‌(۳۰ اردیبهشت) در بیانیه‌ای اعلام کرد. امارات یکی دیگر از سرمایه‌گذاران این بنیاد است.«شرکت سرمایه‌گذاری موبادالا» ابوظبی نیز در این پروژه ۱۵میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است. دیگر نام‌های آشنا برای تاسیس این بنیاد شرکت‌هایی چون اپل، کوالکام، فاکسکان و شارپ هستند. هدف سافت بانک این است که سرمایه این بنیاد را به ۱۰۰میلیارد دلار در ۶ماه آینده افزایش دهد. در بیانیه‌ای که آقای سون بنیانگذار نهاد منتشر کرده، آمده است: «سافت بانک پیشینه‌ای طولانی در سرمایه‌گذاری‌های برجسته روی فناوری‌های دگرگون شونده و حمایت از کارآفرینان دارد. ویژن فاند سافت بانک با همین راهبرد ادامه می‌دهد و به ایجاد و رشد کسب‌وکارهایی که ساختار بنیادین مرحله بعدی انقلاب فناوری هستند، کمک خواهد کرد.

یاسر الرومایان، مدیرعامل صندوق ذخیره ارزی عربستان سعودی دراین‌باره گفت که تاسیس این بنیاد به راهبرد کشورش در زمینه توسعه اقتصاد متنوع و دانش‌محور کمک خواهد کرد. خلدون خلیفه المبارک، مدیر ارشد اجرایی موبادالا هم تاسیس این بنیاد را تکمیل‌کننده راهبرد این شرکت اماراتی برای تبدیل شدن به سرمایه‌گذار در بخش شرکت‌های فناوری مستعد رشد بالا عنوان کرد. سون، مدیرعامل سافت بانک ژاپن، ده‌ها میلیارد از سرمایه شرکت‌هایی چون علی‌بابای چین، یاهو و سوپرسل اوی را انجام داده و تاسیس این بنیاد تازه همسو با راهبرد پشتیبانی این شرکت از شرکت‌های فناوری در تمامی مراحل است. اوایل دسامبر سال گذشته (اواخر آذر ۹۵) ماسایوشی سون و دونالد ترامپ با هم دیدار کردند. نتیجه این دیدار بستن قراردادی برای کمک میلیاردر ژاپنی به ایجاد ۵۰هزار شغل جدید در امریکا با سرمایه‌گذاری ۵۰میلیارد دلاری سون در استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های جدید امریکایی بود. حالا تمرکز امریکایی‌ها روی اجرایی کردن این قرارداد با میلیاردر ژاپنی است که پس از دیدار با ترامپ ۲میلیارد دلار به ثروتش افزوده و به ثروتمندترین مرد ژاپنی تبدیل شد. نخستین گام برای تاسیس ویژن فاند و همکاری صندوق ذخیره ارزی عربستان سعودی و سافت بانک در میانه اکتبر سال گذشته (اواخر مهر ۹۵) برداشته شد. آن زمان اعلام شد که با سرمایه‌ای ۱۰۰میلیارد دلاری قرار است یکی از بزرگترین سرمایه‌گذاری‌های جهان در بخش فناوری انجام شود؛ سرمایه‌گذاری که تاکنون ۹۳درصد آن انجام شده و تنها ۷درصد آن باقی مانده که آن هم تا ۶ ماه دیگر تامین می‌شود. بزرگترین بنیاد فناوری جهان قرار است در لندن باشد. غیرازشرکت موبادالا در ابوظبی که ۱۵میلیارد سرمایه‌گذاری کرده، سافت‌بانک ۲۵میلیارد سرمایه آورده، عربستان ۴۵میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌کند و شرکت‌های فناوری مانند اپل نیز تامین باقی‌مانده سرمایه را به عهده گرفتند.

اردیبهشت سال گذشته بود که دولت عربستان سعودی با هدف کاهش‌قابل توجه اتکای این کشور عضو اوپک به نفت، طرحی را برای اصلاحات اقتصادی گسترده تصویب کرد. در این طرح بر خصوصی‌سازی، کاهش بیشتر یارانه‌ها، فروش بخشی از غول نفتی دولتی «آرامکو» و تشکیل صندوق ذخیره ارزی ۲تریلیون دلاری تمرکز شد.در این برنامه اصلاحات گسترده اقتصادی که محمد بن سلمان جوان، جانشین ولیعهد معمار اصلی آن بوده است اهداف غیرنفتی زیادی پیش‌بینی شد که حتی گردشگری و تسهیل دادن روادید به گردشگران را هم شامل می‌شد. سعودی‌ها حتی حاضر شده‌اند برای رسیدن به اهداف این چشم‌انداز تا سال ۲۰۲۰ میلادی (۹۹-۹۸) تمامی کارگران خارجی شاغل در این کشور را اخراج کنند. بر همین اساس، تا ۳سال دیگر فقط افرادی که دارای ملیت سعودی هستند می‌توانند دارای مشاغلی در بخش دولتی این کشور باشند و بعد از سال ۲۰۲۰ میلادی، هیچ کارگر غیرسعودی حق کارکردن در بخش‌های دولتی را ندارد.امارات نیز در راستای کاهش هر چه بیشتر وابستگی به نفت اقدامات زیادی در سال‌های اخیر انجام داده است. تلاش‌های این کشور در زمینه ایجاد تنوع در اقتصاد بدون وقفه با هدف افزایش سهم بخش‌های غیرنفتی در تولید ناخالص ملی امارات ادامه دارد. این سهم‌اکنون ۷۰درصد است و باید براساس هدف‌گذاری مقامات این کشور در ۱۵سال آینده ۸۰درصد شود.به گفته مقامات اماراتی، چشم‌انداز شفاف در زمینه هدایت کشور و سیاست‌های دولت، یکپارچگی اقتصاد متنوع و رقابتی در سطح جهانی را امکان‌پذیر کرده است؛ اقتصادی که پایه و اساس آن دانش، نوآوری و شهروندان توانمندسازی‌شده هستند.
به این ترتیب و با تاسیس این بنیاد که مقر آن در لندن است و سرمایه آن از امریکا و ژاپن و عربستان و امارات می‌آید باید شاهد پا گرفتن استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهایی بود که دانش و فناوری در آنها حرف اول را می‌زند و به کشورهای نفتی نیز کمک خواهد کرد که کمتر به نفت و درآمدهای آن وابسته باشند.