ایران به حلقه محدود تولیدکنندگان الکترود گرافیتی می‌پیوندد

به گزارش می متالز، در حاشیه نخستین نمایشگاه «فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» با عباس نعیمی قائم‌مقام و مشاور ارشد اجرایی ایمیدرو و محمد آقاجانلو مدیر صنایع معدنی ایمیدرو درباره فعالیت‌های این سازمان در زمینه بومی‌سازی به گفت‌وگو نشسته است.

رفع نیاز فولادسازان با راه‌اندازی الکترود گرافیتی اردکان

قائم‌مقام و مشاور ارشد اجرایی ایمیدروعنوان کرد: در زمینه تامین نیاز داخلی واحدهای تولیدکننده تنها نیاز مهندسی مطرح نیست، بلکه شرکت‌ها نیازمند مواد اولیه هستند. برای نمونه در زمینه تولید فولاد، تامین الکترود گرافیتی برای فولادسازها مشکل ایجاد کرده است و در این راستا فاز نخست طرح الکترود گرافیتی اردکان که از قبل تجهیزات آن وارد شده بود تا پایان امسال به بهره‌برداری می‌رسد که بخش قابل‌توجهی از نیاز الکترود گرافیتی فولادسازان در داخل را تامین می‌کند.
عباس نعیمی در پاسخ به این پرسش که واحد الکترود گرافیتی اردکان تا چه اندازه نیاز فولادسازان را پاسخ می‌دهد، گفت: واحد اردکان ۵۰درصد نیاز فولادسازان را پوشش خواهد داد.
 وی در ادامه خاطرنشان کرد: در زمینه تامین کک سوزنی نیز طرحی را در دست اقدام داریم که به‌زودی به بهره‌برداری می‌رسد.
قائم‌مقام و مشاور ارشد اجرایی ایمیدرو همچنین یادآور شد: حدود ۳.۵میلیارد دلار طرح را با دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت موردپیگیری قرار داده‌ایم که تا پایان سال به بهره‌برداری برسند. ازاین‌رو با بهره‌برداری از این طرح‌ها حدود ۵۰هزار شغل ایجاد می‌شود.
نعیمی درباره اکتشافات انجام شده در کشور نیز تصریح کرد: اکتشافات انجام شده تاکنون ۲۷۰هزار کیلومتر خطی بوده است، اما می‌خواهیم در امسال حدود ۳۰۰ هزار کیلومتر اکتشاف خطی داشته باشیم که این رقم بیش از کل اکتشافات انجام شده و این برنامه در راستای فرمایشات رهبر معظم انقلاب و دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت است.
وی درباره نخستین نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید نیز گفت: این نمایشگاه نخستین نمایشگاه تقاضامحور بوده و عرضه‌محور نیست و ما نیاز خود را تقاضا می‌کنیم تا افراد و شرکت‌های نخبه و دانش‌بنیان آن را تهیه کنند.
نعیمی، قائم‌مقام و مشاور ارشد اجرایی ایمیدرو با بیان اینکه ایمیدرو و شرکت‌های خودروسازی از این نمایشگاه می‌توانند بهترین بهره را ببرند، اضافه کرد: ایمیدرو نیز در کنار دیگر شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه حضوری فعال دارد و شرکت‌های معدنی نیز سعی دارند در سال «رونق تولید» بیشتر از گذشته کار کنند.

مشکل، بومی‌سازی فاینانس است

همچنین محمد آقاجانلو، مدیر صنایع معدنی ایمیدروعنوان کرد: ‌سازمان ایمیدرو روی صنایع معدنی فلزی تمرکز داشته است که شامل فولاد، آلومینیوم، مس و مجموعه‌های بالادستی و پایین‌دستی آن می‌شود.
 آقاجانلو در پاسخ به این پرسش که سازمان ایمیدرو در حوزه بومی‌سازی صنایع فلزی چه اقداماتی را انجام داده است، عنوان کرد: سازمان ایمیدرو در حوزه فولاد صاحب فناوری شده و چندین شرکت داخلی لایسنس شرکت‌های خارجی را دارند و طراحی‌های داخلی آنها را انجام می‌دهند. وی توضیح داد: در زمینه تولید فولاد فناوری میدرکس و پرد وجود دارد که فناوری پرد به‌طورکامل ایرانی است. در زمینه فناوری میدرکس نیز دو شرکت وجود دارد، البته به‌تازگی یک شرکت سومی هم ورود کرده است که طراحی و عملیات میدرکس را در داخل انجام می‌دهند و تنها تاییدیه صاحب لیسانس اصلی را می‌گیرند. درحقیقت می‌توان ادعا کرد که در این حوزه کل فرآیند را بومی‌سازی کرده‌ایم.
آقاجانلو با اشاره به بومی‌سازی در زمینه تجهیزات عنوان کرد: در زمینه تجهیزات نیز در حوزه فولاد داخلی‌سازی‌های بسیاری انجام شده است. اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، فاینانس است. زمانی که فاینانس خارجی می‌گیریم، مجبور هستیم بنا بر شرایط فاینانس، کارها را پیش ببریم. از این‌رو اگر روند ساخت داخل سرعت بالایی ندارد، به این معنا نیست که توانمندی ندارد. تنها مشکل فاینانس است، بنابراین اگر بتوانیم شرایط فاینانس کشور را به سمتی ببریم که سازمانی مانند ایمیدرو نگرانی فاینانس خارجی نداشته باشد و برای نمونه مسئولیت آن را بانک مرکزی به عهده بگیرد، آن زمان شرکت‌های داخلی به سمتی پیش می‌روند که بیشترین ساخت داخل انجام شود. شاید به غیر از بخش‌هایی همچون آتی، ابزار دقیق و برخی قطعات، واحدها قدرت ساخت بیشتر تجهیزات داخلی را دارند.
مدیر صنایع معدنی ایمیدرو ادامه داد: در حوزه مس نیز اتفاق‌های خوبی افتاده و بومی‌سازی به‌خوبی انجام شده است. آقاجانلو با اشاره به اقدام‌هایی که در حوزه آلومینیوم از سوی ایمیدرو انجام شده است، عنوان کرد: به‌تازگی کارخانه آلومینیوم جاجرم را گشایش کرده‌ایم که طراحی و اجرای آن به شکل داخلی انجام شده است. البته به دلیل بحث‌های مالی شرکت ام‌اف‌سی را وارد کردیم تا در پایان مراحل کار از نظر مالی این پروژه را تکمیل کند.

نهادی ریسک طرح‌های بومی را نمی‌پذیرد

آقاجانلو در ادامه خاطرنشان کرد: از این‌رو در روند بومی‌سازی بزرگ‌ترین مشکل ما مالی است. از نظر فنی با مشکلات چندانی روبه‌رو نیستیم و بخش عمده تجهیزات با همکاری شرکت‌های صاحب دانش قابل‌ساخت است. وی در پاسخ به این پرسش که بومی‌سازی با چه ریسک‌هایی همراه است، گفت: علاوه بر بحث مالی موضوع ضمانت نیز مطرح است. ما شرکت‌هایی داریم که صاحب دانش شده‌اند، اما صندوقی وجود ندارد که این شرکت‌ها را حمایت کند. کدام شرکت، بانک یا صندوقی این طرح‌ها را ضمانت می‌کند؟ این بزرگ‌ترین حلقه گمشده است که ریسک‌پذیری این طرح‌ها را برعهده نمی‌گیرد. برای نمونه در فناوری پرد، ایمیدور این فناوری را که از سوی شرکت ام‌ای‌ای انجام شد، پذیرفت و هم‌اکنون ۴ واحد فولادسازی با فناوری پرد مشغول تولید هستند و شرایط مناسبی برای تولید دارند اما باید مدول ۸۰۰میلیون تن را به بیش‌ از ۱.۵میلیون تن ارتقا بدهیم. این برنامه‌ها را شرکت ام‌ای‌ای در دست اقدام دارد و سازمان ایمیدرو از آنها حمایت می‌کند.
مدیر صنایع معدنی ایمیدرو ادامه داد: یک شرکت دانش‌بنیان که دانش خود را به مرحله طرح و اجرا رسانده است اگر بخواهد در اندازه بزرگ‌تر طرحی را اجرا کند، نیازمند ضمانت‌های مالی است. این شکاف‌هایی است که نیازمند پر شدن هستند.
آقاجانلو ادامه داد: ایمیدرو در زمینه بومی‌سازی، پروژه‌ای را پیش می‌برد. برای نمونه پروژه جاجرم که ۱۱۰میلیون یورو هزینه داشت، یک پروژه بومی‌سازی‌شده بود که حدود ۸۰میلیون یورو آن از داخل تامین شده بود و ۳۰میلیون یورو آخر آن را ام‌اف‌سی تهیه کرده بود. اگر این پروژه به‌درستی طراحی نشده بود این سرمایه‌گذاری به هدر می‌رفت و همراه با ریسک بود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: برای بومی‌سازی در سازمان ایمیدرو مرکز پژوهش ایجاد شده است.

بانک اطلاعاتی بومی‌سازی صنایع معدنی را راه‌اندازی خواهیم کرد

همچنین مجید وفایی‌فرد، مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران اظهار کرد: سازمان ایمیدرو مرکز پژوهشی در زمینه نوآوری و بومی‌سازی راه‌اندازی کرده است که کار اصلی این مرکز، جمع‌آوری اطلاعات در زمینه بومی‌سازی زنجیره معدن از اکتشاف، معدن و استخراج تا فرآوری آن است تا نیازهای فناورانه را احصا کند و شرکت‌هایی که محصولات نوآورانه‌ای تولید کرده‌اند را شناسایی کند و درنهایت سبب ارتباط بین تولیدکنندگان و فروشندگان شود.
وفایی‌فرد ادامه داد: همچنین در این مرکز در زمینه بومی‌سازی برخی تجهیزات معدنی ورود کرده‌ایم، برای نمونه سال گذشته تکنرهای خمیری که در کارخانه‌های فرآوری استفاده می‌شود را برای نخستین‌بار بومی‌سازی کرده و آن را به شکل آزمایشگاهی راه‌اندازی کردیم که نتیجه خوبی نیز گرفتیم.
 به علاوه ساخت سامانه‌های فرآوری سیار را از چند سال پیش آغاز و مواد معدنی گوناگون را آزمایش کردیم و نتیجه مثبتی گرفتیم که می‌تواند در توسعه معادن کوچک و چابک‌سازی معادن موثر باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که خلأ تولیدکنندگان صنایع معدنی در زمینه بومی‌سازی نبود یک بانک اطلاعاتی مناسب است، آیا سازمان ایمیدرو در صدد ایجاد آن است، گفت: این خلأ وجود دارد و مرکز پژوهشی سازمان ایمیدرو قرار است این اطلاعات را جمع‌آوری کند، البته به‌طور جداگانه در این زمینه اقدام‌هایی انجام شده است، برای نمونه انجمن تولیدکنندگان فولاد، این اقدام را برای زنجیره فولاد انجام داده است اما در زمینه مس و آلومینیوم هنوز این کار انجام نشده که باید اقدامات بومی‌سازی این صنایع جمع‌آوری و این داده‌ها در یک بانک اطلاعات جامع بارگذاری شود.
مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران در پایان اعلام کرد: مرکز پژوهشی ایمیدرو آماده دریافت اطلاعاتی از اقداماتی که در زمینه نوآوری و بومی‌سازی تجهیزات در کل زنجیره معدن انجام شده، است و در این زمینه نیز سامانه‌ای ایجاد خواهیم کرد که این اطلاعات را وارد و خلأ بانک اطلاعاتی را پرکنیم.