دیده‌بان بورس شنبه (پنج مرداد)

به گزارش می متالز، بازدهی 2.5 درصدی عاید بازار سهام در هفته گذشته بود، جایی که تیر به پایان رسید و مرداد در فضایی مردد آغاز به کار کرد. شاخص بورس در یک قدمی کانال تاریخی 253 هزار واحدی ایستاده و برای ادامه مسیر با پرسش‌های مهمی از سوی بازیگران خود مواجه است. هم‌زمان ارزش معاملات حدود یک‌سوم نسبت به میانگین خود از ابتدای سال کمتر است و نشان‌دهنده رفتار محتاط سرمایه‌گذاران در شرایط فعلی است. حال باید دید در ادامه چه بازیگرانی برای سهام تعیین‌کننده خواهند بود.

تقابل عرضه و تقاضا: ابتدا به چند نکته توجه می‌کنیم. 1) بازار ارز به حداقل نوسانات خود رسیده و نرخ نیمایی نیز به آن نزدیک شده است. 2) روند افزایشی نرخ تورم نقطه به نقطه متوقف شده است. 3) فصل مجامع به پایان رسیده است. 4) شاخص بورس از ابتدای سال بیش از 40 درصد بازدهی کسب کرده است. 5) روند بازار جهانی نسبتا نامشخص و در محدوده‌ای تقریبا محدود قابل رصد است. 6) تحولات سیاسی تقریبا برآیندی صفر را نشان می‌دهند.

همه این عوامل نشان‌دهنده کم‌رنگ شدن انگیزه‌های عمومی برای صعود دسته‌جمعی قیمت سهام است. بهانه‌ای که بتوان روی آن روایتی ساخت و موج تازه‌ای از خریداران را به راه انداخت. همین مساله سبب می‌شود تا بورس‌بازان به دنبال انگیزه‌ای جدید برای تحرک باشند. شاید این محرک بتواند از جذابیت قیمت‌های پایین در برخی سهام و یا ضعف دیگر فرصت‌های سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور حاصل شود. در غیر این صورت احتمال آنکه حداقل در کوتاه‌مدت سهامداران معاملات کم‌رمق‌تری را شاهد باشند به طور اصلاح زمانی و یا حتی قیمتی کم نخواهد بود.

چاشنی «تیر» برای سهام؟ در این روزها اما تحول مهمی که شاید آخرین شانس اقتصادی برای تحرک جدی در بورس باشد، گزارش‌های ماه تیر است. جایی که باید دید شرکت‌ها چقدر می‌توانند از انتظارات بازار فراتر گام بردارند. هرچند غافل‌گیری سهامداران نسبت به آمارهای تیر چندان مورد انتظار نیست، اما گزارش‌های مطلوب می‌تواند برخی دغدغه‌ها در مورد رکود داخلی و مشکلات صادراتی شرکت‌ها را مرتفع سازد. هرچند در جو فعلی بازار سهام چنین رویکردی محرک قدرتمندی محسوب نمی‌شود، اما دست کم می‌تواند گروه‌های تحلیلی را در کمین قیمت‌های پایین در سهام بنیادی قرار دهد و به نوعی کف حمایتی مناسبی را ایجاد کند.

بورس بدون اقتصاد: در فضای سیاسی نیز به نظر می‌رسد بازار به حالت کم‌واکنشی یا حتی بی‌واکنشی نزدیک شده است و تنش‌هایی که دامنه اثر مشخصی ندارند جدی گرفته نمی‌شوند. این البته مختص بورس نیست و ارز  و سکه نیز همین وضعیت را دنبال می‌کنند. در این وضعیت عوامل غیراقتصادی زمانی می‌توانند به محرک تبدیل شوند که نوعی تغییر محسوس فضا ایجاد شود که دو سناریوی مصالحه درباره تحریم‌ها یا اوج‌گیری تنش‌های تقابلی را پیش رو دارد.

بازار جهانی در کُما: در آن سوی مرزها نیز نشانه‌ای از تحول جدی به چشم نمی‌خورد؛ سیگنال‌های متضاد از سیاست‌های بانک‌های مرکزی در تقابل با انتظارات از تقاضای جهانی وجود دارد. همین امر سبب شده قیمت کامودیتی‌ها در بازه‌های نسبتا محدودی محبوس شوند و کمتر کسی انتظار داشته باشد محرکی برای بورس تهران از این سمت فعال شود.

در دوراهی سود بیشتر: با توجه به عوامل یادشده اهرم شتاب‌دهنده محسوسی برای قیمت سهام به چشم نمی‌خورد، اما قیمت‌هایی که در بسیاری از سهام بنیادی جذابیت دارد می‌تواند به تدریج با تثبیت همین عوامل به رونق سهام منتهی شود. به ویژه آنکه در سایر نقاط اقتصاد کشور از سپرده‌های بانکی و مسکن گرفته تا بازارهای ارز، سکه و خودرو زمین حاصل‌خیزی برای سودآوری به چشم نمی‌خورد. این موضوع می‌تواند به مدد بازار سهام بیاید و سرمایه‌گذاران با اعتماد بیشتری به بورس وارد شوند. زیرا گرچه از سودهای سه‌رقمی و پرشتاب در بازار سهام خبری نیست، اما به اعتقاد برخی کارشناسان، وضعیت کنونی بورس تهران از سایر فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذاب‌تر به نظر می‌رسد و هوشمندی پول به ناچار چنین سرنوشتی را رقم خواهد زد. در این شرایط برخی ممکن است احساس کنند در فضایی که معاملات سهام ممکن است آهنگ کُندی بگیرد از بورس فاصله بگیرند و مجددا با برگشت رونق به جریان رونق اضافه شوند. گروهی دیگر اما که تجربه‌های زیادی در جا ماندن از روندهای صعودی داشتند، احتمالا از فضای فعلی برای تغییر پرتفو و انتخاب سهام ارزشمندتر استفاده کرده و برای چند درصد سود بیشتر ریسک بزرگ نمی‌کنند. باید دید افرادی که در این دوراهی گیر کرده‌اند چه سهمی از معاملات آینده بورس تهران را رقم خواهند زد و چقدر تحلیل آنها با اقبال مواجه می‌شود.  

رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: یوسف بن‌علوی، وزیرخارجه عمان قرار است امروز به تهران سفر کند؛ آن هم تنها دو ماه بعد از سفر چند ساعته‌اش در ۳۰ اردیبهشت ماه به ایران. وی قرار است در این سفر با محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ایران در محل وزارت‌خارجه ایران دیدار و گفت‌وگو کند. خبرگزاری اسپوتنیک چند روز پیش به نقل از وزارت‌خارجه عمان اعلام کرد که یوسف بن علوی، وزیرخارجه این کشور شنبه به تهران سفر و در رابطه با تحولات اخیر منطقه با مسوولان ایرانی گفت‌وگو می‌کند.

در همین حال نخست وزیر جدید انگلیس با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در ارتباط با تحولات منطقه و بویژه موضوع ایران گفتگو کرد. همچنین رئیس جمهوری آمریکا بار دیگر مدعی شد ایران خواستار مذاکره است اما شاید منتظر «جو بایدن خواب آلود» باشد. همچنین دفتر ریاست جمهوری فرانسه بامداد شنبه از گفت‌وگوی تلفنی امانوئل مکرون و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا درباره ایران خبر داد. در همین حال هایکو ماس،  وزیر خارجه آلمان نیز در گفت‌وگوی تلفنی با همتای آمریکایی‌اش تاکید کرد که در حال حاضر دیپلماسی با ایران ضروری است.

در پی صدور دستور دادگاه عالی برزیل برای سوخت‌‌رسانی به کشتی‌های ایرانی پهلو گرفته در ساحل برزیل، وزیرخارجه این کشور گفت، با وجود احتمال تحریم از سوی آمریکا براساس قانون کشورشان عمل می‌کنند. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، دادگاه عالی برزیل روز پنج‌شنبه به شرکت دولتی نفت برزیل (پتروبراس) دستور داد که سوخت‌رسانی به دو کشتی باری ایران را انجام دهد. کشتی‌های ایرانی باوند و ترمه به‌دلیل تحریم‌های آمریکا و منع فروش سوخت مورد نیاز برای سفر بازگشت‌شان، بیش از یک ماه است که در ساحل برزیل پهلو گرفته‌اند.

چین به‌عنوان بزرگ‌ترین خریدار نفت در آسیا، ماه گذشته میلادی حدود ۸۶۰ هزار تن از ایران نفت خام خریداری کرده است. به این ترتیب با وجود تحریم‌های سرسختانه آمریکا علیه ایران، جریان نفت کشور به سمت چین همچنان ادامه دارد حتی اگر میزان آن به کمترین سطح در ۹ سال گذشته رسیده باشد. در همین حال خبر رسیده که دولت هند اعلام کرد که مقام‌های ایرانی ۹ خدمه نفتکش پانامایی را که به جرم قاچاق سوخت توقیف شده بود آزاد کردند. دولت هند اعلام کرد که ایران ۹ خدمه نفتکش ریاح را که با پرچم پاناما در آب‌های خلیج‌فارس توقیف شده بود آزاد کرده است.

در داخل اما همزمان با فشار کاهشی برای قیمت دلار از دید عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی تقویت ارزش پول ملی، مهار تورم، کمک به رشد اقتصادی و اصلاح نظام بانکی، چهار برنامه اولویت‌دار بانک مرکزی است.  

ب) صنایع: عباس معمارنژاد، معاون بیمه و بانک وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه مطالبات غیرجاری بانک‌ها تا اردیبهشت به ۱۶۳ هزار میلیارد تومان رسیده است، جنبه‌های مثبت و منفی مصوبه مجلس در مورد حذف سود مرکب را اعلام کرد.

شرکت ملی پالایش و پخش، قیمت جدید ۲۸ فرآورده‌ نفتی را برای مردادماه منتشر کرد که نسبت به ماه قبل با افزایش ۹ تا ۲۴ درصدی روبه‌رو شد. پیش‌تر ناصر عاشوری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت نیز نسبت به افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی ویژه در مردادماه هشدار داده بود.

ج) شرکت‌ها: طبق اظهارات رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت، واگذاری دو خودروساز بزرگ کشور به بخش خصوصی در فرآیند سه مرحله‌ای صورت می‌گیرد؛ به‌طوری‌که در مرحله اول واگذاری املاک و اموال غیرتولیدی انجام خواهد شد. این در شرایطی است که پیش‌بینی می‌شود دو خودروساز یک هزار میلیارد تومان از این محل واگذار و نقدینگی آن را به خطوط تولید بازگردانند. اما در مرحله دوم واگذاری شرکت‌های وابسته و در بخش سوم نیز واگذاری سهام این خودروسازان مدنظر است.

در همین حال به‌دستور مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو از هفتم خرداد سال ۹۸ تولید خودروهای ناقص روند کاهشی داشته و تکمیل خودروهای در کف مانده سرعت یافته است.

موسسه صندوق بازنشستگی وظیفه از کارافتادگی و پس‌انداز کارکنان بانک‌ها در نظر دارد تعداد بیش از 1.4 میلیون سهم معادل 9.56 درصد از سهام شرکت ایتالران را به‌طور یک‌جا و شرایطی از طریق عرضه در فرابورس ایران به فروش برساند. تاریخ عرضه روز دشوبنه 4 شهریورماه امسال تعیین شده است.

محمدجواد آذری جهرمی؛ وزیر ارتباطات از در اختیار قرار گرفتن سهام شرکت همراه اول به جای ودیعه‌های دریافتی مردم برای فروش خطوط تلفن همراه خبر داد. همچنین مدیرعامل شرکت ملی مس ایران در یک پنل تخصصی برنامه‌های صورت‌گرفته در شرکت مس برای افزایش تولید را در حوزه کاتد و زیرمجموعه‌هایش را تشریح کرد.