آدرس غلط به سیاست‌گذاران

به گزارش می متالز، مطابق آمارها، یک میلیون نفر جمعیت هفت منطقه آزاد کشور را تشکیل می‌دهند که دادوستد بازار در ۵۰ هزار واحد صنفی برای ۵۰۰ هزار نفر از این جمعیت اشتغال‌زایی کرده است. طبق اخبار رسمی منتشره در سال ۹۷، همچنین ۴ ماه منتهی به تیر امسال، ابلاغ انواع بخشنامه‌های دولتی دوره سختی را برای فعالان مناطق آزاد رقم زد؛ به‌طوری‌که فعالان بازار منطقه آزاد کیش هفته گذشته با اعتراض به سختگیری‌های گمرک از تاخیر در ترخیص کالاها انتقاد کردند. هرچند اعتراض فعالان با ورود مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش تمام شد و گمرک مجوز ترخیص را صادر کرد، اما چالش‌های مناطق آزاد با ضوابط گمرک موضوعی شد تا در گفت‌وگو با رحمان سادات نجفی رئیس هیات‌مدیره شورای هماهنگی و همکاری فعالین اقتصادی مناطق آزاد واکاوی شود.

سادات نجفی در پاسخ به این پرسش که اعتراض بازاریان کیش از کجا آغاز شد؟ توضیح داد: همه چیز از برداشت متفاوت بانک مرکزی از مصوبه هیات دولت در فروردین ۹۷ با هدف ساماندهی و مدیریت بازار ارز شروع شد. در این مصوبه به صراحت آمده است: «واردات کلیه کالاها به‌صورت تجاری به کشور اعم از مناطق آزادتجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی و سایر مبادی ورودی بدون ثبت‌سفارش ممنوع است.»

رئیس هیات‌مدیره شورای هماهنگی و همکاری فعالین اقتصادی مناطق آزاد، گفت: دولت در این مصوبه تکلیف را روشن کرده است، ورود کالا به‌صورت تجاری به کشور اعم از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و تمامی مبادی ورودی باید با ثبت‌سفارش صورت گیرد، اما برخی از دستگاه‌ها و به‌صورت مشخص بانک مرکزی از این مصوبه برداشت دیگری دارد و اعتقاد دارد که ورود کالا به کشور حتی به مناطق آزاد هم ثبت‌سفارش می‌خواهد، که این موضوع مغایر با قوانین مناطق آزاد است.

سادات نجفی با بیان اینکه تسری دادن ثبت‌سفارش به مناطق آزاد یکی از مغایرت‌های قانونی است، گفت: ثبت‌سفارش کالای وارده به مناطق آزاد مغایر با ماده ۱۴ قانون اداره مناطق آزاد کشور است؛ طبق ماده ۱۴ این قانون مبادلات بازرگانی مناطق با خارج از کشور پس از ثبت گمرکی از شمول مقررات صادرات و واردات مستثنی هستند و مقررات صدور و ورود کالا و تشریفات گمرکی در محدوده هر منطقه به تصویب هیات وزیران خواهد رسید. مبادلات بازرگانی مناطق با سایر نقاط کشور اعم از مسافری و تجاری تابع مقررات عمومی صادرات و واردات کشور است، بنابراین مبادلات بازرگانی مناطق آزاد پس از ثبت گمرکی بلامانع است و مصوبه هیات دولت هم ورود کالا از این مناطق را تابع ثبت‌سفارش می‌داند که فعالان هیچ مشکلی با آن ندارند، تاکنون اطاعت کرده و بعد از این هم اطاعت خواهند کرد.

مدیرعامل انجمن بازاریان کیش گفت: اما محدودیت در واردات کالا به مناطق آزاد موضوع دیگری است که مشکلات زیادی را برای فعالان رقم زده است. سادات نجفی اضافه کرد: سهمیه کالای همراه مسافر یکی دیگر از مواردی است که دستگاه های ذی‌ربط تاکنون از آن تمکین نکرده‌اند. او افزود: این یک تناقض آشکار است که مسافر می‌تواند از خارج کشور به راحتی همین کالاها را تهیه و وارد کند؛ در‌صورتی‌که این حق مسلم قانونی از مناطق سلب شده است.

حجم واردات کالا به مناطق آزاد

رئیس هیات‌مدیره شورای هماهنگی و همکاری فعالین اقتصادی مناطق آزاد در پاسخ به این سوال مبنی‌بر اینکه «آیا شما این گفته را که سختگیری‌های گمرک برای مناطق آزاد، به منظور مقابله با خروج ارز در قبال ورود کالاهای مصرفی است، تایید می‌کنید؟» پاسخ داد: آمارهای رسمی برای پاسخ به این سوال کافی است. طبق آمارهای رسمی کل واردات کالا به مناطق آزاد کمتر از سه میلیارد دلار بوده که از این رقم کمتر از ۶۰۰ میلیون دلار آن مربوط به کالای همراه مسافر و الباقی عمدتا مواد اولیه کارخانه‌های تولیدی بوده که عموما در مناطق ویژه اقتصادی قرار دارند. این مواد با ارزش افزوده بالا صادر شده و همچنین کالاهای تجاری به کشور که از طریق عبور از مناطق آزاد به کشور وارد شده‌اند. او یادآورشد: طبق مستندات و آمارهای موجود حجم واردات کالای مسافری در مناطق آزاد هفت گانه حدود ۵۰۰ میلیون دلار در سال است که به واسطه آن ۵۰۰ هزار شغل و بیش از ۵۰ هزار واحد صنفی فعال شده است. مدیرعامل جامعه بازاریان کیش درخصوص آمارهای منطقه آزاد کیش گفت: حجم کالاهای وارداتی کیش در طول سال به ۱۰۰ میلیون دلار نمی‌رسد که دبیرخانه اعلام کرده است برای سال ۹۸ باید ۲۰ درصد کاهش داشته باشد، آیا واردات ۸۰ میلیون دلار کالا برای اشتغال‌زایی ۱۸ هزار نفر از طریق ۴ هزار واحد صنفی رقم زیادی است؟

خروج ارزهای مسافری

سادات نجفی گفت: این در حالی است که طبق آمار سال ۹۶ گمرک ایران در این سال ۳۶ میلیون مسافر وجود داشته است. به‌عبارتی ۱۸ میلیون مسافر ورودی و ۱۸ میلیون مسافر خروجی داشتیم. به‌صورت میانگین اگر هر مسافر برای هزینه‌های سفر خود مبلغ ۱۰۰۰ دلار از کشور خارج کرده باشد، مبلغ ۱۸ میلیارد دلار توسط مسافران از کشور خارج شده است. او تاکید کرد: بدون تردید بخشی از این دلارها صرف خرید کالا شده و با تکریم به سرزمین اصلی وارد شده است. سادات نجفی یادآورشد: به‌طور مثال کیش جزو مناطقی است که با محوریت توسعه گردشگری شکل گرفت و اگر ورود کالاهایی که عمدتا مربوط به گروه چهار است، محدود شود هیچ جذابیتی برای گردشگران وجود نخواهد داشت. مدیرعامل جامعه بازاریان کیش گفت: ده‌ها مرکز خرید مدرن و در حال ساخت و همچنین ۹۰ هتل فعال و در حال ساخت با هزاران میلیارد تومان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی بدون ورود گردشگر دچار آسیب جدی خواهد شد.

لزوم سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد

رئیس هیات‌مدیره شورای هماهنگی و همکاری فعالین اقتصادی مناطق آزاد با بیان اینکه گفته می‌شود مناطق آزاد نیازمند سرمایه‌گذاری‌های جدیدبخش خصوصی است، یادآورشد: لازمه ورود این سرمایه‌گذاری‌ها احترام و اجرای قوانین است. قانون اداره مناطق آزاد کشور جزو قوانین مترقی است که پس از انقلاب تصویب شده است که متاسفانه تاکنون ۳۰ درصد از موارد قانونی اجرا شده و نزدیک ۷۰ درصد آن ابتر مانده است که اگر اجازه می‌دانند کامل اجرا شود مناطق آزاد دارای کارنامه بهتری نسبت به امروز بودند. سادات نجفی افزود: بسیاری از اطلاعاتی که از مناطق آزاد به تصمیم سازان می‌رسد یا ناکافی است یا اشتباه است و متاسفانه تصمیمات اتخاذ شده بر مبنای همین اطلاعات نادرست و مغایر با قوانین است.

رونق تولید در مناطق آزاد

مدیرعامل جامعه بازاریان کیش گفت: امروز بهترین فرصت برای رونق تولید در مناطق آزاد از طریق ورود صنایع مونتاژ است. سادات نجفی یادآور شد: در گذشته تمامی نام و نشان‌های خارجی (برندها) به‌دلیل پایین بودن هزینه تولید در چین کالاهای خود را در آنجا تولید می‌کردند. امروز شاهد هستیم هزینه های تولید نسبت به چین در ایران کمتر از یک دوم است که مزیت فوق بهترین فرصت برای جذب صنایع مونتاژ به کشور با هدف اشتغال‌زایی و کمک به بومی کردن صنایع وارداتی است. او تاکید کرد: فروش کالاهای تولیدی زیرساخت‌های خود را می‌خواهند و مناطق آزاد بهترین ظرفیت برای اجرای طرح‌های پایلوت تولید است. او گفت: درتمام دنیا اعتقاد دارند مناطق آزاد می‌توانند به دور از مشکلات و محدودیت‌های سرزمین اصلی به توسعه اقتصادی کشور کمک کنند، در ایران هم این تفکر وجود دارد و به همین خاطر است که با ورود ۸ منطقه دیگر موافقت شده است.