دور تازه مناسبات ایران و ترکمنستان

به گزارش می متالز، در چارچوب این مسیر، متولیان و فعالان اقتصادی ابراز امیدواری کردند که برگزاری این نشست سرمنشا یک آغاز جدید در روابط اقتصادی کشورهای حاشیه خزر باشد. از سوی دیگر، فعالان بخش‌خصوصی نسبت به رشد مبادلات تجاری ایران و ترکمنستان و رسیدن آن به مرز ۳ میلیارد دلار اظهار امیدواری کردند و تحقق آن را امکان‌پذیر دانستند. به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، غلامحسین شافعی رئیس پارلمان اقتصاد، در دیدار با وزیر تجارت خارجی ترکمنستان برگزاری نخستین نشست اقتصادی کشورهای خزر را در مسیر افزایش همکاری‌های تجاری منطقه اثرگذار دانست.

رئیس اتاق بازرگانی ایران که در راس هیات ۷۵ نفره از فعالان بخش‌خصوصی به آوازه ترکمنستان سفر کرده بود، در دیدار مذکور به حجم تجارت منطقه‌ای در میان کشورهای حاشیه خزر اشاره کرد و گفت: حجم تجارت خارجی این پنج کشور بیش از ۹۵۰ میلیارد دلار است اما سهم تجارت میان خود آنها با یکدیگر رقمی در حدود ۲۵ میلیارد دلار است. بنابراین می‌توان استدلال کرد، توسعه روابط تجاری میان این پنج کشور، طی سال‌های گذشته اولویت آنها نبوده است.

رئیس اتاق ایران با اشاره به جمعیت ۲۰۰ میلیونی منطقه خزر خواستار فراهم کردن زمینه توسعه تجارت از سوی دولت‌ها شد. شافعی خواستار ادامه تلاش‌ها برای توسعه تجارت میان کشورهای حاشیه خزر شد و پیشنهاد تشکیل یک دبیرخانه دائمی متشکل از بخش‌های دولتی و خصوصیبرای پیگیری مصوبات نشست آوازه را مطرح کرد. رئیس اتاق ایران همچنین به پروژه جاده ابریشم نوین چین اشاره کرد و آن را زمینه‌ای برای توسعه همکاری‌های اقتصادی کشورهای منطقه دانست.

شافعی با اشاره به تاسیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان در تهران،‌ این اقدام را نشانه اهمیت تجارت ترکمنستان برای ایران دانست و از نمایندگان بخش‌خصوصی این کشور خواست اتاق مشترک بازرگانی ترکمنستان و ایران را در عشق‌آباد راه‌‌اندازی کنند. ضرورت تسهیل صدور روادید، توسعه حمل‌ونقل ریلی و ترکیبی، ‌توسعه صنعت آبزیان و حفاظت از محیط‌زیست دریایی از دیگر موضوعاتی بود که شافعی در دیدار خود با وزیر تجارت خارجی ترکمنستان مورد بحث و بررسی قرار داد.

وزیر تجارت خارجی ترکمنستان با اشاره به مبادلات میان ایران و ترکمنستان، محصولات پتروشیمی و کشاورزی را مهم‌ترین کالاهای مبادله شده میان دو کشور دانست و گفت: توسعه مبادلات نیازمند زیرساخت مناسب حمل‌ونقلی است و رئیس‌جمهور ترکمنستان برای رفع مشکلات مربوط به حمل‌ونقل ریلی با ایران دستورات لازم را داده است. آماندوردی ایشانوف ضمن استقبال از پیشنهاد غلامحسین شافعی برای تشکیل اتاق مشترک ترکمنستان و ایران تاکید کرد که از طریق بخش‌خصوصی و وزارت‌خارجه، تشکیل این اتاق را پیگیری خواهد کرد.

اما از سوی دیگر معاون امور بین‌الملل اتاق ایران در حاشیه نخستین نشست اقتصادی دریای خزر در ترکمنستان، با معاون اتاق بازرگانی این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. محمدرضا کرباسی مسائلی مانند تسهیل صدور ویزا، برقراری پرواز مستقیم و تسهیل در حوزه حمل‌ونقل، ترانزیت و تهاتر کالا را ازجمله مواردی دانست که باید برای توسعه روابط دوجانبه در نظر گرفته شود.

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران در دیدار با معاون اتاق بازرگانی ترکمنستان، با اشاره به برگزاری نمایشگاه فناوری‌های نوین در این کشور گفت: بخش‌خصوصی دو کشور علاقه‌مند به استفاده از فرصت‌های موجود برای توسعه روابط است و برگزاری این نمایشگاه شروع بزرگ برای این کار است.

محمدرضا کرباسی در این دیدار که در حاشیه نخستین نشست اقتصادی دریای خزر در ترکمنستان برگزار شد، گفت: خاصیت فعالان بخش‌خصوصی این است که در همکاری با همتایان خود در دیگر کشورها، اشکالات یکدیگر را به‌خوبی متوجه می‌شوند و برای رفع این اشکالات، عملگرایانه رفتار می‌کنند.

او با بیان اینکه فعالان بخش‌خصوصی همواره به‌دنبال طراحی مسیرهای برد-برد برای همکاری‌های اقتصادی هستند، تصریح کرد: ایران و ترکمنستان همواره روابط گرم و صمیمی داشته‌اند و در سال ۲۰۱۴ نیز روابط تجاری ۲ میلیارد دلاری را تجربه کرده‌اند، اما از این سال به بعد حجم تجارت دو کشور رو به کاهش گذاشته است. این درحالی است که ظرفیت‌های اقتصادی خوبی میان دو کشور وجود دارد.

کرباسی ادامه داد: امروز شاهدیم که حجم روابط ایران و ترکمنستان به حدود ۲۵۰ میلیون دلار رسیده که اصلا شایسته دو کشور نیست. از این‌‌رو پیشنهاد می‌کنم اتاق‌های بازرگانی دو کشور وارد صحنه شوند و با بهره‌برداری از فرصت‌های موجود، زمینه را برای بهبود روابط تجاری فراهم کنند.

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران با اشاره به الزامات افزایش حجم تجارت دوجانبه میان ایران و ترکمنستان گفت: افزایش دوباره حجم مبادلات نیازمند بسترسازی است و یکی از اولویت‌ها این است که اتاق‌ها پیگیر تسهیل رفت‌وآمد تجار بخش‌خصوصی دو کشور باشند. ایران و برخی کشورهای همسایه با تسهیل موضوع روادید دستاوردهای خوبی در حوزه تجارت داشته‌اند و این همکاری با ترکمنستان نیز قابل تحقق است. به گفته او درحال‌حاضر ایران با کشورهای هم‌مرز از جمله ترکیه ۱۰ میلیارد دلار، با عراق بیش از ۱۵ میلیارد دلار و با افغانستان ۴ میلیارد دلار روابط تجاری دارد.

وی اظهار کرد: ما با ترکمنستان نیز هم‌مرز هستیم و معتقدیم با استفاده از ظرفیت‌های دو کشور می‌توان دوره جدیدی در روابط اقتصادی دوجانبه آغاز کرد و باور داریم که می‌توان روابط تجاری را به ۳ میلیارد دلار افزایش داد. از دیگر مواردی که از نظر معاون امور بین‌الملل اتاق ایران باید در روابط با ترکمنستان مدنظر قرار گیرد، تسهیل تردد کامیون‌ها برای حمل بار میان دو کشور و همچنین ترانزیت کالاست و اتاق‌های بازرگانی باید برای متقاعد کردن دولت‌ها و حذف موانع این حوزه تلاش کنند.

کرباسیان همچنین بحث تسهیل مراودات تجار دو کشور را از جمله مسائلی دانست که باید مورد توجه قرار گیرد. او افزود: یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش حجم تجارت دو کشور، ایجاد مکانیزم تهاتر کالاست که می‌تواند به افزایش مبادلات اقتصادی منجر شود و درعین‌حال به تعادل تجاری میان دو کشور نیز کمک می‌کند.

او ادامه داد: موضوع سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید کالاهای موردنیاز دو کشور و تامین نیازهای ایران و ترکمنستان از این محل نیز از زمینه‌های مستعد برای همکاری دوجانبه است، ضمن اینکه سرمایه‌گذاری مشترک نشان از عزم و علاقه‌مندی دو کشور برای توسعه همکاری‌ها دارد. به گفته کرباسی، شرکت‌ها و تشکل‌های عضو اتاق ایران این آمادگی را دارند که در سرمایه‌گذاری و تولید مشترک با همتایان ترکمنستانی همکاری کنند.