رشد محسوس حاشیه‌سود پالایشگاه‌ها در پی اعمال قوانین IMO

به گزارش می متالز، گلدمن ساکس پیش‌بینی می‌کند که تبدیل نفت خام به دیزل در نیمه دوم سال 2019 با رشد 31 درصدی سود نسبت به نیمه نخست سال همراه باشد. تا همین مقطع نیز مارجین این محصول  از آوریل سال جاری تاکنون حدود 40 درصد افزایش داشته است؛ این مساله در پی این موضوع اتفاق افتاده که قوانین سازمان دریانوردی بین‌المللی از ابتدای ژانویه کشتی‌ها را از استفاده از سوخت‌های آلوده منع می‌کند. موضوعی که تقویت تقاضای دیزل و کاهش تقاضای نفت کوره را در پی خواهد داشت.

تاخیر در رشد کرک‌اسپرد دیزل

رسیدن به وضعیت فعلی کمی زمان برده است. قوانین جدید IMO از سال 2016 مطرح شده‌اند. اما با نزدیک شدن به موعد اعمال این قوانین بازارهای نفتی در سراسر جهان به هم ریخته و اوضاع نابسامانی را شاهد هستند. در نیمه اول سال حاشیه سود پالایشگاه‌ها روندی نزولی را طی کردند. چرا که همزمان بسیاری از پالایشگاه‌های نوظهور آسیایی بازارها را غرق در محصولات خود کردند و در سوی دیگر جنگ تجاری بین واشنگتن و پکن بر تقاضا فشار وارد کرد. در پی این موضوع بسیاری از پالایشگاه‌های چین، کره جنوبی و تایوان مجبور شدند تا حجم عملیات خود را کاهش دهند؛ چرا که مارجین این کارخانه‌ها به شدت محدود شده و از سوی دیگر بازار سوخت اشباع شده بود. ضمن آن که کاهش عرضه از سمت اوپک پلاس، جریان نفت خام سنگین را محدودتر کرد و متعاقب آن بسیاری از خریداران آسیایی که به نفت خاورمیانه متکی هستند با افزایش هزینه‌ها مواجه شدند.

یک تحلیلگر گلدمن معتقد است: «دیزل برنده اصلی این جریان گذار خواهد بود». وی اضافه می‌کند: «ما معقتدیم اثر IMO 2020 بر حاشیه سود نقطه‌ای پالایشگاه‌ها از فصل چهارم سال آغاز خواهد شد».

گلدمن این گذار را به عنوان یکی از بزرگترین کاهش‌های یکباره در استفاده از محصولات پرسولفور در بازارهای نفتی توصیف می‌کند. در حالی که کشتی‌ها در صورت استفاده از کیت‌های مخصوص آلودگی همچنان می‌توانند از سوخت‌های کثیف استفاده کنند. در این شرایط بسیاری از آن‌ها برای نصب تجهیزات همچنان رویکرد انتظار را در پیش گرفته‌اند.

حاشیه سود دیزل

گلدمن پیش‌بینی می‌کند که میانگین کرک‌اسپرد هر بشکه گازوئیل در FOB سنگاپور و طی نیمسال دوم 2019 در حدود 17.6 دلار به ازای هر بشکه باشد، به شرط آن که اقتصاد جهانی به ورطه رکود کشیده نشود و تقاضا با تضعیف جدی مواجه نشود. این عدد برای 6 ماه نخست سال در حدود 13.4 دلار در هر بشکه بوده است. پیش‌بینی می‌شود که کرک‌اسپرد گازوئیل در سال 2020 به 19 دلار در بشکه ارتقا یابد.

حاشیه سود تبدیل هر بشکه نفت دوبی به گازوئیل در روز گذشته در حدود 16.14 دلار بوده و میانگین کرک‌اسپرد هر بشکه این محصول طی روزهای گذشته از ماه جاری (آگوست) بر مبنای فوب سنگاپور در حدود 16.39 دلار بوده است.

گلدمن همچنین معتقد است محدودتر شدن عرضه بنزین نیز به بهبود حاشیه‌سود پالایشگاه‌های آسیایی کمک خواهد کرد. چرا که استفاده از سوخت‌های سنگین‌تری مثل گازوئیل که با قوانین IMO سازگارند باعث کاهش نرخ تبدیل نفت به فرآورده‌ بنزین می‌شود.

به گفته موسسه Bernstein بزرگترین پالایشگاه نفت چین، سینوپک، و همین‌طور Reliance Industries هند در میان پالایشگاه‌های آسیایی بهره زیادی را از قوانین IMO 2020  می‌برند. احتمالا حاشیه سود سینوپک از سه ماهه‌ دوم سال آینده حدود 40 درصد افزایش می‌یابد.

اثرات قوانین دریانوردی بر پالایشگاه‌های داخلی 

طی ماه‌های اخیر کاهش قیمت نفت خام، اثری منفی بر نمادهای پالایشگاهی در بورس تهران داشته است. این روند قیمتی از یک دیدگاه سنتی نشات می‌گیرد که سودآوری این بنگاه‌ها را مستقیما ناشی از سطوح بالای قیمت نفت می‌داند. در حالی که مهم‌ترین مولفه در سودسازی این پالایشگاه‌ها کرک‌اسپرد محصولات نسبت به قیمت نفت است. 

به هر تقدیر انتظار می‌رود افزایش حاشیه سود پالایشگاه‌های آسیایی روند مشابهی را برای شرکت‌های پالایشی داخلی رقم بزند. با این حال این تاثیر در تمام شرکت‌ها به یک میزان و همسان نخواهد بود. نکته مهم سهم فرآورده نفت کوره در تولیدات پالایشگاهی است. چرا که در صورتی که سناریوی بالا رقم بخورد علی‌رغم رشد حاشیه سود فرآورده‌های سبک‌تر همچون گازوئیل و بنزین، کرک‌اسپرد منفی نفت کوره فشار بر سودآوری را افزایش خواهد داد. به این ترتیب پالایشگاه‌های پیشرفته‌تر کشور که نفت کوره، حجم کمتری از سبد محصول آن‌ها را تشکیل می‌دهد از روند مذکور بیشتر منتفع خواهند شد.