تاثیر شبکه های اجتماعی بر بازار سرمایه

به گزارش می متالز، گروه آمار و تحلیل ریسک مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، پژوهشی در خصوص تجارب سایر کشورها و مطالعات صورت گرفته در حوزه تاثیر شبکه های اجتماعی بر بازار سرمایه انجام داده که خلاصه ای از آن در ادامه بیان شده است.

شناسایی تأثیر این شبکه های اجتماعی در تصمیم گیری افراد می تواند زمینه لازم را برای ارائه خدمات مطلوب به سرمایه گذاران فراهم آورده و همچنین راهنمای مقررات گذاری از طرف نهادهای ناظر در بازار سرمایه باشد. در این راستا گروه آمار و تحلیل ریسک مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی پژوهشی در خصوص تجارب سایر کشورها و مطالعات صورت گرفته در حوزه تاثیر شبکه های اجتماعی بر بازار سرمایه انجام داده که خلاصه ای از آن در ادامه بیان شده است.

سرمایه گذاران در بازار سرمایه برای تصمیم گیری در خصوص سرمایه گذاری، عوامل زیادی را مدنظر قرار می دهند. امروزه یکی از منابع مهم در فرآیند تصمیم گیری آنها اخبار و اطلاعات منتشر شده از طریق شبکه های اجتماعی است. شبکه های اجتماعی فعال در بازار سرمایه به یک بستر برای تبادل تحلیل های مالی و اقتصادی تبدیل شده اند. لذا شناسایی تأثیر این شبکه های اجتماعی در تصمیم گیری افراد می تواند زمینه لازم را برای ارائه خدمات مطلوب به سرمایه گذاران فراهم آورده و همچنین راهنمای مقررات گذاری از طرف نهادهای ناظر در بازار سرمایه باشد.

 طی سالیان اخیر بحث شناسایی تاثیر شبکه های اجتماعی بر بازار سرمایه و تصمیم گیری سرمایه گذاران به یکی از موضوعات جذاب و مورد توجه در حوزه مالی رفتاری تبدیل شده است. در ادبیات مالی رفتاری بررسی اثرات شبکه های اجتماعی بر بازار سهام موضوع نسبتاً جدیدی است. با این حال برخی محققان رابطه بین بازار سهام و شبکه های اجتماعی را بررسی کرده اند. از طرفی برخی محققان به دنبال مطالعه رابطه بین تمایل سهامداران به دادوستد ناشی از مطالعه پیام های منتشره در میکروبلاگینگ ها و بازار سهام هستند. در بسیاری از مطالعات انجام شده، اثر تجربه و احساس افراد، به عنوان دو متغیر اصلی در توضیح تغییرات قیمت سهام بیان شده است.

یکی از نمونه های شبکه های اجتماعی تخصصی در حوزه بازار سرمایه، شبکه اجتماعی بازار سهام ایالات متحده با نام توئیت سهام است که در سال ۲۰۰۸ راه اندازی شده است. این شبکه، زیرساختی جداگانه از توئیتر دارد و فقط پست های مرتبط با بازار سهام را انتشار می دهد. در محیط این شبکه، افراد بر اساس نماد شرکت ها نظرات، تحلیل ها و خبرهای خود را منتشر می کنند. این شبکه اجتماعی با پلتفرم سایر شبکه های اجتماعی هماهنگ است و کاربران سایر شبکه های اجتماعی نیز به محتوای مطالب آن دسترسی دارند.

در آمریکا، کمیسیون بورس و اوراق بهادار مشخصاً تعیین کرده است که شرکت ها از طریق شبکه های اجتماعی مختلف از قبیل فیسبوک، توئیتر، وبلاگ ها، لینکداین و فلیکر می توانند با سرمایه گذاران و سهامداران خود ارتباط برقرار کنند، مشروط به اینکه به سرمایه گذاران اطلاع داده شود کدام پلتفرم مشخص برای شرکت، جهت اطلاع رسانی انتخاب شده است.

از طرفی بر اساس مقررات افشای عادلانه اطلاعات، تعیین کردن فردی که مسئولیت افشای اطلاعات در رسانه های اجتماعی را بر عهده دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است، چرا که کسانی که در شرکت ها مسئول ارتباطات رسانه های اجتماعی هستند، نمی توانند مدیران ارشد شرکت باشند و باید فردی انتخاب شده باشد که معمولاً با سرمایه گذاران شرکت یا متخصصان بازار ارتباط دارد.

همچنین دفتر آموزش و حمایت از سرمایه گذاران کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایلات متحده، راهنمایی را برای سرمایه گذاران بازار سهام برای افزایش آگاهی آن ها از شیوه ها و اخبار جعلی منتشرشده در بازار سرمایه، طراحی کرده است. این کمیسیون جهت افزایش آگاهی سرمایه گذاران در قسمت آموزش سایت خود اقدام به افزایش اطلاعات و آگاهی سرمایه-گذاران از طریق انتشار نکات کلیدی و نشان دادن نمونه های اخبار جعلی و سوء استفاده از سرمایه گذاران توسط سودجویان کرده است.

از طرف دیگر در کشور استرالیا، قانون گذار در بازار سهام این کشور (ASX) در راهنمای شماره ۸ بورس، قانونی وضع کرده است که شرکت های بورسی موظف هستند شبکه های اجتماعی و به طور کلی هر اخباری را که در مورد سهام آن ها پخش می شود رصد کنند و اطلاعات درست مرتبط با شرکت خود را افشا کنند.

در انگلستان یک شبکه اجتماعی به نام ارتباط نخبگان، برای شرکت های پذیرفته شده در بورس ایجاد شده است که اطلاعات اشتراکی در رابطه با بازار سرمایه و منتشر شده در فیسبوک، توئیتر و لینکداین را با هم ترکیب کرده و از طریق این پلتفرم سرمایه گذاران و مشاوران ارتباط آنلاین برقرار می کنند. استفاده کنندگان از این پلتفرم ضمن ایجاد پروفایل کاربری خود می توانند در تالارهای گفتگوی این شبکه و همچنین سرویس ارسال پیام های شخصی مشارکت کنند و به جهت اینکه پروفایل کاربری همه کاربران در این پلتفرم از قبل مورد بررسی قرار گرفته است، می توان درستی اطلاعات منتشر شده در این صفحات را تائید کرد.

در مجموع با توجه به مطالعات انجام شده و یافته های این تحقیق پیشنهاد شده است با بهره گیری از تجربیات سایر کشورها و با در نظرگرفتن فضای بازار سرمایه کشور، زیرساخت های فنی و مقرراتی را به گونه ای فراهم شود تا بتوان بیش از پیش از شبکه های اجتماعی مجازی در جهت افزایش شفافیت، بهبود کارایی و آموزش هدفمند سرمایه گذاران بهره برد.