از طرفی به دلیل داشتن پیشینه فعالیتهای معدنی که به دوران بسیار دور بازمیگردد میتوان از این ظرفیت استفاده و طرح گردشگری معدنی را در این استان اجرا کرد. برای نمونه معدن فیروزه نیشابور یکی از این ظرفیتهاست که میتواند یکی از راههای جذب گردشگر باشد و نقش قابلقبولی در اشتغال و درآمدزایی این استان دارد. به عقیده کارشناسان، استان خراسان رضوی، علاوه بر اینکه یک استان زیارتی است، به چشم یک استان معدنی نیز میتوان به آن نگاه کرد. در این زمینه شاهدیم امروزه معادن بزرگی در این استان کشف شده و مورد بهرهبرداری قرار گرفته که بر صنعت و اقتصاد این استان اثر مثبتی داشته است.
درحالحاضر یکی از منابع درآمدزا در بسیاری از کشورهایی که از نعمت خدادادی معدن برخوردار هستند، راهاندازی طرح ژئوتوریسم معدنی است.معاون اجرایی ادارهکل زمینشناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور درباره این موضوع اظهار کرده است: خراسان رضوی با برخورداری از معادن و جاذبههای طبیعی منحصربهفرد، ظرفیت مطلوب برای رونق ژئوتوریسم و گردشگری معدنی دارد که میتواند در رونق اقتصاد و اشتغال نقش بسزایی ایفا کند. به گفته جعفر رکنی، حمایت از توسعه پایدار و اشتغالزایی از اهمیت ویژهای برخوردار است که بخشی از آن را میتوان با شناخت جاذبههای طبیعی و پدیدههای ژئومورفولوژیکی در صنعت توریسم محقق کرد. همچنین پرداختن به حوزههای جدید گردشگری از قبیل گردشگری زمین و چشماندازهای مورفولوژیکی و جاذبههای دستساز انسان در اعماق زمین که به دنبال کشف و استخراج مواد معدنی ایجاد شده، از اهمیت مضاعف برخوردار است. وی گفت: تنوع در جاذبههای گردشگری حائز اهمیت است و منطقه شمال شرق کشور به ویژه شهرستان مشهد که قطب گردشگری کشور به شمار میرود، توان بسیار در حوزههای مختلف گردشگری زیارت، سلامت، کوهپیمایی و ژئوتوریسم دارد. به گزارش ایرنا، معاون اجرایی اداره کل زمینشناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور افزود: برخی جاذبههای گردشگری را میتوان حاصل فعالیتهای انسانی دانست و گردشگری معدنی، نقطه اتصال گردشگری انسانی و طبیعی است زیرا انسان با تغییراتی که در محیط طبیعی و در قالب استخراج از معادن داده، چشماندازی جدید و بدیع خلق کرده که برای بازدید گردشگران میتواند از جذابترین و نابترین تجربهها باشد. وی اظهار کرد: معرفی و توسعه زیرساختهای جذب گردشگری در مناطق هدف به ویژه برای علاقهمندان طبیعت میتواند ماندگاری گردشگر را در این مناطق افزایش داده و منبع درآمد برای کشور باشد.
ساختار زمینشناسی ایران از جاذبههای بسیاری برخوردار است و در صورتی که روی آن سرمایهگذاری شود، همچون آهنربایی میتواند گردشگران را به سمت خود جذب کند. وی ادامه داد: در مناطق مختلف خراسان رضوی ویژگیهای توپوگرافیک و ژئومورفیک بسیار وجود دارد که همراه با سایر عناصر و عوامل طبیعی مانند شرایط اقلیمی، چنانچه زیرساخت لازم برای آن فراهم شود میتواند بخشی از گردشگرانی را که از کشورها و شهرهای دیگر به مشهد مسافرت میکنند به سوی خود جذب کند. رکنی گفت: منطقه کلات نادری در استان خراسان رضوی شامل چشماندازهای طبیعی و مورفولوژیکی فراوان است که توانایی جذب گردشگر و ایجاد یک ژئوپارک طبیعی را دارد. وی افزود: پدیدههای زیبا و ارزشمند که در گستره کوههای بینالود و ارتفاعات هزار مسجد وجود دارد با توجه به توان بسیار شهرستانهای مشهد و نیشابور در بخش شمالی و جنوبی رشته کوه بینالود و مسیر پرتردد مسافران شمال کشور در جنوب ارتفاعات هزار مسجد میتواند جذابیت دیگری در بخش ژئوتوریسم باشد. وی اظهار کرد: معادن متروک که سنگها و کانیهای قیمتی آن استخراج شده میتواند به عنوان یک جاذبه و منبع درآمد باشد به طوری که برخی کشورها با پیوند دادن صنعت گردشگری و صنعت معدن توانستهاند در زمینه کاهش فقر در مناطق کم برخوردار گامهای مثبتی بردارند.
به گفته رکنی معدن فیروزه نیشابور در شمال شرق کشور یکی از معادن قدیمی است که تمام مراحل از استخراج تا فرآوری فیروزه در آن منطقه انجام میشود و در صورت کسب مجوزهای لازم و ایجاد زیرساختهای مورد نیاز میتوان از تونلهای متروک اکتشاف و بهرهبرداری شده آن استفاده مطلوب در زمینه جذب گردشگر به عمل آورد. معاون اداره کل زمینشناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق کشور گفت: معدن سنگ نمک عمارلو در نیشابور، ژئوسایت معدنی مسیر تربت حیدریه به بایگ شامل معادن طلای زرمهر، بازالتهای منشوری، کائولن سرسپیدار و معدن زغال سنگ گل بانو در آق دربند از دیگر معادن دارای ظرفیت برای جذب گردشگر در این استان است. وی افزود: در مجموع از سایر معادن متروک که اکنون بسیاری از آنها معضلی برای محیطزیست به شمار میآیند میتوان در صورت تبدیل شدن به قابلیت گردشگری، برای ساکنان روستاهای مجاور درآمد ایجاد کرد. وی اظهار کرد: راهاندازی سفرهای ژئوتوریستی برای بازدید از معادن شدادی و اکتشاف شده و همچنین معادن در حال کار نیز میتواند بخشی از این نوع جاذبهها باشد و همه این قلمروهای جدید با ساماندهی گردشگران میتواند در کاهش فقر مناطق دورافتاده و کسب درآمد و اشتغالزایی موثر و مفید واقع شود.
معاون اداره کل زمینشناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق کشور گفت: برای معرفی جاذبههای زمینشناسی این منطقه، اطلس قابلیتهای ژئوتوریستی استان در حال تهیه و موزه علوم زمین در مشهد در حال تکمیل است. وی افزود: موزه علوم زمین و پروژه در حال تکمیل پارک موزه علوم زمین در اداره کل زمینشناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق، دربرگیرنده زیباترین نمونههای سنگ، کانی و فسیل از تمامنقاط ایران است. وی اظهار کرد: این آثار با تلفیقی از نمونههای دیگر نقاط جهان، مجموعهای منحصربهفرد را در شهر مقدس مشهد به وجود آورده تا بتواند در کنار دیگر پدیدههای طبیعی و زمینشناسی منطقه شمال شرق کشور، امکان دسترسی آسان و نمایش مختلف جذابیتهای علم زمینشناسی برای دوستداران و گردشگران و پژوهشگران مختلف این عرصه را فراهم آورد.