به گزارش می متالز، تفاوت نرخ بین ارز و ریال در معدن و صنایع معدنی تاثیر مستقیم داشته است.
شوق و ذوق معدنیها را برای صادرات بیشتر کرده است، راحتترین و بیدرد سرترین بخش برای صادرات خام فروشی است. در سیاستگذاری، قریب به اتفاق کشورها، اجازه ورود مواد خام به کشور بدون هیچ تعرفهای را آزاد گذاشته اند و در مقابل ورود محصولات نهایی با اعمال تعرفه و شرایط خاص امکانپذیر است. امروز راحتترین و بیدرد سرترین بخش برای صادرات، خام فروشی است. معدن ایران به دلیل کیفیت بالایی که در سنگ آهن دارد مورد توجه بسیاری از کشورها از جمله چین است. وزارت صمت در برنامههای خود توانسته میزان خامفروشی را از ۲۳ میلیون تن در سال ۹۱ به ۸ میلیون تن در سال ۹۷برساند. دستورالعمل جدید وزارت صمت مبنی بر اعمال تعرفه ۲۵ درصدی برای صادرات سنگ آهن به گمرک بلاغ شد. علی رغم تمام اعتراضها و نامهنگاریهای بخش خصوصی این نامه ابلاغ شد. نفر اول معدن و صنایع معدنی ایران در وزارت صمت، جعفر سرقینی دلیل این ابلاغیه را اهمیت و اولیت منافع ملی ذکر کرد.
روز ۲۶ شهریور موضوع اخذ عوارض ۲۵ درصدی برای صادرات مواد خام معدنی (سنگ آهن) به گمرک جمهوری اسلامی ایران ابلاغ شد و از یکم مهرماه امسال شکل اجرایی به خود میگیرد. خانه معدن ایران پیشبینی مشکلات جدی بعد از این تصمیم را در قالب نامهای به معاونت اقتصادی رئیسجمهوری اعلام کرد و خواستار شد که از اجرایی شدن این ابلاغیه جلوگیری به عملاید و جلسهای با حضور معاون وزیر صمت و معاونان، اتاق ایران و تشکلها برگزار شود و موضوع اخذ عوارض ۲۵ درصدی بار دیگر مورد بررسی قرار گیرد.
موضوع جلوگیری از صدور مواد خام معدنی از سوی اهالی صنعت و فعالان اقتصادی مورد تایید قرار نمیگیرد و برای سال ۹۸ میزان هشت درصد عوارض پیشبینی شده بود، اما قیمتهای بازار جهانی صدور مواد معدنی از جمله کنسانتره سنگ آهن را شتاب بخشید.
شورای عالی اقتصاد در خرداد ماه سال گذشته وضع عوارض بر صادرات کلیه مواد معدنی خام را تصویب کرد، برای سال اول ( ۱۳۹۷ ) پنج درصد، سال دوم ( ۱۳۹۸) هشت درصد و سال سوم ( ۱۳۹۹) ۱۰ درصد تعیین کرده بود.
تعیین میزان هشت درصدی عوارض برای اقلام معدنی نقش بازدارندگی نداشت و شرایط بگونهای شد که انواع مواد معدنی برای صادرات به بندرعباس انتقال و از آنجا راهی بازارهای صادراتی به ویژه چین شدند.
جعفر سرقینی، معاون وزیر صمت در معدن و صنایع معدنی مطرح کرد: ما میتوانیم بر اساس خواسته تشکلها و بخش خصوصی رفتار کنیم و مانعی برای صادرات نداشته باشیم اما با این روال کارخانجات معدنی و صنایع معدنی یکی پس از دیگری از گردونه فعالیت خارج شوند و یا اینکه باید برای حفظ چرخه معدن و صنایع معدنی تعرفه وضع کنیم.
وی افزود: اخذ عوارض ۲۵ درصدی برای صادرات سنگ آهن به گمرک اعلام شد. با تعرفه وضع شده شرکتها و بخشهایی که به دنبال تولید در کشور هستند هیچ یک معترض نیستند اما آنها که به دنبال خام فروشی هستند مخالف این ابلاغیه هستند. سال پیش ۸ میلیون تن سنگ آهن خام صادر شد. من دوست دارم روند صادرات مواد معدنی خام را بنویسد، صادرات سنگ آهن خام در سال ۱۳۹۱ برابر با ۲۳ میلیون تن بوده است. بالاخره در سایه تلاش و زحمات سال پیش به ۸ میلیون تن کاهش یافت. ما به تفاوت بین ۲۳ میلیون تن و ۸ میلیون تن چه شد؟ به دریا که ریخته نشد، این ۱۵ میلیون تن را دور نریخیم در صنعت فولاد کشور تبدیل به شمش شد و با ارزش افزوده بالا صادر شد. پس همانگونه که توانستیم برای ۱۵ میلیون تنی که مانع از خام فروشی آن شویم برنامه در نظر بگیریم و ارزش افزوده برای آن ایجاد کنیم، برای این ۸ میلیون تن نیز میتوانیم برنامه داشته باشیم. امید این است که روزی صادرات سنگ آهن خام در این مملکت صفر شود.
وی در ادامه روی سخن خود را با طرفداران خامفروشی اینگونه ادامه داد: مگر همه نمیگویید سال پیش ۸ میلیون تن سنگ آهن خام صادر شده است؟ اگر ۸ دلار در سامانه نیما آوردهاید بیاید به ما اعلام کنید. درست است که این سخن اغراق دارد اما بخش خصوصی در پاسخ به این پرسش ساکت میشود. من از خانه معدن خواستم اعلام عمومی و فراخوان بدهند که صادرکنندگان سنگ آهن دانه بندی خام آن ارزی که در شش ماه دوم ۹۷ و شش ماه اول ۹۸ در سامانه نیما عرضه کردید را به ما اعلام کنید.
معاون وزیر صمت ادامه داد: این چه صادراتی است که مملکت را تهی میکند، ارز آن داخل کشور نمیآید به کجای این صادرات باید بنازیم. اینها میگویند که شما خود میگویید که شمش هم که خام است شمش هم از منظر فنی نگاه کنیم خود خام است ولی آیا صادرات شمش با سنگ آهن تفاوت نمیکند؟ آیا اشتغالزایی ندارد؟ فولادیها از جمله فولاد مبارکه و فولاد هرمزگان اشتغالزایی نداشته اند؟ ذوب آهن اصفهان به تنهایی ۱۹ هزار نفر اشتغال ایجاد کرده است. آیا تامین نیاز داخل نداریم؟ ایران همان کشوری است که سال ۹۱ شش میلیون تن واردات فولاد داشتیم این واردات فولاد کجا رفته است که امروز ۹ میلیون تن صادرات فولاد داریم؟ همین ایستادگی همین فحش خوردنها باعث این نتایج مثبت شد. اگر من ایستادگی نمیکردم و اگر فحش نمیخوردم و اگر در میرفتم الان شاهد این اتفاقات نبودیم. این برنامه ابلاغیه ادامه خواهد داشت و مبنای آن دستورالعملی است که به تایید سران سه قوه رسیده است.
وی در ادامه با اشاره به اعتراض برخی نسبت به دستورالعملها و ابلاغیههای وزارت صمت گفت: وضع عوارض بر صادرات مواد خام معدنی بنابر دستورالعملی است که توسط معاون اقتصادی رئیسجمهوری با تایید سران سه قوه و مقام معظم رهبری برپایه تصمیم کمیته پنج نفره ( با ترکیب بانک مرکزی، وزارتخانههای صنعت، امور اقتصادی، جهاد کشاورزی و اتاق ایران) اتخاذ شده و این کار گروه میتواند میزان عوارض را مشخص یا اخذ آن را متوقف سازد. برخی مخالفان این ابلاغیه (اخذ عوارض ۲۵ درصدی برای صادرات مواد خام معدنی ( سنگ آهن ) به گمرک ) به گونهای سخن میگویند که گویا این ابلاغیه یک سخن من درآوردی است که شخص من آن را وضع کردهام. خوشبختانه این ابلاغیه مبنای قانونی دارد و هیچ مشکلی هم ندارد.
سرقینی در پاسخ به این پرسش که آیا در تصمیمگیریهای وزارت صمت نسبت به معدن وصنایع معدنی بخش خصوصی از جمله تشکلها و اتاق نقش دارد، گفت: امسال چهاردهمین سالی است که در این وزارت صمت به مردم خدمت میکنم. در تمام این دوران با بخش خصوصی و تشکلها جلسات بسیاری داشته، داریم و خواهیم داشت. بخش خصوصی همراه هستند و نسبت به موضوع معدن و صنایع معدنی همکاری میکند اما گاهی وقتی که پای منافع صنفی پیش میآید نامه نگاریها و اعتراضهایی از عملکرد صمت از سوی بخش خصوصی انجام میشود.
معاون وزیر صنعت معدن و تجارت افزود: مشورت بخش خصوصی لازم است و ما در تصمیمات از نظرات این بخش استفاده میکنیم اما مبنای تصمیم گیری نهایی منافع ملی است. قطعا وزارت صمت در مسائل مربوط به معدن و صنایع معدنی نظرات بخشّهای مختلف را میگیرد، بررسی و لحاظ میکند اما اگر یک تضادی بین تشکلها و منافع ملی پیش بیاید قطعا ما منافع ملی را انتخاب میکنیم.