اکران قیمت خرید برق پاک

به گزارش می متالز، سیاست‌گذار نیروی کشور با هدف حداکثرسازی ضریب تحقق مزایای تولید برق از منابع تجدیدپذیر، همچنین افزایش رقابت‌پذیری در زنجیره صنعت برق تجدیدپذیر، ضوابط جدید خرید تضمینی نیروگاه‌های غیردولتی تجدیدپذیر و پاک را ابلاغ کرد؛ مطابق با فرمول تعریف شده، افزایش تعرفه‌های خرید تضمینی برق در دستور کار قرار گرفته است.

همچنین در این ابلاغیه برای رفع مشکلات زیست‌محیطی استان‌های ساحلی و کلان‌شهرها هم یک نسخه پیچیده شده؛ بر این اساس نرخ پایه خرید تضمینی برق در این شهرها از فناوری‌های زیست‌توده دو برابر تعیین شده است. در فرمول متولیان و سیاست‌گذاران نیرو، یک راهکار هم برای افزایش ضریب اطمینان سرمایه‌گذاران تعبیه شده است. سیاست‌گذار به‌منظور مدیریت بهتر دریافت و هزینه اعتبارات مربوطه و افزایش اطمینان سرمایه‌گذاران به پرداخت به‌موقع صورت‌حساب‌های ماهانه نیروگاه‌ها، در صورت وجود منابع مالی، تضمین داده است که نسبت به گشایش اعتبار اسنادی ریالی ۶‌ ماهه مطابق با مقررات بانکی به نفع نیروگاه‌‌های طرف قرارداد اقدام کند.

تصویر انرژی‌های پاک در ایران نشان می‌دهد ۳۸۴ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر درون کشور در حال احداث است و ظرفیت نصب شده انرژی‌های نو هم به ۸۴۱ مگاوات رسیده است. مطابق با بررسی‌ها، ۱۱۵ نیروگاه تجدیدپذیر مگاواتی در کشور نصب شده و ۳۷ نیروگاه مگاواتی دیگر نیز در حال احداث است. ارزیابی‌ها همچنین حکایت از آن دارد که حجم سرمایه‌گذاری غیردولتی در این بخش به بیش از ۱۲۴ هزار میلیارد ریال رسیده است. نمایی از تصویر آماری انرژی‌های تجدیدپذیر نشان می‌دهد که حجم سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش نسبت به انتظارات تعریف شده با فاصله و کندی پیش رفته است. تحلیلگران صنعت برق معتقدند نخستین موضوع در جهت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش نرخ تعرفه‌های خرید تضمینی برق است که چند سال بدون تغییر باقی مانده. این روند کُند در اصلاح تعرفه‌ها در کنار افزایش نرخ ارز باعث شده نرخ تعرفه‌ دیگر جوابگوی سرمایه‌گذاری‌ها نباشد؛ زیرا هزینه‌های سرمایه‌گذاری و اخذ وام‌ به‌صورت ارزی انجام می‌شود، در صورتی‌که بازگشت آن‌ برای سرمایه‌گذاران ریالی است. به اعتقاد کارشناسان، برای رفع این نواقص لازم است وزارت نیرو یا نرخ خرید تضمینی را افزایش دهد یا به‌صورت ارزی این ارقام را اعلام و خرید تضمینی برق براساس این فرمول نوشته شود. اما روز گذشته با ابلاغ نرخ خرید تضمینی نیروگاه‌های غیردولتی تجدیدپذیر و پاک، وزارت نیرو مسیر خرید تضمینی برق از نیروگاه‌های پاک را نشانه‌گذاری کرد؛ بر این اساس افزایش بهای خرید تضمینی برق از نیروگاه‌های تجدیدپذیر بالاخره بعد از چند سال در دستور کار قرار گرفت که در ادامه این گزارش به جزئیات آن پرداخته شده است.

قاعده خرید برق تجدیدپذیرها

وزارت نیرو به منظور حداکثرسازی ضریب تحقق مزایای تولید برق از منابع تجدیدپذیر و افزایش رقابت‌پذیری در زنجیره تجدیدپذیرها، افزایش تعرفه‌های خرید تضمینی برق را ابلاغ کرد. جزئیات افزایش تعرفه‌ها در هشت ردیف (انواع نیروگاه‌ها) توضیح داده شده است. ردیف اول که به زیست‌توده‌ها تعلق دارد، قیمت‌ها در سه بخش «لندفیل»، «سایر فرآیندهای زیستی (بیوشیمیایی) از جمله هاضم بیهوازی» و «کلیه فرآیندهای حرارتی (ترموشیمیایی) از جمله زباله‌سوزی، گازی‌سازی و پیرولیز» آورده شده است. مطابق با دستورالعمل ابلاغ شده، «لندفیل» با نرخ پایه خرید تضمینی برق (ریال بر کیلووات ساعت) ۴۰۵۰ ریال، «سایر فرآیندهای زیستی (بیوشیمیایی) از جمله هاضم بیهوازی» ۵۲۵۰ ریال و «کلیه فرآیندهای حرارتی (ترموشیمیایی) از جمله زباله‌سوزی، گازی‌سازی و پیرولیز» ۵۵۵۰ ریال در نظر گرفته شده است.

ردیف دوم این ابلاغیه به مزارع بادی (با ظرفیت ۱۰مگاوات و کمتر) تعلق دارد. بر این اساس، نرخ پایه خرید تضمینی برق تازه مصوب شده برای برق مزرعه بادی با ظرفیت ۱۰ مگاوات و کمتر، برای هر کیلووات ساعت ۵۴۶۰ ریال تعیین شده است. در ردیف سوم هم نرخ پایه خرید مزرعه خورشیدی (با ظرفیت ۱۰ مگاوات و کمتر) برای هر کیلووات ساعت، ۶۳۷۰ ریال در نظر گرفته شده است. زمین‌گرمایی (شامل حفاری و تجهیزات) که در ردیف چهارم این ابلاغیه جانمایی شده‌اند هم از این پس برق‌ تولیدی‌شان با نرخ ۶۳۷۰ ریال در هر کیلووات ساعت خریداری می‌شود. ردیف پنجم نیز به نرخ خرید تضمینی تولید برق از بازیافت تلفات حرارتی در فرآیندهای صنعتی اختصاص دارد. بر این اساس، برای هر کیلووات ساعت برق تولید شده در این نوع نیروگاه‌ها، ۳۷۷۰ ریال پرداخت می‌شود. نیروگاه‌های آبی کوچک (به ظرفیت ۱۰ مگاوات و کمتر) هم در ردیف ششم این ابلاغیه طبقه‌بندی شده‌اند؛ بر این اساس نرخ پایه خرید نیروگاه‌های آبی کوچک که روی رودخانه‌ها (رودخانه‌ای یا جریانی) قرار گرفته‌اند، ۴۹۴۰ ریال و نرخ نیرو‌گاه‌های آبی کوچک که روی خطوط لوله انتقال آب و فاضلاب و تاسیسات جانبی سدها (پای سد و خطوط انتقال) نصب شده‌اند با قیمت ۴۲۲۵ ریال در ازای هر کیلووات ساعت خریداری می‌شود. سامانه پیل‌های سوختی که در ردیف هفتم این مصوبه ایستاده‌اند هم با نرخ پایه ۶۴۳۲ ریال در کیلووات ساعت از تولیدکنندگان خریداری می‌شود. ردیف هشتم هم که به توربین‌های انبساطی تعلق دارد با قیمت ۲۰۸۰ ریال در هر کیلووات ساعت فروش می‌روند.

اما در ابلاغیه وزارت نیرو یک جدول دیگر هم آورده شده که مختص نرخ پایه خرید تضمینی برق برای مولدهای مختص مشترکان برق تا سقف ظرفیت انشعاب است. براساس جزئیات اعلام شده، برق نیروگاه‌های بادی با ظرفیت یک مگاوات و کمتر با نرخ ۷۴۱۰ ریال در هر کیلووات ساعت خریداری می‌شوند و برق نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت ۱۰۰ کیلووات و کمتر با قیمت ۹۱۰۰ ریال و نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت ۲۰ کیلووات و کمتر با نرخ ۱۰۴۰۰ ریال از فعالان اقتصادی صنعت برق خریداری می‌شود.

برخی از ضوابط ابلاغیه

طبق اعلام ساتبا بر اساس این ابلاغیه برای رفع مشکلات زیست‌محیطی در استان‌های ساحلی و کلان‌شهرها، نرخ پایه خرید تضمینی برق از فناوری‌های زیست‌توده دو برابر تعیین می‌شود. همچنین نرخ خرید برق نیروگاه‌های بادی واقع در استان سیستان و بلوچستان که در سال ۱۳۹۸ قرارداد تضمین خرید آنان قطعی و مبادله می‌شود، نسبت به ارقام مندرج در این ابلاغیه، ۱۰ درصد افزایش خواهد یافت. همچنین به‌منظور مدیریت بهتر دریافت و هزینه اعتبارات مربوطه و افزایش اطمینان سرمایه‌گذاران به پرداخت به‌موقع صورتحساب‌های ماهانه نیروگاه‌ها، ساتبا می‌تواند در صورت وجود منابع مالی نسبت به گشایش اعتبار اسنادی ریالی ۶‌ماهه مطابق مقررات بانکی کشور به نفع نیروگاه‌های طرف قرارداد اقدام کند.

همچنین در مواردی که خیرین نسبت به احداث نیروگاه تجدیدپذیر و پاک برای تامین انرژی ساختمان‌های آموزشی اقدام کنند، ساتبا مجاز است انرژی تولیدی را بر اساس نرخ‌های اعلام شده در این مصوبه خریداری کند. از سوی دیگر، سقف ظرفیت مولدهای مختص مشترکان مشروط بر رعایت ملاحظات فنی و حفاظتی اتصال به شبکه تا دوبرابر ظرفیت انشعاب افزایش می‌یابد و مشترکانی که بخشی از این ظرفیت را به بهره‌برداری رسانده‌اند، می‌توانند طی قرارداد جداگانه نسبت به احداث ظرفیت‌های جدید اقدام کنند. همچنین نیروگاه‌های تجدیدپذیری که برای صادرات برق به خارج از کشور احداث شده‌اند در صورت درخواست، می‌توانند طبق آیین‌نامه اجرایی ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف، برق خود را به ساتبا بفروشند که در این صورت ضروری است تا مجوز صادرات صادره مورد ابطال قرار گیرد. براساس این گزارش، نرخ پایه قراردادهایی که پیش از این مصوبه مبادله شده‌اند در صورت درخواست سرمایه‌گذار، می‌تواند به ارقام فوق‌الذکر تغییر کند و چنانچه نیروگاه مورد نظر با ظرفیت کامل به بهره‌برداری رسیده باشد شروع اعمال نرخ پایه جدید و زمان مبنای فرمول تعدیل، از تاریخ مبادله الحاقیه برقرار خواهد بود. همچنین برای نیروگاه‌هایی که با ظرفیت کامل به بهره‌برداری نرسیده‌اند، زمان مبنای فرمول تعدیل از تاریخ شروع بهره‌برداری با ظرفیت کامل خواهد بود.