گذر موج تورمی از بخش صنعت

به گزارش می متالز، بر اساس آمارهای این گزارش، نرخ تورم فصلی بخش صنعت در تابستان به ۲/ ۰ درصد رسیده که کمترین مقدار طی ۴ سال اخیر بوده است. همچنین نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در تابستان سال‌جاری به سطح ۶۰ درصد رسیده که نسبت به فصل قبل، یعنی بهار سال‌جاری افت ۲۸ واحد درصد را تجربه کرده است. کارشناسان معتقدند کاهش نوسان در بازار ارز و افت تقاضای بخش صنعت، دو عامل موثر در گذر این موج تورمی هستند. روندی که در صورت تداوم ثبات ارز، در دو فصل انتهای سال‌جاری نیز ادامه خواهد یافت.

مرکز آمار ایران گزارش شاخص قیمت تولید‌کننده بخش صنعت فصل تابستان سال‌جاری را منتشر کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در تابستان سال‌جاری رقم شاخص به سطح ۴/ ۵۴۶ واحد رسیده است. این رقم نسبت به فصل قبل، یعنی تابستان سال ۹۸ تنها به میزان ۲/ ۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش نشان می‌دهد که از رشد فصلی تورم بخش صنعت کاسته شده است. آخرین بار که تورم فصلی صنعت کمتر از این سطح گزارش شد، مربوط به پاییز سال ۹۴ است که این رقم منفی ۸/ ۱ درصد گزارش شده است.کاهش نرخ تورم فصلی در تابستان سال‌جاری در حالی است که در فصول قبل، تورم فصلی بخش صنعت به شکل قابل توجهی افزایش یافته بود. به‌عنوان مثال در پاییز سال ۹۷ بیشترین سطح از تورم فصلی با رقم ۵/ ۲۳ درصد ثبت شده است. پس از آن از سطح این تورم کاسته شد، به نحوی که در زمستان سال ۹۷ این رقم به ۱/ ۱۴ و در بهار سال‌جاری به رقم ۷/ ۱۳ درصد رسیده است. اما آخرین آمار در تابستان سال‌جاری نشان می‌دهد سطح تورم بخش صنعت به شکل قابل توجهی فروکش کرده است.

اثر دو عامل در افزایش نرخ ارز

اما چه عاملی باعث کاهش تورم بخش صنعت در تابستان سال‌جاری شده است. به نظر می‌رسد دو عامل نقش تعیین‌کننده‌ای در این روند نزولی داشته است. موضوع اول، کنترل نوسانات نرخ ارز است. بخش قابل توجهی از مواد اولیه یا واسطه‌ای بخش صنعت، وارداتی بوده است و افزایش نرخ ارز در اقتصاد، باعث می‌شود که نرخ تورم بخش صنعت نیز به شکل قابل‌توجهی افزایش یابد. به نظر می‌رسد با توجه به رشد نرخ ارز این روند باعث بالا رفتن نرخ تورم در دو سال گذشته شده است، اما با کاهش نوسانات ارزی، از سطح نرخ تورم بخش صنعت نیز کاسته شده است. کارشناسان معتقدند تغییرات نرخ ارز با یک وقفه وارد نرخ تورم می‌شود. بنابراین به نظر می‌رسد که ثبات ایجاد شده تقریبا طی یک سال اخیر، در بازار ارز حکمفرما شده، به کنترل نرخ تورم بخش صنعت کمک کرده است. نکته دیگر نیز می‌تواند کاهش تقاضا در بخش داخل باشد. با توجه به آمارهای رشد اقتصادی بخش صنعت همچنان در تابستان دارای رشد کاهشی بوده است، این موضوع باعث می‌شود که فشار تقاضا نیز برای تهیه کالاها کاهش یابد و در نتیجه از سطح تورم کاسته شود. پایین آمدن تقاضا البته در زمان ثبات ارزی نیز مشاهده می‌شود، زیرا در این شرایط، عجله‌ای برای تامین کالاهای آتی به علت نگرانی از افزایش نرخ ارز وجود نخواهد داشت. بنابراین به نظر می‌رسد در مجموع ثبات نرخ ارز و معتدل شدن تقاضا در بخش صنعت باعث شده که نرخ تورم بخش صنعت کاهش یابد.

کاهش تورم نقطه به نقطه و متوسط

افت تورم فصلی بخش صنعت باعث شده که در مجموع نرخ تورم نقطه به نقطه بخش صنعت نیز کاهش داشته باشد. بر اساس آمارهای این گزارش در تابستان سال‌جاری نرخ تورم نقطه به نقطه بخش صنعت به میزان ۵/ ۶۰ درصد گزارش شده بود. این در حالی است که در بهار سال‌جاری نرخ تورم نقطه به نقطه به میزان ۷/ ۸۸ درصد گزارش شده بود. البته روند کاهشی نرخ تورم نقطه به نقطه از بهار سال‌جاری آغاز شده بود، اما این روند در تابستان شدت گرفته است. به نحوی که حدود ۲۸ واحد درصد از نرخ تورم نقطه به نقطه در یک فصل کاسته شده است. نکته قابل توجه اینکه بر اساس این آمار تورم متوسط بخش صنعت نیز در تابستان روند نزولی را ثبت کرده است. بر اساس این گزارش، رشد شاخص در چهار فصل منتهی به تابستان سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن که معرف تورم متوسط است به رقم ۷۷ درصد رسیده است. این در حالی است که در بهار سال ۹۸ نرخ تورم متوسط در سطح ۲/ ۷۷ درصد ثبت شده است.

سردمداران کاهش تورم تابستان

در گزارش شاخص تورم بخش صنعت، علاوه بر آمار شاخص کل، تغییرات گروه‌ها نیز به تصویر کشیده شده است. این گروه‌ها با وزن‌های مختلف به نوعی نشان می‌دهد که تغییرات اجزای بخش صنعت چگونه بوده است. این گروه‌ها با توجه به اهمیت خود، یک ضریبی در شاخص دارند و عملکرد آن بر اساس این ضریب درنظر گرفته می‌شود. بر اساس آمارهای این گزارش، صنایع تولید زغال سنگ پالایشگاه‌‌های نفت با رقم ۳۹ درصد بیشترین وزن را در شاخص کل صنعت دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم فصلی این گروه از صنایع در تابستان به رقم منفی ۲/ ۴ درصد رسیده و در نتیجه این موضوع اثر قابل توجهی در کاهش تورم کل داشته است. بر اساس آمارهای این گزارش، نرخ تورم نقطه به نقطه این گروه نیز ۷/ ۷۵ درصد گزارش شده است. فلزات اساسی در بخش صنعت با وزن ۵/ ۱۴ درصدی در سطح دوم از نظر اهمیت قرار دارند. بر اساس آمارهای گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم فصلی بخش فلزات در تابستان سال‌جاری معادل منفی ۱/ ۴ درصد بوده است. بنابراین این آمار نشان می‌دهد که دومین گروه با اهمیت بخش صنعت نیز در تابستان با کاهش قیمت مواجه شده است. تورم نقطه به نقطه فلزات اساسی نیز در تابستان سال‌جاری به میزان ۲/ ۲۱ درصد گزارش شده که البته نسبت به سایر گروه‌ها از سطح کمتری برخوردار است. سومین گروه مهم در گزارش تولید‌کننده مرکز آمار ایران تولید وسایل نقلیه موتوری است که کمتر از ۱۴ درصد از وزن کل را در اختیار دارد. این گروه در تابستان سال‌جاری به نسبت تورم بالایی دارد و تورم فصلی این گروه ۵/ ۱۴ درصد ثبت شده است. این گروه بالاترین تورم فصلی را در مقایسه با سایر گروه‌ها داشته است. از سوی دیگر، نرخ تورم نقطه به نقطه این گروه نیز ۹۹ درصد بوده است. بنابراین هم نرخ تورم فصلی و هم تورم نقطه به نقطه در سطح بالایی بوده است. بیشترین تورم نقطه به نقطه در بین گروه‌ها مربوط به تولید ماشین‌آلات اداری با نرخ ۱۲۰ درصد بوده است.