تعویض موتور رشد در بخش صنعت

به گزارش می متالز، «محصولات شیمیایی»، «فلزات اساسی»، «غذایی و آشامیدنی»، «وسایل نقلیه موتوری»، «ماشین‌آلات و تجهیزات»، «لاستیک و پلاستیک»، «ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی»، «تجهیزات پزشکی و ابزار دقیق» و «نساجی و پوشاک»، گروه‌های اولویت‌دار هستند.

پیشران‌های صنعتی کشور در ۹ گروه و ۳۵ رشته فعالیت مشخص شدند. این لیست با توجه به شرایط موجود در کشور به روز شده و پس از نظرخواهی از دستگاه‌های مرتبط و فعالان بخش خصوصی به عنوان اولویت‌های جدید صنعتی مدنظر قرار خواهند گرفت. پیشران‌های جدید صنعتی براساس سه اولویت «بیشترین تاثیر بر دیگر صنایع»،‌ «بیشترین تاثیر در صادرات» و «داشتن پتانسیل و فرصت برای جایگزینی واردات» انتخاب شده‌اند. پیش از این و در نسخه دوم سند راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت و در راستای توسعه صنعتی ۱۱ صنعت منتخب معرفی شد و حال با توجه به شرایط حاکم در کشور، این لیست به‌روز شده است. در سند دوم، فرآینـد برنامه‌ریـزی راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت در دو سـطح کلان و کمی طرح‌‌ریزی شـده بود،‌ سـطح اول که همان سـطح کلان اسـت بـه جهـت‌گیـری کلان و اصلـی بخش می‌پـردازد. در این سـطح به مولفه‌‌هایی نظیـر چشـم‌انـداز، ماموریـت، خـط مشـی و سیاسـت‌های کلـی، اهـداف محـوری، راهبردهـا، رشـته فعالیت‌هـای اولویـت‌دار در بخـش و سیاسـت‌های اجرایـی وزارت صنعـت، معـدن و تجـارت و در ادامـه ایـن فرآینـد بـه برنامه‌ریـزی رشـته فعالیت‌هـا و صنایـع منتخـب بـا توجـه بـه تحلیل‌ها پرداختـه شـده اسـت.

از سوی دیگر، رصد پیشران‌های پیشین و جدید نشان دهنده تغییر عمده در رشته فعالیت‌های منتخب است. این امر نشان دهنده آن است که رویکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی نسبت به برخی صنایع از جمله صنعت خودرو که در لیست پیشین به عنوان صنعت دارای اولویت انتخاب شده بود، در لیست جدید مدنظر قرار نگرفته است. سیمان یکی دیگر از گروه‌های صنعتی است که در لیست جدید گنجانده نشده است که شاید بتوان گفت تولید مازاد این محصول یکی از دلایل خروج این گروه از لیست اولویت‌دارها است. از دیگر حذف شده‌ها، می‌توان به کاشی و سرامیک اشاره کرد. البته ذکر این مورد ضروری است که رشته‌های مذکور در لیست اولیه مدنظر قرار نگرفته‌اند و این امکان وجود دارد که در چکش کاری نهایی، مجددا به لیست صنایع اولویت‌دار افزوده شوند.    لیست پیشران‌های صنعتی با توجه به آخرین آمار و اطلاعات به دست آمده از روند واردات و صادرات کدهای ایسیک از سوی معاونت طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه شده است.

به گفته متولیان این بخش، لیست مذکور با توجه به نیازهای کنونی کشور تدوین شده است، به همین دلیل برای لیست جدید صادرات‌گرا بودن، امکان اثرگذاری در تولیدات دیگر و داشتن پتانسیل جایگزینی واردات در نظر گرفته شده است.  از سوی دیگر، با توجه به اینکه بانک‌ها به دفعات اعلام کرده‌اند که امکان تامین منابع مالی مورد نیاز همه بنگاه‌های تولیدی را ندارند، تهیه لیست صنایع اولویت دار این امکان را به وجود می‌آورد تا منابع محدود بانکی در اختیار صنایع اولویت دار قرار گیرد تا به این طریق شاهد هدررفت منابع مالی نباشیم.  از سوی دیگر، با هدایت منابع به سمت این صنایع شاهد رشد این صنایع خواهیم بود که در میان صنایع صادرات محور قرار دارند. در این خصوص با تایید این طرح این امکان نیز به‌وجود می‌آید تا لیست در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد زمینه برای اولویت‌بندی این صنایع به منظور تخصیص تسهیلات مورد نیاز فراهم شود.

رشته‌های پیشران

براساس اولویت‌بندی صورت گرفته از سوی معاونت طرح و برنامه وزارت صمت، ۹ گروه پیشران صنعتی شامل «محصولات شیمایی»، «فلزات اساسی»، «غذایی و آشامیدنی»، «وسایل نقلیه موتوری»، «ماشین‌آلات و تجهیزات»، «لاستیک و پلاستیک»، «ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی»، «تجهیزات پزشکی و ابزار دقیق» و «نساجی و پوشاک» می‌شود. برای گروه‌های مورد بررسی در مجموع ۳۵ رشته در نظر گرفته شده است که گروه «ماشین‌آلات و تجهیزات» با ۱۰ رشته در رتبه اول قرار دارد. محصولات شیمیایی: براساس اولویت‌بندی صورت گرفته از سوی معاونت طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت برای این گروه ۵ رشته صنعتی در نظر گرفته شده است که شامل «ساخت مواد شیمیایی اساسی به‌جز انواع کود»، «ساخت مواد پلیمری به شکل اولیه»، «ساخت انواع دارو»، «ساخت سایر محصولات شیمیایی» و «الیاف مصنوعی» است. فلزات اساسی: پیشران‌های در نظر گرفته شده برای این گروه نیز در دو گروه «فلزات اساسی فولادی و آهنی» و «فلزات اساسی قیمتی و فلزات غیرآهنی» است.

غذایی و آشامیدنی: برای این رشته نیز سه گروه پیش‌بینی شده است که در این خصوص می‌توان به «تولید نوشابه‌های غیرالکلی و آب معدنی»، ‌«ساخت روغن و چربی گیاهی و جانوری»، «ساخت سایر محصولات غذایی» اشاره کرد. وسایل نقلیه موتوری: برای این گروه نیز معاونت طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت دو رشته «قطعات و ملحقات برای وسایل نقلیه موتوری» و «ساخت بدنه برای وسایل نقلیه موتوری» را در نظر گرفته است. ماشین‌آلات و تجهیزات: یکی دیگر گروه‌های در نظر گرفته شده ماشین‌آلات و تجهیزات است که برای آن ۱۰ رشته پیش‌بینی شده است. رشته‌های مدنظر برای این گروه شامل «ساخت موتورها و توربین‌ها»، «ساخت پمپ‌ها، کمپرسورها، شیرها و سوپاپ‌ها»، «ساخت بلبرینگ‌ها، چرخ‌دنده‌ها، اجزای دنده جعبه محرکه»، «ساخت ماشین‌آلات با کاربرد عام»، «ساخت سایر ماشین‌آلات با کاربرد خاص»، «لوازم خانگی»، «ماشین‌آلات کشاورزی و جنگلداری»،‌ «ماشین‌آلات معدنی، استخراج و ساختمان»، «ماشین ابزار» و «ماشین‌آلات منسوجات و چرم» است.

لاستیک و پلاستیک: ششمین گروه به «لاستیک و پلاستیک» اختصاص دارد که برای این گروه نیز دو رشته فعالیت «ساخت انواع تایر و تیوب» و «ساخت انواع محصولات پلاستیکی» در نظر گرفته شده است. ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی:  یکی دیگر از گروه‌هایی که توانسته در میان پیشران صنعتی قرار گیرد به ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی اختصاص دارد؛ برای این گروه ۵ رشته فعالیت در نظر گرفته شده که در این خصوص می‌توان به «ساخت موتورهای برقی، ژنراتور و ترانسفورماتور»، «ساخت دستگاه‌های توزیع و کنترل نیروی برق»، «ساخت انباره‌ها، قوه‌های اولیه و باتری»، «ساخت لامپ‌های الکتریکی و تجهیزات روشنایی» و «ساخت سایر تجهیزات الکتریکی» اشاره کرد.

تجهیزات پزشکی و ابزار دقیق: در این گروه نیز سه رشته فعالیت مدنظر است که شامل «ساخت تجهیزات پزشکی»، «ساخت ابزارها و وسایل اندازه‌گیری» و «ساخت ابزارهای اپتیکی» است. نساجی و پوشاک: یکی دیگر از اولویت‌های پیش‌بینی شده از سوی معاونت طرح و برنامه  وزارت صنعت، معدن و تجارت به گروه نساجی و پوشاک اختصاص دارد. این گروه در نسخه دوم سند راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به صورت ویژه مورد توجه بود. حال در لیست جدید برای این گروه سه رشته در نظر گرفته شده که در این خصوص می‌توان به «ریسندگی و بافندگی»، «تکمیل منسوجات» و «تولید انواع پوشاک» اشاره کرد.