به گزارش می متالز، تفاوت ترین لایحه بودجه در ۷۰ سالی که از نظام برنامه ریزی ایران میگذرد، قرار است روز یکشنبه هفته آینده راهی مجلس شود.
این روزها چراغهای سازمان برنامه و بودجه در میدان بهارستان تا پاسی از شب روشن است تا آخرین تغییرات ارقام لایحه دو سالانه بودجه ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در موعد مقرر به مجلس برسد. بر اساس قانون، دولت هر ساله باید ۱۵ آذر ماه لایحه بودجه سال بعد را به نمایندگان مجلس بدهد. اما با توجه به مصادف شدن روز ۱۵ آذر با تعطیلی روز جمعه، تقدیم لایحه بودجه به هفته بعد موکول میشود. با توجه به این که در روز شنبه مجلس جلسه ندارد، بنابراین به نظر میرسد لایحه در روز یکشنبه یعنی ۱۷ آذرماه به بهارستان برود.
پس از نامه مقام معظم رهبری درخصوص ضرورت اصلاح ساختار بودجه به عنوان یکی از چالشهای مهم اقتصاد ایران، دولت از آذرماه سال گذشته تدوین برنامه خود را با کمک کارشناسان و دانشگاهیان آغاز کرد و در نهایت در ابتدای سالجاری از کلیات آن رونمایی کرد.
بر اساس این کلیات لایحه بودجه سال آینده تفاوتهای اساسی با لوایح پیشین دولت دارد. مهمترین تفاوت لایحه بودجه سال آینده با قبل قطع وابستگی بودجه جاری به نفت است. بر این اساس بودجه جاری کشور که سهم عمدهای از کل بودجه عمومی کشور دارد، از نوسانات احتمالی نفت در امان خواهد بود. اما همچنان قرار است درآمدهایی که از فروش نفت به دست میآید صرف پیشرفت طرحهای عمرانی شود.
تفاوت دیگری که لایحه بودجه سال آینده با سالهای قبل دارد این است که لایحه ۹۹ برای نخستین بار به صورت دوسالانه تدوین شده است. البته این به معنای این نیست که بودجه سالهای ۱۳۹۹-۱۴۰۰ به صورت یکجا تدوین و به تصویب برسد. درواقع لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ همانند سالهای قبل به صورت کامل و جداگانه تقدیم مجلس میشود و کلیات بودجه سال ۱۴۰۰ نیز به اطلاع نمایندگان میرسد. برهمین اساس سومین ویژگی لایحه بودجه سال آینده یا همان «غلتان» بودن آن نمایان میشود. غلتان بودن بودجه به این معناست که بودجه انعطاف پذیری بالایی دارد و در صورت تغییر شرایط میتوان اعداد و ارقام آن را اصلاح و به روز کرد.
بر اساس اعلام مسئولان سازمان برنامه و بودجه بخشی از اعداد و ارقام لایحه بودجه سال آینده تفاوت چندانی با بودجه اصلاح شده امسال نخواهد داشت. بنابراین پس از اصلاح بودجه امسال که منابع ۴۴۸ هزار میلیارد تومانی به ۳۱۰ هزار میلیارد تومان کاهش یافت، در بودجه ۹۹ نیز منابع عمومی بودجه در همین حد خواهد بود.
درآمدهای نفتی نیز در لایحه بودجه سال آینده طبق گفته محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه بین ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار خواهد بود که با رقم اصلاح شده بودجه سال جاری تفاوت چندانی ندارد. در بودجه سال ۹۷ میزان صادرات روزانه نفت ۴٫۲ میلیون بشکه در روز، نرخ فروش هر بشکه نفت خام ۵۵ دلار و قیمت هر دلار ۳۵۰۰ تومان تصویب شد.
اما در بودجه سال جاری سقف روزانه صادرات نفت به ۱٫۵ میلیون بشکه با قیمت ۵۴ دلار برای هر بشکه رسید که نرخ تسعیر ارز در آن ۵ هزار و ۷۰۰ تومان لحاظ شد که بدین ترتیب درآمد دلاری صادرات نفت به ۲۷ میلیارد دلار میرسد.. ولی پس از اصلاح بودجه و کاهش سقف فروش نفت به روزانه ۳۰۰ هزار بشکه این رقم به حدود ۱۰ میلیارد دلار رسید. البته دراین سال نرخ تسعیر ارز نیز به حدود ۸ هزار تومان افزایش یافت.
حال در لایحه بودجه سال آینده دولت صادرات روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت با قیمت هر بشکه ۵۲ دلار را پیشنهاد داده است. بدین ترتیب درصورتی که این اعداد و ارقام نهایی باشد درآمد روزانه فروش نفت به ۲۶ میلیون دلار میرسد که در یک سال حدود ۹٫۵ میلیارد دلار میشود.
طبق مصوبه اخیر هیات وزیران تامین تمام کالاهای اساسی و دارو با همان نرخ ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی انجام خواهد شد. این درحالی است که گمانه زنیها نشان میدهد که مابقی مصارف ارزی یعنی به غیر از کالاهای اساسی بر مبنای نرخ ارز نیمایی که هم اکنون در حدود ۱۱ هزار تومان است محاسبه خواهد شد. البته با توجه به اینکه بخش عمده ارز مصرفی صرف تامین کالاهای اساسی میشود، بنابراین نرخ غالب ارز درهمین حدود باید باشد.
براساس برآوردهای صورت گرفته سهم طرحهای عمرانی از بودجه سال آینده حدود ۶۷ هزار میلیارد تومان خواهد بود که نسبت به رقم ۶۰ هزار میلیارد تومانی سال جاری رشد ۷ هزار میلیارد تومانی دارد. البته همان گونه که نوبخت پیش از این اعلام کرده بود، درکنار این رقم شرکتهای دولتی نیز ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در طرحهای عمرانی سرمایه گذاری میکنند که بدین ترتیب رقم قابل توجهی برای پیشرفت طرحهای عمرانی کشور هزینه خواهد شد. این درحالی است که طرحهای عمرانی سهم و نقش پررنگی در ایجاد اشتغالزایی و همچنین رونق اقتصاد دارد.
علاوه براین باتوجه به نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی که برای دلار تعیین شده است، تمام درآمد حاصل از فروش نفت یعنی ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار صرف اجرای طرحهای عمرانی میشود.
همواره یارانهها نیز یکی از ارقام کلیدی لوایج بودجه محسوب میشود. بر اساس اعلام رئیس سازمان برنامه و بودجه حدود ۳۰۲ هزار میلیارد تومان یارانه آشکار برای سال آینده پیش بینی شده است که ۱۸۶ هزار میلیارد تومان آن به صورت نقدی و غیرنقدی میان خانوادهها توزیع میشود. بدین ترتیب به نظر میرسد درآمدهایی که از محل حذف یارانههای پنهان و نقدی حاصل میشود در بودجه عمومی دولت دیده نمیشود و تقریبا تمام آن باز توزیع خواهد شد.