سنگ های پیش پای معدن کاران گرانیت

به گزارش می متالز، تصویری که از دور و قبل از رسیدن به نقطه هدف در قاب چشمان قرار می گیرد گویی زمین لرزه ای مهیب رخ داده و کوه ریزش کرده است اما به معدن سفید کوه که نزدیک می شوی، ریزشی در کار نیست بلکه معدن کاران در حال استخراج گرانیت نهبندان هستند سنگی که به واسطه مرغوبیت و خاص بودن، شهره ای جهانی دارد. سفید کوه آن قدر گرانیت در دل خود ذخیره دارد که سال هاست با این که معدن کاران بلوکه های 100 و 120 تنی را قواره قواره از دل معدن جدا و برای فراوری روانه اصفهان می کنند اما این ذخیره تمام شدنی نیست و منبع درآمدی ادامه دار برای نهبندان به اصطلاح محروم، اما روی گنج است. این جا تابلویی از نگارگری خالق طبیعت است و به هر سو می نگری جز نگاره هایی زیبا مقابل چشم قرار نمی گیرد و زبان به تحسین آن می پردازد. اما نکته مهم این که حلقه مفقوده فراوری سبب شده است تا بهره و نصیب نهبندان از این گنج، فقط رفت و آمد تریلی ها، گرد و خاک ناشی از عبور و مرور این وسایل نقیله سنگین و استهلاک شریان های مواصلاتی نه چندان ایمن و مناسب این شهرستان باشد.

36 گنجینه معدنی گرانیت

معدن گرانیت سفید کوه نهبندان، یکی از 36 گنجینه معدنی و شاهکار طبیعت است که پیمانکاران غیر بومی یا همان اصفهانی ها با به کارگیری نیروهای بومی در حال استخراج آن هستند. کارشناس امور معادن اداره صنعت، معدن و تجارت نهبندان که به عنوان راه بلد و کارشناس، تیم خبری اعزامی «خراسان جنوبی» به معادن سفید کوه را همراهی می کند، ابتدا از نحوه کار و برش سنگ های گرانیت چنین می گوید که کارگران سه چال می زنند یکی عمودی و دو مورد افقی، طوری که این چال ها از سه طرف به یکدیگر برسد و سپس، سیم برش را از میان این چال ها عبور می دهند تا سه وجه آن برش بخورد و بلوکی 100 تا 120 تنی از دل میلیون ها تن ذخیره معدنی جدا شود. به گفته مهندس«ریواز»، بعد این بلوکه را پایین می آورند و دوباره با همان دستگاه سیم برش به قواره های 20 تنی تبدیل می کنند تا قابل حمل باشد. وقتی سنگ ها قواره قواره شد به صورت کوپ برای فراوری به اصفهان حمل می شود و بعد از فراوری نیز با توجه به استحکام بالا در ساختمان سازی و دیگر پروژه های عمرانی مانند مترو  و ... مورد استفاده قرار می گیرد افزون بر این، اضافه بر مصرف داخل به خارج و نقاطی مانند عراق، ترکمنستان، ترکیه و ... صادر می شود.

ذخیره 800 هزار تنی

او، استخراج سالانه این معدن را 15 هزار تن و ذخیره اش را حدود 800 هزار تن اعلام و اظهار می کند که پیمانکاران این معدن، غیر بومی اما کارگران آن بومی منطقه هستند و به طور معمول در هر سینه کاری، هشت نفر مشغول به کارند که با توجه به فعال بودن دو سینه کاری، 16 نفر در این معدن کار می کنند. این کارشناس، گنجینه های معدنی گرانیت نهبندان را افزون  بر سفید کوه در نقاطی مانند شاهکوه و با حدود 36 نقطه معدنی می داند که همه این معادن فعال نیست و دلیل آن هم استمرار تحریم ها، کم شدن ساخت و سازها و افزایش هزینه ها و ... است و چندان صرفه اقتصادی برای معدن کاران ندارد.

چالش اساسی معادن 

اما چالش اساسی معادن گرانیت نهبندان، همانند دیگر کانی های معدنی خاص و بی نظیر آن فراهم نبودن زیرساخت هایی مانند برق، آب و جاده برای دسترسی و بهره برداری از معادن است که به گفته او مطالعات اولیه بهره مندی معادن شاهکوه از زیرساخت برق انجام و مجری آن نیز انتخاب شده است تا برق توسط وزارت نیرو با همکاری ایمیدرو به این معادن منتقل شود.یکی از کارگران در حال برش سنگ هاست اما کارشناس همراه به دلیل مخاطرات کار هنگام برش توصیه می کند که از نزدیک شدن به محل خودداری شود. یکی از کارگران که در محل حضور دارد می گوید: دو کارگاه استخراج در این معدن فعال بود اما یکی از آن ها به دلیل خرابی سنگ برش غیر فعال شده است. به گفته او، در مجموع در هر دو کارگاه حدود 20 نفر مشغول به کار هستند.

سهمیه کم سوخت

 اما گلایه ای که اغلب معدن داران سفید کوه نیز همانند دیگر فعالان این حوزه اعلام می کنند به سهمیه سوختی برمی گردد چرا که سهمیه سوخت آن ها یک جا تحویل نمی شود بنابراین گاه با وقفه ای در تحویل سهمیه بعدی، کارگاهشان تعطیل شود. به گفته یکی از نیروهای معدن، این مشکل بارها با مسئولان مرتبط و فرماندار مطرح شده است اما شرکت ملی پخش فراوده های نفتی به دلیل قوانین خاصی که دارد با معدن داران همکاری نمی کند. البته آن چه در این معدن بیش از همه به چشم می خورد سنگ های باطله فراوانی است که بعد از انتقال سنگ های درجه یک به اصفهان در محل باقی می ماند و به دلیل هزینه های زیاد حمل و نقل و نبود دستگاه های خاص برش، نمی توان از این لاشه ها برای مواردی چون سنگ فرش معابر و ... استفاده کرد.