تا وقتی پول نفت در اینستکس جابه‌جا نشود اتفاقی نیفتاده است

به گزارش می متالز، بخش مهمی از اظهارات بیژن زنگنه به مواضع نفتی ایران در دوران تحریم و پس از رفع تحریم‌ها اختصاص داشت؛ او هرچند رفع تمامی تحریم‌های بانکی و نفتی را شرطی برای مذاکره با آمریکا دانسته و از تعمیق بیشتر توافق نفتی اوپک و متحدانش حمایت کرد، اما در عین حال اعلام که به محض رفع تحریم‌ها، ایران بدون هیچ تعللی به تولید پیش از تحریم‌ها باز خواهد گشت. اصلاح قیمت بنزین و تاثیر آن بر میزان مصرف از دیگر موضوعاتی بود که وزیر نفت به آن پرداخته است.

مواضع نفتی ایران در تحریم و پساتحریم

یکی از سوالاتی که از زنگنه پرسیده شد درخصوص پیوستن ۶کشور اروپایی به اینستکس (سامانه حمایت از مبادلات تجاری) و تاثیر آن بر صادرات نفت کشور بود. وزیر نفت بر این باور است «تا زمانی که پول نفت در اینستکس جابه‌جا نشود اتفاقی نیفتاده است.»

او در بخش دیگری از اظهارات خود درباره احتمال گرم شدن روابط ایران و عربستان گفت: ما در منطقه کنار هم هستیم و باید اختلافاتمان را حل کنیم؛ اما آمریکا زورگویی می‌کند و باید دست از زورگویی بردارد. وزیر نفت افزود: این کشور هر چهار روز یک بار دنبال این است که حکومت ایران را تغییر دهد. وقتی می‌بیند نمی‌شود، دوباره مواضعش را عوض می‌کند. زنگنه تصریح کرد: ‌آمریکا باید از خوددرگیری دست بردارد و قبول کند که ملت ایران، ملت بزرگی است که خودش می‌خواهد حکومت را مدیریت کند. وی گفت: آمریکا باید تمام تحریم‌های نفتی و بانکی را بردارد تا زمینه مذاکره با ایران فراهم شود. وزیر نفت توضیح داد: اگر فقط تحریم‌های نفتی برداشته شود «ما صادر می‌کنیم اما پول آن را نمی‌توانیم دریافت کنیم.»

زنگنه با اشاره به اینکه اگر تحریم‌ها برداشته شود، من هیچ محدودیتی را برای تولید ایران نخواهم پذیرفت و در بالاترین حد ظرفیت ایران تولید خواهیم کرد، ادامه داد: در آینده کسانی که هم‌اکنون بیشتر تولید کرده‌اند باید کاهش بیشتری دهند؛ این موضوعی است که حق ملت و مردم ماست و من اینجا بر آن اصرار دارم.

وی با بیان اینکه کشورهای دیگری نیز مانند لیبی و ونزوئلا تحت شرایط تحریم هستند که نمایندگان آنها اینجا هستند و حتما در مورد این موضوع موضع‌گیری خواهند کرد، اظهار کرد: اما من از جانب مردم ایران می‌گویم که من یک بشکه کاهش غیرمنطقی را نمی‌پذیرم و کسانی که از فرصت خارج شدن نفت ایران از بازار استفاده می‌کنند و بیشتر تولید را دارند، باید در مقابل تولید بیشتر کنونی در آینده کاهش بیشتر هم انجام دهند و نباید توقع داشته باشند که ایران بعد از برداشته شدن تحریم، بلافاصله اگر کاهشی نیاز بود به این سیستم بپیوندد. وزیر نفت تاکید کرد:‌ به هر حال این حق ماست که هم اکنون به‌دلیل غیرقانونی و خارج از اراده از ما می‌گیرند و ما در آینده انتظار داریم که این موضوع حتما منظور شود و ما حتما به این ترتیب عمل خواهیم کرد.

نگرانی برای کاهش سهم اوپک

زنگنه درباره کوچک شدن سهم اوپک از بازار جهانی نیز عنوان کرد: ‌این یک واقعیتی است که بیش از ۴۵ سال است در اوپک اتفاق می‌افتد. اوپک مرتب سهمش را به بهای رسیدن به قیمت هدف از دست می‌دهد. او از ادامه این رویه ابراز نگرانی کرد و گفت: من این مساله را یک تناقض ساختاری در کشورهای تولید‌کننده نفت اوپک می‌دانم. آنها از یک طرف سهم خود را از دست می‌دهند و از طرف دیگر قیمت مناسب می‌خواهند.

وزیر نفت افزود:‌ سیاستمداران از یکسو کوتاه‌مدت به موضوع نگاه می‌کنند و قیمت بالا می‌خواهند و از سوی دیگر، کارشناسان بازار انرژی می‌گویند بهتر است سهم خود را حفظ کنیم. ولی در ۵۰ سال گذشته همواره سیاستمداران برده‌اند؛ یعنی اوپک سهم خود را مرتب کاهش داده به بهای اینکه قیمت را به اهداف مورد نظرش برساند. او، راهکار خود را این‌گونه توضیح داد که اگر قیمت نفت پایین بود، اکنون نفت شیل آمریکا هم نبود. وزیر نفت، قیمت بالای این کالای استراتژیک را مسبب اصلی مازاد عرضه نفت غیراوپک در بازار و ظهور نفت شیل آمریکا دانست. زنگنه در پاسخ به این سوال که آیا تمدید توافق کاهش نفت را در نشست اوپک ترجیح می‌دهد، گفت: من چنین چیزی نگفته‌ام.  وزیر نفت، موضع ایران در قبال کاهش تولید نفت را این‌گونه تشریح کرد:‌ اگر توافق کاهش تولید نفت تمدید شود، این یک دستاورد برای اوپک است؛ اگر هم بیشتر کاهش یابد من حمایت می‌کنم و دستاورد بزرگ‌تری است.

زنگنه درخواست روسیه برای حذف میعانات گازی از سهم این کشور در چارچوب توافق کاهش تولید نفت را نیز «منطقی» خواند و گفت:‌ بحث ما در اوپک درباره میعانات نیست و بحث نفت‌خام مطرح است. عادلانه نیست چیزی را که ما در محاسبات و معادلات اوپک نداریم از روسیه بخواهیم آن را رعایت کند. وی افزود: هرچند روسیه عضو اوپک نیست اما باید به‌گونه‌ای با این کشور رفتار کرد که با اعضای اوپک رفتار می‌شود. وی درباره بازار نفت در سال آینده میلادی نیز اظهار کرد: قیمت تابع تولید و عرضه و تقاضاست. پیش‌بینی می‌شود در سه ماه اول و دوم سال آینده عرضه نسبت به تقاضا افزایش پیدا کند که در این صورت به قیمت نفت فشار وارد می‌شود.

وزارت نفت فقط مجری تغییر قیمت بنزین بود

درباره تصمیم اخیر دولت برای اصلاح قیمت بنزین هم وزیر نفت توضیح داد: این تصمیمی بود که گرفته و به ما ابلاغ شد؛ ما اجرا کردیم؛ تصمیم را ما نگرفتیم. وی تصریح کرد که این تصمیم در مرجع قانونی اتخاذ شد و ما هم به‌خوبی اجرا کردیم. زنگنه در عین حال تاکید کرد که این تصمیم تاکنون دستاوردهای خوبی به‌همراه داشته و روزانه ۲۰ میلیون لیتر (البته نمی‌توان قطعی گفت) از مصرف بنزین را کاهش داده و به همین خاطر تقاضای عظیمی در بازار برای سی‌ان‌جی ایجاد شده است. وی افزود: شورای اقتصاد تصویب کرده است که برای سی‌ان‌جی‌سوز کردن بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار وانت بار، ون تاکسی، ون شخصی مبلغ ۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به‌صورت بلاعوض تخصیص داده شود. وزیر نفت گفت اگر این اتفاق بیفتد، حداقل نزدیک ۱۰ میلیون لیتر مصرف بنزین کاهش می‌یابد و به جای مصرف بنزین سه هزار تومانی، سی‌ان‌جی ۶۰۰ تومانی مصرف می‌شود. وی یادآور شد: ظرفیت جایگاه‌های سوخت ایران برای عرضه سی‌ان‌جی مناسب است و اگر لازم باشد باز هم جایگاه‌های جدید ایجاد می‌کنیم. زنگنه عنوان کرد که اگر قیمت بنزین اصلاح ‌نمی‌شد، باید از سال ۱۴۰۰ واردات بنزین انجام می‌شد اما با این تصمیم، دست کم چند سال واردات بنزین ایران به تاخیر می‌افتد.