به گزارش می متالز، یکی از این معادن، معدن سنگآهن کِرونا در سوئد است که یکی از مدرنترین و بزرگترین معادن زیر زمینی دنیا به شمار میآید. کرونا در شمال کشور و در حوالی مدار قطبی قرار دارد و با وجود پیشینه ۱۰۰ ساله تاکنون توانسته موقعیت خود را در این رده حفظ کند. مالک این معدن شرکت اِلکِیاِیبی است که سهام آن به دولت سوئد تعلق دارد و یک معدن با فناوری بالاست. از این معدن تا کنون حدود ۹۵۰میلیون تن سنگ آهن استخراج شده و مواد معدنی در فضایی به طول ۴ کیلومتر و عمق ۲ کیلومتر با ضخامت رگه سنگ آهن بین ۸۰ تا ۱۲۰ متر قرار گرفته است.
همانطور که اشاره شد، کِرونا یکی از مدرنترین و پیشرفتهترین معادن زیرزمینی دنیاست که درحالحاضر با تولید سالانه ۲۸ میلیون تن سنگ آهن و ۱۰۰ نفر نیروی انسانی شاغل در زیرزمین و مجموع هزار و ۸۰۰ نفر نیروی معدنی به استخراج سنگ آهن مرغوب نیاز دارد تا تقاضای بازار اروپا را تامین کند. این در حالی است که عمر این معدن حدود ۱۰۰ سال است. کرونا نقشی کلیدی در تولید و توسعه فولاد اروپا دارد و بخشی از اقتصاد سوئد را پشتیبانی میکند. این معدن در قرن ۱۹میلادی کشف و پس از اتصال راه آهن به آن معدنکاری در این محدوده آغاز شد و در ابتدای قرن ۲۰ با انجام اکتشافات تکمیلی شرکت یادشده فهمید که ذخیرهای بسیار بزرگ در منطقه وجود دارد. در همان زمان مدیر شرکت اقدام به تاسیس یک شهرک در نزدیکی معدن کرد تا کارکنان را ارتقا دهد و از رفتوآمد آنها بکاهد اتفاقی که امروز به شکلگیری شهری با ۱۸هزار سرنشین انجامید.
امروزه در این معدن با وجود قدیمی بودن و مالکیت دولتی آن آثاری از روشهای استخراج سنتی دیده نمیشود و شرکت الکیایبی همواره این هدف را تعقیب میکرده که در کنار توسعه متوالی معدن و تبدیل کردن ادوات و تجهیزات به آخرین مدلهای روز دنیا برای آمادهسازی و استخراج و فرآوری، همواره در رده بزرگترین و مدرنترین معادن سنگ آهن دنیا قرار داشته باشد. روش استخراج در این معدن تخریب در طبقات فرعی (سابلولکیوینگ) است که شامل تناوب یا توالی طبقات زیرین برای استخراج معدن میشود. پس از استخراج سنگ آهن از بخشهای مربوطه زیرین بخش کمر بالا نشست میکند. برای استخراج در هر سطح، حفاریهای موازی انجام میشود و روش استخراج بهکار گرفته شده در معدن کرونا را میتوان یک مدل پیشرفته از روش تخریب در طبقات فرعی دانست که در آنها دو گالری اصلی برای دسترسی به توده معدنی حفر و به صورت دوطرفه قابلاستفاده است و استخراج از طریق آنها انجام و با تونلهایی به سطح زمین مرتبط میشود. هر کدام از تونلهای ورودی دارای ۵.۵ متر ارتفاع و ۷ متر عرض است و در مجموع در این معدن تاکنون در زیرزمین حدود ۴۰۰ کیلومتر تونل حفر شده است. درحالحاضر حمل مواد از عمق ۵۵۰ متری زمین و آمادهسازی در عمق ۷۷۰ متری از سطح زمین در حال انجام است. مواد منفجره نیز از سطح زمین با لولهها به داخل معدن پمپشده و در داخل چالهای انفجاری با دقت و فناوری بالا هدایت و تزریق و منفجر میشوند.
این معدن زیرزمینی میتواند الگویی مناسب برای معدنکاریهای زیرزمینی آینده باشد و با توجه به پایان ذخایری که درحالحاضر به صورت روباز در ایران بهرهبرداری میشود، مورداستفاده قرار میگیرد. معدنکاری آینده در بیشتر نقاط دنیا در زیر زمین اتفاق خواهد افتاد.
بهرام فرزاد - کارشناس معدن