به گزارش می متالز، ماههای پایانی هر سال زمانی برای اوج گرفتن پیش بینی موسسات مختلف از بهای طلای سیاه در سال پیشرو است. این پیش بینیها اما هیچ گاه قطعیت نداشته و در نهایت تحت تاثیر تغییرات عوامل بنیادین بازار بودهاند. آخرین ماههای سال گذشته میلادی نیز زمانی برای اعلام پیش بینیهای بانکها و موسسات مختلف از قیمت نفت خام در سال ۲۰۱۹ بود.
در آن زمان دومین سال از توافق کاهش تولید اوپک رو به پایان بود و چهار ماه پیش از آن آمریکا تحریمهایی را با اعلام معافیتهای نفتی برای مشتریان نفت خام ایران، مجددا علیه کشور فعال کرده بود. در آن بازه زمانی (دسامبر) متوسط قیمت شاخص نفت خام برنت ۵۶/۵۰ دلار بر بشکه بود و در نوامبر میانگین آن روی ۶۵/۲۰ دلار بر بشکه قرار داشت. متوسط بهای نفت خام آمریکا نیز در دسامبر ۲۰۱۸ به ۴۹ دلار بر بشکه رسیده بود. یکی از متغیرهای مهم در آن زمان، توافق اوپک برای تمدید توافق کاهش تولید در سال ۲۰۱۹ بود.
در حالی که هنوز پیش بینیها از بهای قیمت نفت در سال ۲۰۲۰ از سوی بانکها و موسسات مالی تکمیل نشده؛ برخی از بهترین و بدترین پیش بینیهای قیمت نفت که در ماههای پایانی ۲۰۱۸ برای سال جاری میلادی عنوان شده بود از سوی اویل پرایس مورد بررسی قرار گرفته است. مرور این پیش بینیها در سالی که برای بازار نفت با حوادث و اتفاقات بی شماری روبرو بود، میتواند چشم اندازی ارائه کند از اینکه انتظارات قیمتی مطرح شده از سوی موسسات مختلف، تا چه میزان قابل اتکا است.
اواخر سال ۲۰۱۸، بانک جهانی از نخستین موسساتی بود که برای ارائه چشم انداز قیمتی خود در سال ۲۰۱۹، وارد کارزار پیش بینی بهای طلای سیاه شد. از نگاه این بانک، مهم ترین فاکتور تعیین کننده قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ اوپک و به خصوص نبود ظرفیت مازاد تولید در میان اعضای این سازمان بود. توجه به بحث ظرفیت مازاد تولید، از این جهت برای بانک جهانی مهم بوده است که با کاهش ظرفیت مازاد تولید از سوی کشورهای عضو اوپک، کوچک ترین اختلال عرضه نفتخام به بازار جهانی، بدون جایگزین مانده و موجب جهش قیمتها میشود.
در آن زمان بانک جهانی اگرچه هشدار میداد که دنیا در آستانه بازگشت مازاد عرضه نفت خام قرار دارد اما در عین حال عقیده داشت که این شرایط میتواند به سرعت تغییر کند. در نخستین ماه ۲۰۱۹، بانک جهانی به شکلی محافظه کارانه پیش بینی کرد که متوسط قیمت نفتخام برنت در سال جدید ۶۷ دلار بر بشکه خواهد بود. این میزان ۲ دلار کمتر از پیش بینی ماه ژوئن ۲۰۱۸ این بانک برای سال ۲۰۱۹ بود. این بانک بعد از اعلام پیش بینی تازه اعلام کرد این چشم انداز «بهشدت مورد تردید» است. جدا از نگرانی بیهوده بازار درباره عدم وجود مازاد ظرفیت تولید اوپک، معلوم شد که این پیش بینی اندکی بالا بوده است. میانگین قیمت نفت برنت در سه ماهه اول سال میلادی جاری ۶۳/۳۰ دلار، در سه ماهه دوم ۶۸/۳۰ دلار و در سه ماهه سوم ۶۱/۹۰ دلار بر بشکه بود و در نوامبر به ۶۲/۷۰ دلار بر بشکه رسید.
در دسامبر ۲۰۱۸، موسسه سیتی نیز پیش بینی خود از قیمتها در سال ۲۰۱۹ را اعلام کرد. پیش بینی این موسسه هوشمندانه تر بود زیرا این بانک میانگین قیمت نفت خام برنت را برای سالجاری میلادی ۶۰ دلار بر بشکه عنوان کرده بود. سیتی همچنین یک بازار بی ثبات را برای سال جاری میلادی پیش بینی کرده بود، عمدتا به این دلیل که ایالات متحده آمریکا، روسیه و عربستان سعودی بهعنوان سه تولید کننده بزرگ نفت خام دنیا، دیدگاههای متفاوتی نسبت به قیمت مناسب برای نفتخام داشتند. این بانک همچنین پیش بینی کرده بود رشد تولید نفت خام آمریکا ادامه خواهد داشت و تلاش اوپک برای کاهش تولید را خنثی خواهد کرد. این پیش بینی نیز به واقعیت نزدیک بود زیرا رشد تولید نفت خام آمریکا در سال جاری میلادی تا ۱/۲ میلیون بشکه در روز تحقق یافت یعنی درست مطابق رقم توافق شده میان کشورهای اوپک پلاس برای کاهش تولید به منظور ایجاد تعادل در بازار نفت. بنابراین به نظر میرسد پیش بینیهای این بانک به واقعیت نزدیک تر بود.
همچنین در میانههای دسامبر ۲۰۱۸بانک آمریکایی مریل لینچ نیز یک بازار بیثبات را برای سالجاری میلادی پیش بینی کرد با این تفاوت که نفت میتواند در ۲۰۱۹ به اوج ۷۰ دلاری بازگردد و پتانسیل دست یافتن به قیمتهای بالاتر در فصل دوم را نیز دارد. این اتفاق در سال جاری برای قیمت نفت رخ داد و در فصل دوم برای مدتی در آوریل و مه، از ۷۰ دلار بر بشکه نیز عبور کرد. با این حال مریل لینچ اعلام کرد «تنها یقین در مورد بازار نفت عدم اطمینان است». این بانک با تکیه بر همین عدم اطمینان؛ در آوریل اعلام کرد قیمت نفت به دلیل کاهش تولید اوپک، کندی رشد نفت شیل آمریکا و مقررات جدید کشتیرانی در ۲۰۲۰ از شانس صعود به ۱۰۰ دلار برخوردار است اما در آگوست از موضع خود عقب نشینی و اعلام کرد اگر چین تصمیم بگیرد با وجود تحریمهای آمریکا حجم بالایی از نفت ایران را وارد کند، نفت ممکن است به ۳۰ یا ۴۰ دلار سقوط کند.
یک ماه بعد از اعلام پیش بینی سیتی، بانک جهانی و مریل لینچ، اداره اطلاعات انرژی آمریکا چشم انداز خود از قیمت نفت در ۲۰۱۹ را اعلام کرد. پیش بینی این سازمان متوسط قیمت نفت خام برنت در سال ۲۰۱۹ را ۶۱ دلار بر بشکه عنوان میکرد. این چشم انداز در ژانویه ۲۰۱۹ از سوی EIA عنوان شد و در آن زمان، برنت در محدوده ۵۳/۸۰ دلار بر بشکه و نفت خام آمریکا روی ۴۵/۴۱ دلار بر بشکه معامله میشد. به این ترتیب پیش بینی این موسسه چندان بد نبود زیرا شاخص نفتخام برنت در فصل سوم سال جاری میلادی به طور متوسط با قیمت ۶۲/۷۰ دلار بر بشکه معامله میشد و متوسط ماه نوامبر نیز ۶۲/۷۰ دلار بر بشکه بود که ۲ دلار کمتر از پیش بینی ۱۱ ماه قبل این موسسه بود.
اف ایکس ایمپایر با استفاده از تکنیک ADL یا یادگیری دینامیک تطبیقی در ژوئن امسال پیش بینی کرد قیمتهای نفت در فاصله ژوئن تا اکتبر بین ۴۷ تا ۶۴ دلار خواهد بود و در نوامبر تا دسامبر به ۴۵ تا ۵۰ دلار کاهش پیدا میکند و ممکن است تا پایان سال یا اوایل سال ۲۰۲۰ به پایین ۴۰ دلار سقوط کند. اما این پیش بینی با واقعیت بازار بسیار فاصله داشت زیرا شاخص نفت خام آمریکا درحال حاضر بیش از ۶۰ دلار بر بشکه معامله میشود که حدود ۲۰ دلار بالاتر از پیش بینی ۴۰ دلاری این شرکت برای پایان سال است.
جف کوری، رئیس تحقیقات بازارهای کالایی در موسسه گلدمن ساکس در ماه اکتبر هشدار داد که چنانچه مازاد عرضه، ذخایر نفت خام را پر کند، خطر سقوط قیمت نفتخام آمریکا به ۲۰ دلار بر بشکه وجود دارد. اما ذخایر نفت در آمریکا رشد چشمگیری پیدا نکردند و حتی در ۵۰ هفته گذشته مجموعا ۱/۴۱ میلیون بشکه کاهش نیز داشته است. با این حال ذخایر جهانی داستان متفاوتی دارند و کوری در دفاع از نظرش، گفته بود شانس سقوط قیمت دبلیو تیآی به ۲۰ دلار بر بشکه کمتر از ۵۰ درصد است.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بین المللی انرژی با تکیه بر پیش بینی اکتبر ۲۰۱۸ گلدمن ساکس گفته بود قیمتهای پایین باعث کند شدن تولید نفت آمریکا خواهد شد و در نتیجه قیمتها بار دیگر رشد خواهند کرد. آژانس بین المللی انرژی در جولای پیش بینی کرد کندی رشد تقاضا برای نفت، مانع رشد بیشتر قیمتها خواهد شد. در آن زمان نفت برنت ۶۳/۱۰ دلار بر بشکه معامله میشد و دبلیو تی آی نیز روی ۵۶/۱۸ دلار بر بشکه قرار داشت. با توجه به اینکه نفت برنت در تاریخ ۱۲ دسامبر ۶۴/۴۷ دلار بر بشکه بود و ۱/۵۰ دلار بر بشکه با پیش بینی قیمتی آژانس فاصله داشت، میتوان گفت که پیش بینی این موسسه درست بوده است.
در آگوست سال جاری ، رویترز با انجام یک نظرسنجی از ۵۱ اقتصاددان و تحلیلگر، میانگین بهای برنت در ۲۰۱۹ را ۶۵/۰۲ دلار بر بشکه اعلام کرد. در آن زمان میانگین قیمتی برنت در محدوده ۶۵/۰۸ دلار بر بشکه قرار داشت بنابراین نتیجه این نظرسنجی دور از واقعیت نبود. علت این اتفاق نیز توجه تحلیلگران به جنگ تجاری آمریکا و چین و ریسک کند شدن رشد اقتصادی در نتیجه آن بود.
حلیما کرافت در موسسه RBC Capital Markets تحلیلگر است. او در ماه مه سال جاری اعلام کرد شاخص نفتخام برنت به تنشهای منطقهای در خاورمیانه میتواند در تابستان۲۰۱۹به بیش از ۸۰ دلار بر بشکه افزایش پیدا کند. پیش بینی او تا حدودی درست بود زیرا در کنار تهدیدهای ایران از مسدود کردن تنگه هرمز، حملاتی به چند نفتکش در آبهای منطقه انجام گرفت. چندی بعد پهپادها و موشکهای حوثیهای یمن به تاسیسات نفتی آرامکو سعودی برخورد کردند که اوج تنشها در منطقه بود. بعد از این حملات اگرچه قیمتها با جهش ۲۰ درصدی همراه شدند اما به ۸۰ دلار بر بشکه نزدیک نشدند. علت اصلی این اتفاق جریان داشتن جنگ تجاری و ضعیف شدن رشد تقاضای نفتخام بود در غیر این صورت جهش قیمتها به ۸۰ دلار در پی تنشهای خاورمیانه، اتفاقی دور از ذهن نبود.
هنری رام، تحلیلگر ارشد گروه مشاوره ریسک سیاسی اوراسیا انتظار داشت قیمت نفت به بالای ۱۰۰ دلار و در صورت رویارویی جدی در خاورمیانه به بالای ۱۵۰ دلار برسد که این پیش بینی از پیش بینیهای نفت ۸۰ دلاری و ۱۰۰ دلاری هم دورتر از واقعیت بود.
در پایان آوریل ۲۰۱۹، حدود یک هفته پس از اینکه آمریکا اعلام کرد معافیتهای نفتی برای مشتریان ایران را تمدید نخواهد کرد، تحلیلگران در نظرسنجی وال استریت ژورنال میانگین قیمت نفت برنت در ۲۰۱۹ را ۷۰ دلار بر بشکه پیش بینی کردند. این پیش بینی ۲ دلار در هر بشکه بالاتر از پیش بینی ماه قبل این موسسات بود. نفت در آن زمان نزدیک ۷۰ دلار بود با این حال قیمتهای نفت در ادامه سال موفق نشدند به سطح بالاتری صعود کنند. به همین واسطه پیش بینی این تحلیلگران در ردیف پیش بینیهای نه چندان درست قرار گرفت.