چالش ها و فرصت های صنعت فولاد کرمان

می متالز - در صورت توقف اکتشافات معدنی و نداشتن برنامه برای تامین مواد اولیه صنایع بزرگ، باید منتظر تعطیلی صنایع فولادی استان و بحران بزرگ بیکاری در دهه های آینده باشیم.

به گزارش می متالز، سال ها طول کشید تا مدیران استان کرمان به این باور برسند که خام فروشی از منابع غنی سنگ آهن گره ای از کار فروبسته اقتصاد و توسعه کرمان نمی گشاید و در کارنامه شان جز مشارکت فعال در توسعه سایر استانها از این طریق، چیزی به ثبت نخواهد رسید. امروز اما چشم انداز پیش روی استان کرمان، قرار گرفتن در جایگاه یکی از قطب های تولید فولاد کشور است که تحقق این برنامه قطعا به تحول در اقتصاد و اشتغال استان نیز منجر خواهد شد. هفته قبل بود که در اقتصاد کرمان خبر دستاورد بزرگ هلدینگ معدنی میدکو در زمینه جذب 750میلیون یورو فاینانس برای طرح های فولادی کرمان در دوره تحریم انتشار یافت و اخبار امید آفرین دیگری از دستاوردهای سایر مجموعه های فولادی استان کرمان نیز در روزهای پیش از آن منتشر کرده ایم. حالا که چند دهه بخت خود را با خام فروشی بی نتیجه آزموده ایم و چندسالی است که چشم خود را به روی ظرفیت عظیم استان برای توسعه صنعت فولاد گشوده ایم چه راهی را باید برای دستیابی به آینده ای مطمئن و ثمر بخش در این صنعت، طی کنیم؟ نقاط قوت کدامند و کاستی ها را چگونه باید پوشش داد؟ تامین مالی و تامین مواد اولیه و فروش و صادرات محصول تولیدی استان چه سرنوشتی خواهد یافت؟ و سوالات و دغدغه های دیگری از این دست. در گفت و گوی اختصاصی اقتصاد کرمان با مهندس علی عباسلو از مدیران صاحبنظر صنعت فولاد استان کرمان به این پرسش ها پاسخ داده شده تا به تصویر روشنتری از چالش ها و فرصت ها دست یابیم. دغدغه بزرگی که مهندس عباسلو مطرح کرد و اقتصاد کرمان در شماره های آتی خود، پاسخ متولیان حوزه صنعت و معدن استان را منتشر خواهد کرد، اکتشاف و استخراج مواد اولیه طرح های بزرگ صنعتی و فولادی استان در دهه های آینده هست. اینکه اکتشافات دهه های گذشته به نیاز امروز پاسخ داده اما قطعا پاسخگوی نیاز صنایع کرمان در دهه های آینده نیست و همانگونه که امروز فرصت توسعه ای و اشتغالزایی بزرگی در استان فراهم شده، در صورت غفلت از این موضوع باید منتظر عواقب ان در آینده از جمله وقوع یک بحران بیکاری در استان بود...

گفت و گو با مدیر و بنیانگذار چند طرح فولادی در استان را در ادامه می خوانید:

علی عباسلو با اشاره به وضعیت فعلی صنعت فولاد کرمان اظهار کرد: خوشبختانه روند تولید فولاد در استان کرمان مطابق با برنامه در حال پیشرفت است.

وی تصریح کرد: تا آنجا که اطلاع دارم مجموعه طرح‌های شرکت میدکو و سایر شرکت‌های فولادی استان در شرایط مناسبی در حال پیشرفت است.

وی با بیان اینکه ظرفیت تولید شرکت جهان فولاد سیرجان نیز 2 میلیون تن است، تصریح کرد: ظرفیت یک میلیون تنی این کارخانه در شرف بهره برداری است و مذاکرات لازم برای پیشرفت مجموعه با سرمایه گذاران اسپانیایی به اتمام رسیده و تا پایان امسال قرارداد مربوط به امضا خواهد رسید. وی اضافه کرد: قرارداد یک واحد تولیدی دیگر جهان فولاد با یک کنسرسیوم ایرانی اتریشی منعقد شده و اعضای کنسرسیوم مطالعات اولیه طرح را شروع و وارد فاز طراحی شده‌اند.

وی گفت: به طور کلی ظرفیت 12 میلیون تن تولید فولادی که به عنوان چشم انداز استان کرمان تعریف شده، در حال تحقق است. وی با اشاره به موضوع تامین آب برای واحدهای فولادی خاطرنشان کرد: در این راستا برنامه ریزی‌های متعددی صورت گرفته از جمله تصفیه فاضلاب‌های استان که برای این کار شرکتی در سیرجان کار خود را آغاز کرده است. وی با بیان اینکه تصفیه فاضلاب شهر کرمان هم در حال انجام است، اظهار کرد: با همت مجموعه مدیران دولت در استان، بحث تامین و انتقال آب هم در دست اجرا است.

وی با اشاره به وضعیت زیرساخت‌های صنعت فولاد در استان کرمان، خاطرنشان کرد: در زمینه زیرساخت‌ها، حمل و نقل یک مؤلفه مهم است که این کار در سیرجان عملیاتی شده و انتقال تولیدات از خط آهن تهران به جلفا و سیرجان و کرمان که به راه‌آهن ایرانشهر متصل می‌شود، انجام خواهد شد.

وی ادامه داد: با این اتفاق یک شبکه ریلی ‌کامل به وجود می‌آید که می تواند کمک بسیار خوبی برای انتقال سنگ آهن و محصولات فولادی باشد.

وی همچنین بیان کرد: وقتی که سنگ آهن را به شمش تبدیل می کنیم عملا مواد کمتری جا به جا می‌شود و در واقع هر اندازه که میزان تبدیل سنگ آهن به کنسانتره را کاهش دهیم میزان نیاز به حمل و نقل هم کاهش خواهد یافت. وی به احداث نیروگاه‌های برق در کرمان با مشارکت شرکت‌های معدنی و صنعتی اشاره و عنوان کرد: یک نیروگاه برق توسط مس منطقه کرمان و یک نیروگاه جدید هم توسط شرکت گل گهر در سیرجان احداث شده است. وی تصریح کرد: تولید کنندگان صنایع استان برای تامین برق مورد نیاز خود پیشگام شده اند و منتظر کمک دولت نیستند.

وی اظهار داشت: یکی از مزیت‌های نسبی تولید فولاد در استان کرمان، همجواری صنایع فولاد سازی با معادن است به گونه ای که می توان گفت در برخی از مراحل عملا هیچ گونه هزینه حمل و نقلی نخواهند داشت.

وی با بیان اینکه برای تولید هر تن فولاد بیش از 2 تن سنگ آهن جابه‌جا می شود، اظهار کرد: همجواری کارخانه فولادسازی با معدن و کاهش هزینه حمل و نقل باعث می‌شود که قدرت رقابت شرکت‌های فولادی استان افزایش چشمگیری پیدا کند که متاسفانه سال‌ها در کرمان از این مزیت نسبی استفاده نشده است.

وی خاطرنشان کرد: تا کنون نیروی انسانی متخصص برای فولادسازی در استان نداشته‌ایم اما با وجود این، کارخانه‌هایی که در حال راه اندازی هستند، با آموزش نیروهای خود، این نقیصه را در استان رفع خواهند کرد.

وی بیان کرد: نقطه قوت فولاد استان کرمان این است که صنایع ما با نوسانات قیمت فولاد، متضرر نمی‌شوند و در واقع هزینه پایین حمل و نقل، این نوسانات را پوشش می‌دهد.

وی فاصله نسبتا کوتاه مسیر استان کرمان تا بندرعباس را نیز یکی از دیگر مزیت‌های صنعت فولادسازی کرمان عنوان کرد و گفت: صنایع کرمان حتی صنایع جوان به خوبی در بازار ظاهر شده‌اند و این حضور باید تداوم داشته باشد که لازمه آن ثبات در قوانین و مقررات صادراتی است.

وی در ادامه به بحث «تامین مالی» در صنایع فولادی استان پرداخت و اظهار کرد: از آنجا که بیشتر صنایع استان کرمان نو پا هستند می توان گفت، به دنبال منابع مالی هستند و در این مسیر همه آنها به سمت منابع مالی خارجی روی آورده اند چرا که منابع داخلی جوابگوی نیاز این صنایع نیست.

وی تصریح کرد: این وضعیت برای واحدهای کوچک و متوسط به گونه دیگری است و می طلبد دولت محترم برای تامین مالی آنها تدابیری اتخاذ کند و یا اینکه تسهیلات ارزان قیمت را با شرایط آسان در اختیار آنها قرار دهد که بتوانند مواد اولیه مورد نیاز خود را تهیه کنند.

وی به تجربه دولتی راه‌اندازی کارخانه‌های فولاد اشاره و خاطر نشان کرد: حقیقتا تجربه فولادسازی دولتی در استان کرمان تجربه خوبی نبوده؛ چنان که به عنوان مثال زمانی که فولاد دولتی بافت 70 درصد پیشرفت فیزیکی داشت، کلنگ جهان فولاد، تازه به زمین زده شده بود ولی امروز می‌بینیم که جهان فولاد با راه اندازی سه کارخانه در حال تولید است و این در حالی است که فولاد دولتی بافت هنوز در قدم اول که تولید آهن اسفنجی است، مانده و مشخص نیست که چه زمانی محصول آن به بازار عرضه خواهد شد.

وی اضافه کرد: در مجموع بخش خصوصی بسیار چابک‌تر از بخش دولتی است و مدت زمان اجرای پروژه‌های بخش خصوصی به هیچ وجه قابل مقایسه با پروژه‌های دولتی نیست.

وی گفت: دولت باید در سیاست گذاری فعال باشد و در این بخش هم سیاست‌های دراز مدت را در دستور کار قرار دهد اما به گونه‌ای نباشد که دولت به بحث تعیین قیمت محصولات وارد شود.

وی افزود: اگر دولت بخواهد به صورت مستمر در امر واردات و صادرات مجموعه‌های اقتصادی دخالت کند مسلما این مجموعه‌ها را با مشکل مواجه می‌کند.

مهر پایان بر پرونده خام فروشی

وی بیان کرد: با راه‌اندازی واحدهای فرآوری در استان کرمان، طی سه سال آینده پرونده خام فروشی محصولات معدنی به طور کامل در این استان بسته خواهد شد.

مهندس عباسلو در بخش دیگر این گفت‌وگو هشدار داد: بدون اکتشافات جدید در آینده با بحران بیکاری مواجه می‌شویم.

وی با بیان اینکه طی سال‌های اخیر از اکتشاف جدید غافل مانده‌ایم، عنوان کرد: در حال حاضر به طور مستمر از معادن موجود برداشت می‌کنیم بدون آنکه برای آنها جایگزینی پیدا کرده باشیم.

وی تاکید کرد: اگر با این روند پیش برویم در سه دهه آینده به شدت در تامین مواد اولیه با چالش مواجه خواهیم شد چرا که تمام ذخیره معدنی موجود ما همین مقدار است. وی اظهار کرد: اعتقاد داریم که دولت به جای ورود به مسائلی همچون تعیین قیمت‌ها، به بحث تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع در سال‌های آینده ورود کند تا در آینده با بحران بیکاری مواجه نشویم.

وی ادامه داد: شرکت‌ها هم می توانند به جای تاکید بر تقسیم 90 درصد سود بین سهامداران، با این منابع، برنامه‌ریزی کنند تا اکتشافات جدید را کلید بزنند و عملیاتی کنند که مبنای استمرار موفقیت شرکت‌ها، می‌تواند کشف ذخایر معدنی جدید باشد.

وی با بیان اینکه جنوب کرمان هم ظرفیت‌های معدنی خوبی دارد، اضافه کرد: تا کنون روی اکتشافات جنوب استان کار نشده و باید در این منطقه هم ذخایر معدنی را شناسایی کنیم و اگر به نتیجه نرسیدیم به ذخایر خارج از استان هم توجه کنیم.

وی تصریح کرد: اگر ذخایر معدنی ما تمام شود تمام صنایع و کارخانه‌های فرآوری دچار مشکل می‌شوند و با حجم زیاد بیکاران در سطح ملی مواجه می‌شویم.

وی در پایان در مورد اختلاف نظرهای مربوط به محور توسعه در استان کرمان، بیان کرد: توسعه استان را می‌توانیم بر مبنای توسعه «صنعت فولاد» و همزمان «توسعه گردشگری» پیش ببریم.

وی ادامه داد: مشکل اصلی ما در بخش صنایع، تامین آب است و اگر مصرف آب را در کشاورزی بهینه کنیم تمام آب مورد نیاز صنایع استان، تامین خواهد شد.