ماجرای تلخ هوای کلان شهر‌ها با روش‌های سنتی حل نمی‌شود/ فناوری‌های نوین درمان درد آلوگی هوا

به گزارش می متالز، روز‌های پرتلاطم نمایشگاه‌های مختلف است و هر بخش محصولی برای عرضه با خود آورده است، از سوی دیگر به فراخور هفته پژوهش اندیشمندان و دانشگاهیان در نشست‌ها و گردهمایی‌های مختلف حرف‌های بسیاری برای گفتن دارند. اما این‌ها هیچ کدام برای شهر نفس نمی‌شود مگر اینکه پدرخوانده‌ای برای این وضعیت پیدا شود.
در بسیاری از کشور‌های توسعه یافته جهان با استفاده فناوری‌های نوین تلاش می‌شود تا معظلاتی همچون آلودگی هوا که سرمنشا بسیاری از بیماری‌های ناشی از شهرنشینی را کاهش دهند. تحقیق و تولید فناوری بخشی از توانمندی‌های دانشمندان و دانشگاهیان یک کشور محسوب می‌شود و قطعا ایران بنا بر آمار‌های منتشر شده از سوی سازمان‌های معتبر جهانی در تولید جایگاه مطلوبی دارد، اما چرا هنوز هم آلودگی هوا اولین عامل برای رفتن به بیمارستان و تعطیلی مراکز آموزشی در روز‌های سرد سال است؟
آنچه عیان است اینکه بسیاری از مدیران ایرانی در حوزه خدمات شهری تا امروز تمایلی به استفاده از فناوری برای مهار این معظل نداشته‌اند تا جایی که سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در حاشیه هفتمین نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت داخل، با بیان اینکه رویکرد این نمایشگاه‌ها تغییر کرده است، اظهار کرد: ما شاهد دستگاه‌های پیشرفته‌ای هستیم که توسط شرکت‌های دانش‌بنیان به تولید رسیده‌اند.

ستاری درخصوص حل مشکل آلودگی هوای کشور تاکید می‌کند: تکنولوژی‌های زیادی در حوزه پایش آلودگی هوا و آب  به غیر از تجهیزات آزمایشگاهی توسط شرکت‌های دانش‌بنیان توسعه یافته و امیدواریم آن‌ها به مرحله کاربردی برسند. همین یک جمله شاید برای بخش بزرگی از کم‌کاری‌ها کفایت کند، اینکه تکنولوژی وجود دارد، مجریان آن نیز توانایی و علم کافی را دارند، اما هنوز هم معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری برای کاربردی کردن آن‌ها به ابراز امیدواری بسنده می‌کند.

امروزه در کشور‌های توسعه یافته و برخی کشور‌های در حال توسعه از افزودنی‌هایی برای افزایش عدد اکتان بنزین استفاده می‌شود که احتراق پاک‌تری به همراه دارد و کمتر ایجاد آلودگی می‌کند. در همین راستا میثم طباطبایی، رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، در خصوص افزودنی‌های جدید به بنزین عنوان می‌کند: این امکان وجود دارد که به جای بنزین از الکل یا اتالون زیستی در خودرو‌ها استفاده شود.
طباطبایی ادامه می‌دهد: یکی از مطرح‌ترین جایگزین‌های بنزین الکل‌های زیستی هستند و می‌توان اکتان بنزین را افزایش داد و جایگزین ماده سمی MTBE که ما امروز به بنزین اضافه می‌کنیم، کرد، همانگونه که در بسیاری از کشور‌های پیشرفته مثل اروپا و آمریکا به دلیل سمیت بالای این اکتان‌افزا استفاده از آن ممنوع است.
«متیل ترشری بوتیل اتر یک بنزین افزودنی است که برای افزایش عدد اکتان اضافه می‌شود و از متانول و ایزو بوتیلن تولید می‌شود. MTBE اولین ماده‌ی اکسیژن داری بود که به عنوان افزودنی بنزین برای کامل‌تر شدن فرآیند احتراق در نظر گرفته شد، متانول که خود از اجزای اصلی بوجودآورنده‌ی MTBE است اغلب از گاز طبیعی و دیگر محصولات نفتی بدست می‌آید. این ماده عمدتاً به عنوان اکسیژن دار کننده‌ی سوخت بکار می‌رود. پس از کنار گذاشتن تترا اتیل سرب در کشور از روش اکسیژن دار کردن بنزین از طریق افزودن MTBE استفاده می‌شود، در واقع در حال حاضر عدد اکتان مورد نظر خود را به جای افزودن تترا اتیل سرب با افزودن MTBE بدست می‌آوریم.»
وی تاکید می‌کند: از آنجا که این ماده سمیت دارد و برای انسان خطرناک است، می‌تواند منجر به سرطان شود و ایجاد  آلود در آب، هوا و خاک آن ثابت شده است، به همین دلیل ما می‌توانیم به جای MTBE از اتانول زیستی استفاده کنیم، اما خوب گاهی گفته می‌شود که منابع تولید آن در کشور کافی نیست و نمی‌تواند کل کشور را پوشش دهد.
رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور درخصوص راهکار‌های موجود برای این ادعا تصریح می‌کند: ما می‌توانیم کسری اتانول موجود در کشور را  وارد کرده و از سوی دیگر تولید آن را در کشور توسعه دهیم، زیرا مواد اولیه آن عمدتاً از ملاس چغندر قند و میوه بوده و در کشور موجود است.

طباطبایی با بیان اینکه امکان ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تولید اتانول‌های زیستی در کشور وجود دارد، عنوان می‌کند: امکان افزودن الکل زیستی به بنزین  از سطح ۵ تا ۸۵ درصد وجود دارد البته این افزایش به سازگاری موتور خودرو نیز بستگی دارد.
وی در همین رابطه اظهار می‌کند: در گذشته جلساتی در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با خودروساز‌ها برگزار شده و همه این صنایع اعلام آمادگی کرد‌ه‌اند که مشکلی برای سازگاری خودرو با بنزین‌های جدید ندارند به شرط اینکه استفاده از این نوع بنزین‌ها دائمی باشد و خودروساز‌ها مجبور نباشند باک بنزین‌ها را بنزینی کنند، زیرا این موتور‌ها بر اساس سوخت جدید کالیبره خواهند شد.
رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، خاطرنشان می‌کند: فناوری‌های لازم برای تولید سوخت‌های زیستی در کشور وجود دارد و معاونا علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز از اجرایی شدن آن حمایت می‌کند.

باید به یاد داشته باشیم که با شعار هیچ بیماری درمان نمی‌شود بلکه برای تحقق راه‌های درمان به دارو نیاز است، درمان مشکلی مثل آلودگی هوا که دامن کلان شهرهایی همچون تهران را گرفته است نیز تغییر روش‌های سنتی و استفاده از فناوری‌های نوین است که عزمی هم جانبه را می‌طلبد.