حرکت بورس به سمت اقتصاد هوشمند با معاملات الگوریتمی

به گزارش می متالز، علی عبدالهی، رییس مرکز فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: اقتصاد هوشمند مبتنی بر فناوری های هوشمند، خود تطبیق و یادگیرنده است که منجر به اتخاذ تصمیمات بهینه و تخصیص بهینه منابع می شود. هدف اصلی اقتصاد هوشمند هم افزایش رفاه، ثروت آفرینی و خلق مدل های کسب و کار جدید و غایت نهایی آن توسعه مستمر است.

رییس مرکز فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: اما برای دستیابی به مدل اقتصاد هوشمند باید در همه حوزه ها ورود کرد و یکی از بخش های مهم این مدل، طراحی ساز و کار بازار سرمایه هوشمند است.

علی عبدالهی با طرح این پرسش که تفاوت بازار سرمایه هوشمند با بازار سرمایه دیجیتال چیست؟ عنوان کرد: حد فاصل بازار سرمایه دیجیتال و هوشمند همین معاملات الگوریتمی است. یعنی جایی که الگوریتم ها و ماشین ها شروع به داد و ستد می کنند.

رییس مرکز فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه معاملات الگوریتمی خود در سطوح مختلف قابل شناسایی است، افزود: در سطح یک معاملات الگوریتمی یک هدف تعیین می شود و بر اساس الگوریتم های طراحی شده داد و ستد در حالت بهینه انجام می شود.  اگر بخواهم جمع بندی کنم، یکی از مصادیق بارز اقتصاد هوشمند می تواند، معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه باشد و روندهای دنیا این موضوع را نشان می دهد.

وی ادامه داد: در ماه قبل میلادی حجم معاملات و سرمایه گذاری هایی که توسط ماشین ها در بورس آمریکا انجام شد، از میزان معاملاتی که توسط انسان انجام شد پیشی گرفت و میلیاردها دلار توسط ماشین ها، هوش مصنوعی و الگوریتم ها جا به جا شد. این نشان می دهد، که اتفاقات بزرگی در دنیا می افتد و ما هم  باید به سمت آن برویم.

علی عبدالهی افزود: مدلی که امروز در بازار سرمایه ما آغاز شده سطح یک این معاملات است. اما ما باید به سطح هوشمندی نوع ۲ برسیم.  نوع ۲ چیست؟ اینکه الگوریتم ها با استفاده از مکانیزم های یادگیری (learning) و مخصوصا یادگیری عمقی (deep learning) به سطحی از هوشمندی برسند که اساسا خودشان بتوانند، هدف ها را حتی تعدیل و بهینه کنند و آن معاملات را انجام دهند و کاربر را به  هدف غایی نزدیک کنند.

رییس مرکز فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه اقتصاد هوشمند از جمله معاملات الگوریتمی به معنای خروج رفتار انسانی از فعالیت های اقتصادی نیست، گفت: در اقتصاد هوشمند نقش انسان در کارهای عملیاتی و روزمره کمرنگ تر می شود اما در حوزه های سیاست گذاری و طراحی نقش بیشتری ایفا می کند.

علی عبدالهی به اهمیت اقتصاد هوشمند و معاملات الگوریتمی اشاره کرد و ادامه داد: همان طور که راه اندازی معاملات آنلاین حجم و ارزش معاملات در بازار سرمایه را افزایش و محدودیت های مکانی و زمانی را کاهش داد معاملات الگوریتمی نیز به زعم ما می تواند، باعث افزایش حجم و ارزش معاملات و کاهش محدودیت های زمانی و مکانی شود. البته گرچه افزایش حجم معاملات و ارزش معاملات می تواند، تحت تاثیر متغیرهای دیگری مثل متغیرهای سیاسی و اقتصادی باشد، ولی به هر حال اگر این ها را خنثی بدانیم و فقط به نقش فناوری نگاه کنیم، اساسا معاملات الگوریتمی می تواند، نقش بسیار مهمی در توسعه بازار سرمایه و به تبع آن در اقتصاد ملی ایفا کند؛ ما هم در وزارت اقتصاد از توسعه معاملات الگوریتمی استقبال و حمایت می کنیم.

وی ادامه داد: با این حال برای توسعه این نوع معاملات راه زیادی پیش رو است و برای تحقق آن نیاز زیادی به فرهنگ سازی و آموزش داریم. زمانی شما در جمع خبرنگاران یا اهالی فن صحبت می کنید و زمانی نیاز است که مدل ها در سطح عملی و برای کاربران تعریف شود. به عبارتی باید ابزارها از جمله معاملات الگوریتمی جامعه پذیر شوند.

رییس مرکز فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و دارایی افزود: باید برای تحقق جامعه پذیری ابزارها و مدل های جدید از هر ابزاری بهره برد و در بحث معاملات الگوریتمی برگزاری رقابت معاملات الگوریتمی اقدامی نو و تاثیر گذار است. رویداد های این چنینی می تواند، در جامعه پذیر کردن معاملات الگوریتمی فوق العاده کمک کند و البته بخش های مختلف جامعه با این موضوع بیشتر آشنا می شوند.

علی عبدالهی گفت: برگزاری رقابت معاملات الگوریتمی، ضمن شناسایی افراد توانمند و متخصص این حوزه به سیاست گذاران توسعه معاملات الگوریتمی کمک می کند تا با کمترین هزینه ریسک های این حوزه را شناسایی کنند. این رویداد می تواند الگویی برای بخش های دیگر اقتصاد در به کارگیری فناوری های نوین برای یک حوزه خاص باشد و بنابراین ارزشمند و کارآمد است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر این رویداد ضمن شناسایی افراد توانمند و متخصص این حوزه به سیاست گذاران توسعه معاملات الگوریتمی کمک می کند تا با کمترین هزینه ریسک های این حوزه را شناسایی کنند. برگزاری رویداد هایی از این دست در تمام دنیا  مطرح است و تصمیم گیران ارشد اقتصادی از آن استقبال می کنند.  این رویداد می تواند الگویی برای بخش های دیگر اقتصاد در به کارگیری فناوری های نوین برای یک حوزه خاص باشد و بنابراین ارزشمند و کارآمد است.

علی عبدالهی ادامه داد: حرکت به سمت فناوری های نو، از جمله فناوری های هوشمند، هوش مصنوعی، بلاک چین، اینترنت اشیاء و خیلی از فناوری های دیگر یک انتخاب نیست، یک الزام است. ما باید از این فناوری ها به موقع استفاده کنیم. اگر به دنبال استفاده از این فناوری ها نرویم،  ریسک ها و تهدید های ناشی از آن به سمت ما می آید و آن زمان با مشکلات زیادی روبرو می شویم.

وی افزود: عوامل و مولفه های زیادی در اقتصاد هوشمند نقش ایفا می کنند، این عوامل تنها در سطح  سیستم های سخت افزاری و نرم افزاری نیست، بلکه در اکوسیستم و کل سیستم ها جاری است. مثل بورس، بازار سرمایه هوشمند، خزانه داری هوشمند، مالیات هوشمند، گمرک هوشمند و به همین ترتیب. بازار سرمایه هم به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصاد می تواند در اقتصاد هوشمند نقش ایفا کند.

رییس مرکز فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: در حال حاضر بازار سرمایه آمادگی، قابلیت و پتانسیل حرکت به سمت اقتصاد هوشمند را دارد، چراکه در حال حاضر زیر ساخت های دیجیتال و الکترونیکی آن به صورت یکپارچه و منسجم به سطح خوبی از بلوغ رسیده است.   بازار سرمایه ما در حال حاضر از بلوغ نسبی خوبی برخوردار است و سامانه های نظارتی خوبی در آن شکل گرفته و یکی از محور های اصلی برنامه راهبردی اقتصاد هوشمند است.

علی عبدالهی افزود: البته چالش هایی را هم در بازار سرمایه داریم، که باید بر آن ها غلبه کنیم، من جمله به لحاظ فنی باید روی هسته معاملاتی اصلاحاتی انجام شود تا بتوانیم معاملات الگوریتمی را توسعه دهیم و به سمت معاملات پر بسامد (high frequency trading) برویم.