صنایع معدنی و عبور یک‌ساله از برجام

رشد صادرات صنایع معدنی در سال۹۵

صادرات صنایع معدنی در سال ۹۵ با رشد مواجه بوده است. چندی پیش محمدرضا مودودی، معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران، از افزایش ۴۷درصدی صادرات صنایع معدنی ایران در ۳ ماه نخست سال۹۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد و این امر را نشانه اثرگذاری برجام در تجارت خارجی عنوان کرد. صادرات ورق فولاد ۵۷ درصد رشد داشته و صادرات شمش فولاد نیز از ۱۹ میلیون دلار به ۶۳ میلیون دلار رسیده است. همچنین صادرات مس از ۱۲میلیون دلار به ۱۶۹میلیون دلار نسبت به مدت مشابه سال قبل رسیده است. وی با بیان اینکه رشد صادرات صنایع معدنی بیانگر آن است که برجام به مرور زمان تاثیرگذار خواهد بود، گفت: به‌عنوان نمونه مس از جمله محصولات معدنی تحریم شده بود که با لغو تحریم‌ها درباره آن به رشد در صادرات این محصول معدنی خواهیم رسید. چنین رخدادهای موفقیت‌آمیزی از تاثیرات و نتایج برجام است، چراکه روابط ایران با سایر کشورها بهبود یافته و فرصت‌های بسیار خوبی در اقتصاد ایجاد شده است.

روابط تسهیل شده است

در صنایع معدنی، آلومینیوم یکی از صنایعی است که در پسابرجام در تامین مواد اولیه خود با کشورهای خارجی با گشایش‌هایی روبه‌رو شده است. در این‌باره محمد آشفته‌آج‌بیشه مشاور آلومینیوم ایمیدرو در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: تجارت آلومینا و آلومینیوم تا حدی آسان‌تر شده است. به عبارت دیگر فشارهایی که تا پیش از این وجود داشت و کشورهای خارجی حاضر به معامله با ما نبودند، برداشته شده است. بنابراین شاهد گشایش‌هایی در این زمینه هستیم اما این گشایش‌ها به‌طور قطعی روی نداده و همچنان باید منتظر آثار بیشتر آن در آینده بود. آشفته آج‌بیشه در ادامه توضیح داد: برای نمونه در گذشته ما بیشترین خرید آلومینا را از هند داشتیم که این کشور به‌راحتی با ما معامله نمی‌کرد اما در حال حاضر به‌راحتی در حال معامله با این کشور هستیم. از سوی دیگر، نرخ‌ها در دوران تحریم به‌شدت بالا بود اما با اجرای برجام نرخ آلومینا تعدیل پیدا کرد. وی افزود: ما در زمینه تولید آلومینیوم با کمبود آلومینا در کشور مواجه هستیم، چراکه تنها آلومینای جاجرم را داریم که کفاف دو کارخانه آلومینیوم‌سازی ما را نمی‌دهد، از این‌رو نیازمند واردات و خرید خارجی در این‌باره هستیم. مشاور آلومینیوم ایمیدرو درباره واردات مواد اولیه آلومینیوم عنوان کرد: پیش از تحریم البته کشور با هندی‌ها و چینی‌ها معامله‌هایی داشت که این معامله‌ها با سختی انجام می‌شد اما پس از برجام این روابط تسهیل شده و همچنین نرخ‌ها کاهش پیدا کرده است. البته ارتباطات ما با کشورهایی اروپایی چندان شکل نگرفته و مانند استرالیایی‌ها به‌طور مستقیم وارد ارتباط نشده‌ایم. آشفته‌آج‌بیشه خاطرنشان کرد: در کل تنگناهایی که در زمینه آلومینیوم در ارتباط با کشورهایی مختلف داشتیم، در حال برطرف شدن است که سبب کاهش قیمت آلومینا و قیمت تمام‌شده آلومینیوم شده است. وی با اشاره به طرح‌های در دست اقدام آلومینیوم‌سازی عنوان کرد: در حال حاضر یک طرح آلومینیوم‌سازی لامرد در جنوب را دست اجرا داریم که بزرگترین طرح ۱۰۰هزار تنی آلومینیوم است که با همکاری ایمیدرو و غدیر در حال اجراست که با توجه به نتایج برجام ال‌سی‌های آن نیز گشایش یافته و کل پروژه در حال پیشرفت است و امیدواریم ۱/۵ تا ۲سال دیگر کل پروژه به اتمام برسد. امید است با اتمام این پروژه چشم‌انداز به نسبت خوبی در زمینه آلومینیوم داشته باشیم.

همچنان منتظر فاینانس

صنعتی مانند سرامیک نیز هرچند در زمان تحریم‌ها به سختی راه ارتباطی خود را با کشورهای مورد نظر پیدا کرده بود اما در پسابرجام این ارتباطات گشایش بیشتری یافته است و برای توسعه این صنعت باید همچنان منتظر گشایش فاینانس و سوئیفت بود. در این‌باره محمد دین‌محمدی عضو هیات مدیره کارخانجات سرامیک در گفت‌وگو با صمت عنوان کرد: در زمینه صنعت سرامیک باید عنوان کرد که بیشترین ارتباط ما با ایتالیایی‌ها و در مرتبه بعد با چینی‌ها بود. البته در دوران قبل از تحریم‌ها در این زمینه قطع رابطه نداشتیم و مبادله‌های ما در زمینه تامین مواد اولیه برقرار بود. اما ال‌سی و فاینانس در آن دوران نداشتیم. دین‌محمدی در ادامه عنوان کرد: اما پس از برجام ال‌سی برای تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات گشایش یافته و نمی‌توان گفت در این حوزه برجام تاثیر چندانی برجای نگذاشته تا ما را به شکوفایی برساند. وی افزود: اما در کل، روابط ما با کشورهای موردنظر آسان‌تر شده است. هرچند فاینانس به‌طور کامل گشایش نیافته و سوئیفت همچنان باز نشده است. اگر این سوئیفت گشایش می‌یافت، می‌توانستیم در توسعه بیشتر این صنعت اقدام‌های بیشتری انجام دهیم چراکه ما در زمینه خرید و فروش در حال حاضر با مشکل روبه‌رو نیستیم اما برای توسعه و خرید ماشین‌آلات این صنعت نیازمند فاینانس هستیم و اجرای برجام در این زمینه می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.

منتظر زمان بیشتر

صنعت پروفیل نیز به‌عنوان یکی از صنایع پایین‌دستی فولاد از تسهیلات روابط برای تامین مواد اولیه و تجهیزات این صنعت بی‌نصیب نمانده است. در این‌باره قاسمعلی آقاجباری عضو هیات‌مدیره سندیکای لوله و پروفیل در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: نتایج برجام تاثیرات مثبتی به همراه داشته است. در حوزه لوله و پروفیل مشکل ارتباطات تا اندازه‌ای حل و فصل شده است چراکه مشکل برخی قطعات لوازم یدکی که ما در گذشته لازم داشتیم و امکان ورود آنها نبود در حال حاضر برطرف شده است. آقاجباری در ادامه عنوان کرد: اما مشکلات بانکی و فاینانس همچنان پابرجاست. در حال حاضر امیدواریم مشکلات موجود چون مشکلات سوئیفت و فاینانس تا حد زیادی برطرف شود. از این‌رو همچنان امیدوار به نتایج بیشتر آن که در طول زمان مشخص خواهد شد، هستیم.

کلام آخر...

صنایع معدنی برای تامین مواد اولیه در برخی حوزه‌ها و همچنین تجهیز و روزآمد کردن ماشین‌آلات خود، نیازمند ارتباط با کشورهای دنیاست، از این‌رو برجام تاحدی توانسته با تسهیل روابط با کشورهای دنیا این مهم را برای این صنایع فراهم کند اما فراتر از تسهیل ارتباطات، موضوع ارتباط‌های مالی و گشایش‌های فاینانس و سوئیفت است که در این میان می‌تواند بسیار اثرگذار باشد از این‌رو همچنان باید منتظر نتایج این گشایش‌ها بود. در کل آنچه مشهود بوده توجه به این موضوع است که برجام نیازمند گذشت زمان تا رسیدن به مرحله نهایی خود و ارتباط آزاد و اقتصادی با کل دنیاست.