تعیین قیمت پایه صادراتی برای سیمان

به گزارش می متالز، سید مجتبی حسینی مقدم از مدیران صنعت سیمان در خصوص مشکلات این صنعت در حوزه های قیمت گذاری و صادرات به سیمان خبر گفت: برای متعادل سازی قیمت سیمان در ابتدا باید پارامترها و عوامل اثرگذار در قیمت تمام شده محصول مورد بازبینی و ارزیابی قرار گیرد. به عنوان مثال زمانی که در مورد قیمت کالاهایی مانند فولاد، آلومینیوم، مس، سرب و روی و … صحبت میکنیم می بایست این نکته را مد نظر داشته باشیم که قیمت این کالاها به صورت مستقیم بر مبنای قیمت های جهانی و به نوعی بورس فلزات لندن (LME) پیش می روند و الگوی قیمت گذاری آنها به مواد اولیه و یا شمش فلزات وابسته است و موضوعی کاملا متفاوت با صنعت سیمان را در مقابل داریم.

وی افزود: در صنعت سیمان تاثیر پذیری از رشد قیمت مواد اولیه کمتر و در نظر گرفتن چند نکته ضروری است ، نخست آنکه قیمت مواد اولیه در صنعت سیمان بین ۱۰ تا نهایت ۲۳ درصد بهای تمام شده کل را تجربه کرده است. بخش دوم تاثیر گذار در این صنعت مربوط به حوزه انرژی یا همان برق و گاز مصرفی کارخانجات سیمان به شمار می آید که حدود ۵ الی ۱۲ درصد در قیمت تمام شده اثرگذار خواهند بود. مبحث سوم به حقوق و دستمزد برمیگردد. تاثیرپذیری قیمت در صنعت سیمان از موضوع دستمزد از حدود ۱۷ تا ۲۷ درصد متغیر است که نسبت به سایر صنایع مذکور با میانگین ۵ درصد(سهم حقوق و دستمزد) عدد قابل توجهی است.

مدیر عامل شرکت سیمان هگمتان ضمن اشاره به این موضوع که قیمت سیمان از دو جهت به صورت فشاری و کششی تحت تاثیر قرار میگیرد، افزود: از یک سو سازمان های دولتی، نظارتی و حاکمیتی بالا دستی با این استدلال که افزایش قیمت موثر در مواد اولیه این صنعت به عنوان نمونه ۲۰ درصد است و نمیتوان بر اساس تغییرات قیمت دلار افزایش قیمت صورت پذیرد، تمایل به پایین نگه داشتن قیمت ها دارند و از سمتی دیگر کارخانجات و تولیدکنندگان با توجه به اینکه میزان سرمایه گذاری ثابت آنها نسبت به تمام شده هزینه های متغیر خیلی متفاوت است تمایل به افزایش و متعادل سازی قیمت سیمان دارند. لذا علی رغم تاثیرگذاری هزینه های متغیر، عمده شرکت های سیمانی با توجه به قیمت فروش اولیه که بر مبنای سرمایه گذاری ثابت در نظر گرفته شده با این توجیه که با افزایش تولید میتوان سایر هزینه ها را پوشش داد مشغول به کار هستند.

مقدم همچنین افزود: بر اساس استدلال مذکور استراتژی افزایش تولید، افزایش فروش و کاهش نسبت بهای تمام شده به ازای هر تن در کارخانجات سیمان در برنامه کاری شرکت ها قرار دارد که همین موضوع باعث بروز رقابت منفی در بازار می شود. شرکت ها با این استدلال که در تولید با ۶۰ درصد و یا ۹۰ درصد ظرفیت، پایه هزینه های ثابت بالای ۷۵ درصد است ترجیح میدهند با ظرفیت بالا تولید کنند تا قیمت تمام شده به ازای هر تن را کاهش دهند. این مورد ناشی از کم یودن تاثیر بهای تمام شده مواد اولیه در فرآیند تولید است و اگر تاثیر مواد اولیه نبود ورود به رقابت منفی امکان پذیر نمی شد.

اهمیت تولید محصول با ارزش افزوده بیشتر در بخش صادرات سیمان

سید مجتبی حسینی مقدم ضمن تاکید بر این موضوع که تا چه زمانی باید بدون ایجاد ارزش افزوده در محصول به صادرات ادامه دهیم، بیان داشت: بیش از ۹۵ درصد صادرات این شرکت کلینکر تیپ ۲ و یا ۵ نرمال و سایر است. در حال حاضر به صورت کلی بر روی هیچکدام از محصولات صادراتی توسط متولیان سیاست گذاری کار ویژه ای انجام نشده تا بتوانیم برای بازارهای هدف تقاضای ویژه ای را فراهم سازیم و ارز آوری بیشتری از صادرات داشته باشیم.

روند معکوس قیمت کلینکر صادراتی همراه با افزایش قیمت دلار / یارانه ای که صادر می شود

این کارشناس صنعت سیمان می افزاید: قیمت کلینکر در بازار جهانی منطقه ای معادل ۴۶ تا ۵۰ دلار و ماطق دور تا ۷۰ دلار و سیمان نیز متوسط حدود ۸۰ دلار و در برخی مناطق تا ۱۱۰ دلار و حتی در کشورهای آفریقایی به عددی بالاتر هم به فروش می رسد.

اما اکنون در مقایسه با ۳ تا ۵ سال گذشته قیمت کلینکر ما با توجه به افزایش قیمت دلار روندی معکوس پیدا کرده است چرا که مبنای محاسبه به دلیل افزایش هزینه ها و خصوصا کشتی توسط خریداران، متاسفانه محاسبه ریالی قیمت فروش است و در نتیجه علی رغم افزایش نرخ ارز همان درآمد گذشته را خواهیم داشت و فروش کلینکر از ۳۵ -۴۰ دلار به ازای هر تن به ۱۸ دلار و حتی پایین تر هم رسید.

مدیر عامل شرکت سیمان هگمتان می افزاید: نکته جالب توجه اینجاست که در پروسه تولید به ازای هر تن تولید کلینکر و بعد سیمان حدود ۱۷ تا ۲۰ دلار یارانه انرژی استفاده می شود و این یعنی مصرف منابع داخلی، مواد اولیه ارزان قیمت، دستمزد نیروی انسانی که آن هم رشد چشمگیری نداشته و همگی این موارد دست به دست هم میدهند تا ادامه تولید و رقابت امکان پذیر باشد.

همچنین ذکر این نکته خالی از لطف نیست، موضوعی که بسیار حائز اهمیت است و در حال حاضر مغفول مانده قیمت کلینکر صادراتی است که اگر ۱۸ دلار در نظر بگیریم، باید ۲.۵ تا ۳.۵ دلار را برای هزینه های بندری، گمرک و شرکت های پیمانکاری در نظر بگیریم. بخش دیگری از این فرآیند برای ارسال محموله های صادراتی به بنادر است که عددی معادل ۵ تا ۷ دلار به طور متوسط و بر مبنای بعد مسافت، برای حمل و نقل پرداخت می شود که برای برخی کارخانجات این رقم بالاتر هم خواهد رفت و در اصل کارخانه تولیدی محصول خود را ۹ دلار عرضه خواهد کرد!

همین موضوع نیز خود جای بحث دارد چرا که ۶ تا ۷ دلار هزینه ارسال بار به بندر امام و یا بندر عباس، هزینه بار برگشتی است به این معنی که قیمت اصلی کرایه حمل توسط ناوگان باربری برای بارهایی است که از بنادر به شهر های مبدا آورده می شود و در اصل کرایه آنها ۱۸۰ هزار تومان است که برای کارخانه در مسیر رفت حدود ۷۰ هزار تومان محاسبه می گردد. این محاسبات نشان می دهد که هزینه دریافتی توسط ناوگان حمل و نقل جوابگوی هزینه گازوییل یارانه ای هم نخواهد بود.

دکتر مقدم ضمن اشاره به چسبندگی بالای چرخه تولید و صادرات به یارانه می افزاید: با این وجود هر کجا که یارانه حذف شود دیگر تولید توجیه نخواهد داشت. باید اعتراف کرد که متاسفانه صادرات کنونی صرفا برای شرایط حال، بحرانی و به عنوان یک مُسکن مقطعی است و با این شرایط در حال صادرات منابع ملی هستیم.

با این وجود چرخ کارخانه ها در حال گردش است و از بیکاری تعداد زیادی از کارگران جلوگیری شده با اشتغال بالا و از طرفی دیگر تولید نسبتا بالایی نیز داریم.

وی همچنین اظهار داشت: در زمستان هم موضوع به شکل دیگری مطرح است و آن الزام کارخانجات به استفاده از سوخت مازوت به دلیل کاهش مصارف گازاست. کارخانجات مازوت را با نرخ  و حمل یارانه ای دریافت میکنند. نیروگاه هم گاز یارانه ای را استفاده میکند تا به کارخانجات برق صنعتی تحویل دهد و هر دو هم محیط زیست را آلوده میکنند!

تعیین قیمت پایه صادراتی

این مدیر صنعت سیمان ضمن اشاره به لزوم ارائه طرح و ایده برای برون رفت از مشکلات موجود اضافه کرد: به عنوان پیشنهاد میتوان الزاماتی را برای کارخانجات سیمان در نظر گرفت به گونه ای که هیچکدام از شرکت ها اجازه نداشته باشند حتی یک تن سیمان صادر کنند مگر قیمت صادراتی واحدی توسط انجمن صنفی صنعت سیمان، شرکت توسعه صادرات و یا وزارت صمت و … مشخص شود تا صادرات سیمان بر پایه قیمت صادراتی و با محوریت وزارت صمت با رعایت قیمت پایه انجام پذیرد و یا توسط بورس کالا سهمیه داخلی و صادراتی تعیین گردد.

دکتر مقدم در پایان صحبت های خود از نوع بازاریابی برخی واحد های تولیدی در حوزه صادرات نیز گلایه کرد و گفت: زمانی که برای بازاریابی وارد مذاکره می شویم یک نفر از طرف مشتری و چندین نفر از طرف شرکت های فروشنده ایرانی وارد می شوند. در نتیجه تاجر با چندین نفر وارد بحث  می شود، به نفع خود قیمت را پایین می آورد و این موضوع یکی از نقاط ضعف کارخانجات در موضوع صادرات به شمار میرود که امیدوارم بیش از گذشته به اهمیت این امر توجه شود و با محدودیت شرکت توسعه صادرات شاهد بهبود شرایط در کل صنعت سیمان باشیم.