تأثیر کوید-۱۹ بر بازار جهانی فلزات

به گزارش می متالز، تنها عامل حمایت‌کننده می‌تواند کاهش بیشتر ارزش ریال باشد، مشروط بر اینکه کاهش تقاضای جهانی برای فلزات و محدودیت لجستیکی و حمل‌ونقل ناشی از شیوع ویروس کرونا، موجب کاهش صادرات این فلزات نشود.

سال ۲۰۲۰ در حالی شروع شد که جو خوشبینی حاکم بر تجارت جهانی با امضاء «فاز اول» توافق تجاری امریکا و چین تقویت شد، در حالیکه در بیشتر اوقات در طول سال ۲۰۱۹، فشار سنگین ناشی از جنگ تجاری و تعرفه‌ای فزاینده این دو کشور بر سر بازار کالاهای صنعتی و محصولات فلزی، همانند سایر بازارها، سایه افکنده بود. همچنین، انتخابات ۲۱ دسامبر در انگلستان و هموار شدن مذاکرات برگزیت برای خروج این کشور از اتحادیه اروپا، سطح دیگری از عدم ابهام را از بازارها برطرف کرده و در نتیجه، بسیاری از کامودیتی‌ها از جمله فلزات اساسی، در ابتدای سال ۲۰۲۰ شاهد رشد قابل توجهی بودند.

از سوی دیگر، انتشار ناگهانی اخبار مربوط به شیوع ویروس کرونا در ووهان، پایتخت استان هبی در کشور چین، و قرنطینه شهر مزبور و تمدید مدت زمان تعطیلی کارخانجات در ادامه تعطیلات سال نو چینی، موجب شد تا روند تغییرات قیمت انواع کامودیتی‌ها از‌جمله فلزات پایه (مس، آلومینیوم، روی و...) به سرعت روند نزولی بخود بگیرد.

به موازات انتشار اخبار مربوط به شیوع این ویروس در مرزهای خارج از چین و در واقع «جهانی شدن شیوع ۱۹-COVID»، به همراه برخی اتفاقات دیگر از‌جمله کاهش شدید قیمت نفت، سرعت افت قیمت‌ها تشدید شد. درحال‌حاضر، «ویروس کرونا» قویا «کل اقتصاد جهان و بازارهای مختلف ازجمله بازار فلزات اساسی» را متاثر ساخته است و چشم‌انداز رشد اقتصاد جهانی و چشم‌انداز انواع بازارهای کامودیتی را دچار ابهام کرده است. برای روشن شدن بیشتر اثرات ویروس کرونا بر بازار فلزات اساسی، به برخی از موضوعات مهم ذی‌ربط بشرح ذیل اشاره می‌شود:
 

کندی رشد اقتصاد جهانی

به موجب گزارش UNCTAD، بحران «ویروس کرونا» قبل از هر چیز یک تهدید برای سلامت عمومی است، اما این ویروس، به طور فزاینده‌ای یک تهدید اقتصادی نیز خواهد بود. شوک به اصطلاح «Covid-۱۹» باعث رکود اقتصادی در برخی از کشورها و کاهش رشد سالانه جهانی به زیر ۲.۵درصد خواهد شد، که اغلب به عنوان آستانه رکود اقتصادی برای اقتصاد جهانی در نظر گرفته می‌شود.

مدت و عمق بحران ویروس کرونا به سه متغیر بستگی دارد: میزان و سرعت سرایت ویروس، مدت زمانی که طول خواهد کشید تا واکسن این ویروس ساخته شود و سومین متغیر عبارتست از اینکه، اثربخشی سیاست‌گذاران در کاهش آسیب‌های جسمی و اقتصادی به چه میزان خواهد بود. عدم اطمینانی که در اطراف هر یک از این متغیرها وجود دارد، بر اضطراب مردم خواهد افزود، که خود این عامل، چهارمین متغیری است که نتایج این را بحران را شکل خواهد داد. براساس برآوردهای انجام شده، با کاهش یک‌درصدی رشد اقتصاد جهانی، حدود ۹۰۰میلیارد دلار درآمد از دست می‌رود، بیشتر پیش‌بینی‌ها، میزان کاهش درآمد جهانی در امسال میلادی را یک‌هزار میلیارد دلار برآورد کرده‌اند و اگر رشد اقتصاد جهانی به سطح ۱.۷‌درصد کاهش یابد، هزینه ویروس نزدیک به ۲‌تریلیون دلار خواهد بود. طبیعی است به موازات کندی رشد اقتصاد جهانی و کاهش درآمدها، تقاضا و قیمت فلزات از‌جمله مس و آلومینیوم تحت فشار قرار خواهد گرفت.
 

قیمت نفت

در ۶ مارس امسال میلادی، وقتی روسیه و اعضای اوپک سهمیه تولید را کنار گذاشتند، قیمت نفت خام، به کمترین حد در حدود ۲دهه اخیر رسید و موجب فشار مضاعف بر قیمت انواع کالاها از جمله فلزات اساسی شد. هر چند، بازارهای جهانی به دنبال توافقات بعدی تولیدکنندگان برای کاهش تولید از ۱۰ تا ۱۵میلیون بشکه در چارچوب یک برنامه مشخص، شاهد صعودی شدن مجدد روند تغییرات قیمت نفت بوده است. لکن با توجه به کندی رشد اقتصاد جهانی و انتظار کاهش تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰، بنابراین احتمال افزایش قابل توجه قیمت نفت و پایداری آن ضعیف ارزیابی می‌شود.
 

روند تغییرات قیمت آلومینیوم

مروری بر روند تغییرات قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن نشان می‌دهد که به دنبال شروع خوب بازار و قیمت آلومینیوم در سال ۲۰۲۰، قیمت نقدی آلومینیوم در تاریخ ۱۰ژانویه ۲۰۲۰ به سطح یک‌هزار و ۸۱۰دلار تن افزایش یافت. ولیکن قیمت فلز مزبور، در تاریخ ۸ آپریل ۲۰۲۰ به سطح یک‌هزار و ۴۲۲دلار/تن کاهش یافت که این قیمت در مقایسه با پیک قیمتی در ماه ژانویه، حدود ۲۱درصد کاهش نشان می‌دهد و قیمت‌های ۳ماهه هم افتی در حدود ۱۶.۶۸ درصد داشته است و در واقع در روزهای آغازین ماه آپریل، سطح قیمت‌ها به کمترین حد در چند سال اخیر رسید.
گفتنی است، موجودی آلومینیوم در انبارهای بورس فلزات لندن، در هفته‌های اخیر با رشد همراه بوده است.
 

تغییرات قیمت آلومینا

قیمت پودر آلومینا، تحت‌تاثیر کاهش تقاضای خرید، به ویژه افت واردات از سوی چین و چشم‌انداز ضعیف بازار، در ۴هفته اخیر بیش از ۲۰درصد افت داشته است.
 

روند تغییرات قیمت مس

مروری بر روند تغییرات مس کاتد در بورس فلزات لندن نشان می‌دهد که به دنبال شروع خوب بازار و قیمت فلز مزبور در سال ۲۰۲۰ به دلیل جو مثبت ایجاد شده از توافقات تجاری امریکا و چین، قیمت نقدی مس در تاریخ شانزدهم ژانویه ۲۰۲۰ به سطح ۶ هزار و ۳۰۰ دلار/تن افزایش یافت. ولیکن قیمت فلز مزبور، درتاریخ بیست و سوم مارچ ۲۰۲۰ به سطح ۴هزار و ۶۱۸ لار/تن کاهش یافت که این قیمت در مقایسه با پیک قیمتی مس کاتد در ماه ژانویه، حدود ۲۷ درصد کاهش نشان می‌دهد. در روزهای ابتدایی ماه آپریل هم مس کاتد در بورس فلزات لندن با قیمت‌های پایین‌تر از پنج هزار دلار/تن مورد معامله قرار می‌گیرد.لازم به ذکر است، موجودی مس در انبارهای بورس فلزات لندن، در هفته‌های اخیر در مجموع با افزایش همراه بوده است.
 

چشم‌انداز بازار در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰

کامودیتی‌های صنعتی و فلزات اساسی در شرایطی ۳ماهه دوم سال ۲۰۲۰ را شروع کردند که از لحاظ شرایط اقتصادی در بدترین وضعیت از سال ۱۹۳۰ قرار دارند. هر چقدر که مدت زمان کنترل ویروس کرونا بیشتر طول بکشد و در گوشه و کنار کره‌زمین گسترش یابد، هزینه‌های مالی افزایش خواهد یافت. در‌حال‌حاضر، ابهامات بسیاری زیادی درباره چشم‌انداز شرایط اقتصاد جهانی وجود دارد و طبعا این شرایط پیش‌بینی‌ها را به مراتب سخت تر کرده است، ولی آنچه که مسلم است اثرات این ویروس بر اقتصاد جهانی و بازارهای کالایی برای مدت‌طولانی باقی خواهد ماند و انتظار می‌رود که فشار بر قیمت‌ها در ۳ماهه دوم سال ۲۰۲۰ ادامه یابد تا زمانی که با تداوم کاهش تولید و افت موجودی انبارها، قیمت‌ها به کف برسد. البته باید توجه داشت که بازار شاهد نوسانات قیمت در ۳ماه دوم سال ۲۰۲۰ و بعد از آن خواهد بود. در حالی که کندی رشد اقتصادی و کاهش شدید تقاضا از یک سو موجب فشار بر قیمت‌ها خواهد شد. از سوی دیگر، سیاست‌های تورمی برای مواجه با آثار مالی ویروس کرونا در کشورهای مختلف و همچنین افت شدید تولید و عرضه، در جاده دو طرفه قیمت، موجبات نوسانات قیمت را فراهم خواهد کرد و ریسک فعالیت و تجارت افزایش خواهد یافت. پیش‌بینی قیمت آلومینیوم: موسسه Fitch Ratings در آخرین گزارش خود پیش‌بینی کرده است که به دلیل کاهش تولید اتومبیل و ساخت‌وساز و نیز افزایش ظرفیت تولید آلومینیوم اولیه و قیمت تمام شده پایین تولید، در چین، بازار جهانی آلومینیوم با مازاد عرضه روبه‌رو خواهد شد.

 از طرفی با کاهش قیمت انرژی و کاهش ارزش ارزهای داخلی، توان رقابتی تولیدکنندگان آلومینیوم را بالا خواهد برد و در نتیجه، حداقل در کوتاه مدت قیمت آلومینیوم بشدت تحت فشار باقی خواهد ماند.

 موسسه مزبور میانگین قیمت آلومینیوم در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب یک هزار و ۵۶۰ دلار/تن و یک هزار و ۶۰۰ دلار/تن پیش‌بینی کرده است. پیش‌بینی قیمت مس: موسسه Fitch Ratings در آخرین گزارش خود پیش‌بینی کرده است به استناد شرایط ضعیف حاکم بر اقتصاد جهانی، تقاضای جهانی مس نسبت به سال قبل حدود ۶ درصد کاهش یابد. هر چند، اختلال و توقف تولید در کشورهای پرو، شیلی، مکزیک و کانادا موجب خواهد شد حجم قابل توجه مس از بازار خارج شود. در مجموع، موسسه یادشده معتقد است که بازار جهانی مس دارای مازاد عرضه خواهد بود. موسسه مزبور میانگین قیمت مس در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب ۵هزار و ۳۰۰ دلار/تن و ۵هزار و ۸۰۰ دلار/تن پیش‌بینی کرده است.
 

چشم‌انداز بازار داخلی آلومینیوم و مس

با توجه به تاثیر‌پذیری بازار داخلی آلومینیوم و مس در ایران از روند تغییرات بازار جهانی این فلزات و نیز شرایط اقتصادی کشور و چشم‌انداز آن با توجه به اثرات منفی شیوع کرونا و تحریم اقتصادی، در مجموع عوامل منفی موثر بر بازار خواهد بود. تنها عامل حمایت‌کننده می‌تواند کاهش بیشتر ارزش ریال باشد، مشروط بر اینکه کاهش تقاضای جهانی برای فلزات و محدودیت لجستیکی و حمل‌ونقل ناشی از شیوع ویروس کرونا، موجب کاهش صادرات این فلزات نشود.