به گزارش می متالز، رییس کل بانک مرکزی در حاشیه هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت، گفت: در روزها و ماههای آینده قیمت ارز کاهش می یابد.
ولی الله سیف در خصوص وضعیت بازار ارز و اقدامات بانک مرکزی برای بازگشت آرامش به این بخشِ، اظهار داشت: من قبل از اینکه به این سوال پاسخ دهم بهتر است اشاره ای به وضعیت اقتصادی کشور داشته باشیم، چراکه در تورم و رشد اقتصادی هم اکنون اقتصاد کشور در مسیر درست قرار گرفته و به سمت تحرک و رونق بیشتر حرکت می کند.
وی با بیان اینکه درآمد ارزی نسبت به قبل وضعیت بهتری دارد، افزود: با توجه به اینکه قیمت هر بشکه نفت به ۷۰ دلار رسیده است دلیلی ندارد که در بلند مدت وضعیت ارزی دچار نوسان شود.
رییس کل بانک مرکزی همچنین گفت که فضای فعلی اقتصاد کشور خوب است و بانک مرکزی بازار را کنترل می کند، همانطور که قبلا گفتم در دو ماه پایانی سال نرخ ارز روند نزولی خواهد داشت.
سیف با اشاره به ورود بانک مرکزی به بازار ارز تاکید کرد که سرمایه گذاری در بازار ارز به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد، کسانی که منابع خود را به ارز تبدیل می کنند نهایتا متضرر می شوند.
وی تصریح کرد: اگر وضعیت سپردهگذاری در سیستم بانکی را در سه چهار سال قبل با بازار ارز قیاس کنیم به این می رسیم که منابع سپرده گذاران ۸۰ درصد اضافه شده درحالی که بازدهی ارز ۵۰ درصد بوده است.
رییس کل بانک مرکزی به مردم توصیه کرد که ریسک و خطر پذیری بازار ارز را مورد توجه قرار داده و سرمایه گذاری امن و مطمئن داشته باشند چرا که در روزها و ماههای آینده قیمت ارز کاهش می یابد.
همچنین ولی الله سیف در نشست میزگرد نوآوری، بازیگران جدید و کارایی در کسب و کار مالی همایش ، به بیان تازه ترین تصمیم بانک مرکزی برای اصلاح نظام کارمزدی پرداخت.
سیف درباره اصلاح مدل کارمزدی و دریافت کارمزد از دستگاههای کارتخوان و شرکتهای پرداخت، اظهار داشت: نظام بانکی با چالشهایی رو به رو است که نیاز به اصلاح ساختار جدی در این بخش دارد، برای طبقه بندی و اصلاح این چالشها عدم تعادلهایی است که باید اصلاح شود که یکی از آنها درآمد و هزینه نظام بانکی است.
وی گفت: بانکها برای ورود به فناوری اطلاعات بنا به شرایط بازار و نگاه رقابتی، عموما در نقطه شروع در مسیر بازاریابی به اقتصادی بودن ارایه خدمات بانکی زیاد توجه نداشتند البته این مطلب در سایر خدمات بانکها نیز کاملا مشهود است.
رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: در دنیا برای بررسی و ارزیابی ساختار بانک این که چه میزان از هزینههای جاری از درآمدهای کارمزدی تعیین می شود مورد ارزیابی قرار می گیرد.
وی با بیان اینکه ساختار ما هم اکنون نامناسب است، اضافه کرد: اگر کارمزد در دنیا حذف شود بانک برای ادامه حیات مجبور است که هزینهها را به نرخ تسهیلات اضافه کند و در نهایت هزینه تامین مالی را گران می کند ولی مشکل ما از این فراتر است.
سیف ادامه داد: برای ایجاد تعادل باید ساختار کارمزدی چه در بانکداری الکترونیک چه در سایر خدمات بانکی باید اصلاح شود. و ما ناچار به اجرای این مهم هستیم.
ولی اله سیف، با بیان اینکه واگذاری امور مرتبط به فناوری به یک واحد جداگانه و تفویض تصمیمگیری برای کاربست فناوری در یک بانک، باید به رویکردی همه جانبه برای بهرهبرداری از حداکثر منافع و مواجهه راهبردی با تاثیرات فناوری تحول یابد، افزود: سامانههای پرداخت و تسویه که سالها در بسترها، استانداردها و ساختارهای جا افتاده مسیر تکاملی خود را طی میکرد، با امواج چندگانه فناوریهای نوین، مشتمل بر شبکههای اجتماعی، ابزارهای هوشمند، پردازش ابری، زنجیره بلوک و دفاتر توزیع شده روبرو شد.
سیف در خصوص تاثیر تغییر شکلی امکانات فناوریهای نوین بر تغییرات ماهوی امکانات گفت: رویکرد آغازین نظام پولی و بانکی به صورت شکلی تبلور یافت؛ بدین معنی که امکانات فناوریهای نوین در تحول مسیرهای خدمترسانی و دسترسپذیری بیشتر و آسانتر مشتریان به کار گرفته شد. اما تجربه نشان داده که ورود فناوریهای نوین اطلاعات و ارتباطات هرگز به صورت تغییر شکلی ثبات نیافته و به سرعت تغییرات ماهوی را سبب میشود.
رییس شورای پول و اعتبار با انتقاد از رویکرد نسبتاً منفعلانه فضای کسب و کار در به کارگیری فناوریهای نوین گفت: مواجهه و پذیرش اثرات فناوری میتواند تبعی و واکنشی یا هوشمندانه و کنشی باشد. متاسفانه تجربیات پیش از این در کشور، بیانگر رویکرد نسبتاً منفعلانه کسب و کار در به کارگیری و پذیرش فناوری است؛ به گونهای که با سرمایهگذاری و هزینه کرد سنگین، منافع حداقلی برای بانکها و مشتریان آنها و مالی اقتصاد حاصل شده است. از این رو تمرکز بر جنبههای ماهوی تغییرات و اثرسنجی آن بر ساختارها و مدلهای کسب و کار باید بیش از هر چیز برای مدیران ارشد نظام بانکی حائز اهمیت باشد.
رییس کل بانک مرکزی خواستار انطباق سیاستگذار در تدوین الگوهای سیاست، مقررات و نظارت بر آنها با فضای فناوری محور شد و گفت: در عصری که ابداعات و نوآوریها تغییرات را به صورت روزانه در فضای اجتماعی و اقتصادی رقم میزنند، ایستایی، تکیه بر فرایندهای قدیمی بررسی و اظهارنظر و دیدگاههای قیاسی محلی از اعراب ندارد. ادامه این رویکرد، با انفعال سیاستگذار، نقش آن را به کنشگری بی تاثیر و تشریفاتی بدل میکند. بدیهی است با کنار ماندن سیاستگذار از سیر تحولات – چنانچه در پدیده موسسات غیر مجاز پولی مشاهده شد - هرج و مرج و آسیبهای ناشی از آن کلیت اقتصاد را با تهدیدات جدی روبرو میکند.
رییس کل بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع فناوریهای مالی پرداخت و گفت: موضوع روز جهان و ایران در حوزه پولی و بانکی، ظهور فناوریهای مالی یا پدیده FinTech است. فناوریهای مالی فرصتها و افقهای جدیدی را برای بهرهگیری حداکثری از امکانات فناوری در نظام مالی فراهم میکند. دو جنبه اساسی در فناوریهای مالی، نوآوری در کیفیت و دسترسپذیری خدمات و محصولات موجود و تحول در ماهیت خدمات و محصولاتی است که پیش از این به صورت سنتی در انحصار بانکها و موسسات مالی بزرگ بود. این دو جنبه، دو محور مختصاتی را تشکیل میدهند که نقشه تغییرات فناوری در سپهر صنعت مالی را ترسیم میکنند.
سیف با اشاره به اینکه سیاست بانک مرکزی در حوزه رمزینه پولها، فناوریهای زنجیره بلوک و دفاتر توزیعیافته است، خاطرنشان کرد: اگرچه ظرفیتهای فناوری زنجیره بلوک - که برای اولین بار در رمزینهپولها تبلور یافت - افقهای نوینی را برای تحول در روشهای بانکداری گشود، اما تهدیداتی نظیر سفته بازی، ایجاد حباب محتمل در ارزش رمزینهپولها، نوسانات شدید قیمتی آنها و از دست رفتن تدریجی خواص آن به عنوان ابزار پرداخت قابل اتکا، تمامی بانکهای مرکزی و سیاستگذاران پولی جهان، از جمله بانک مرکزی را به حزم و احتیاط در خصوص پذیرش و یا به رسمیت شناختن آنها دعوت کرده است. سیاست فعلی بانک مرکزی ، رصد تحولات، همکاری و تعامل با سایر بانکهای مرکزی و نهادهای سیاستی و اتخاذ رویههایی است که با نظرداشت ریسک و مخاطره بالای رمزینه پولها، بتوان از فناوری پشتیبان آنها برای کاربردهای جدید بهرهبرداری کرد.
در ادامه این همایش محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات نیز با تاکید بر ضرورت توسعه شبکه بانکی گفت: شبکه نوین بانکداری در ایران زمانی ایجاد شده که جامعه بین المللی دسترسیهای ما را محدود کرده بود
آذری جهرمی با تاکید بر اینکه با برگزاری چنین همایشهایی فرصت را برای بهره گیری از دیدگاههای مختلف در راستای بهبود نظام نوین بانکداری فراهم می کند، گفت: باید از زحماتی که فعالان عرصه بانکداری برای ایجاد شبکه پایدار با توجه موضوع تحریمها با استفاده از دانش بومی کشیده اند، تشکر کنیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه شبکه نوین بانکداری زمانی در کشور ایجاد شده که جامعه بین المللی دسترسیهای ما را محدود کرده بود، افزود: دانشمندان و کارشناسان ایرانی با تکیه بر توان داخلی توانستند در عرصه نظام بانکی موفقیتهای بسیاری را ایجاد کنند که نمونه آن در منطقه وجود ندارد.
آذری جهرمی با اشاره به اینکه نظام بانکداری ما در سالیانه نه چندان دور وضعیت مطلوبی نداشته است، تصریح کرد: در گذشته، نظام بانکداری ما مبتنی بر چارچوبهایی بود که اطمینانی به آن نبوده و بسیاری از فرایندها در درون آنها غیرممکن بوده است.
وی ادامه داد: برخی مشکلات پیش روی نظام بانکی در گذشته باعث ایجاد موانع و رونق کسب و کار در کشور شده بود از اینرو توسعه شبکه بانکی در حال حاضر توانسته بسیاری از دغدغهها در این زمینه را مرتفع کند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه در گذشته در شبکه مخابراتی کشور توزیع شارژ کارتهای اپراتورهای موبایل با شبکههای فیزیکی انجام می شد، گفت: امروز با استفاده از فناوریهای نوین بیش از ۸۰ درصد تراکنشهای بانکی اپراتورها با شبکه بانکی صورت می گیرد.
آذری جهرمی با بیان اینکه نباید به توفیقات حاصل شده در شبکه بانکی اکتفا کنیم، ادامه داد: وقتی فرمولی را برای حل مساله یاد می گیریم پس از مدتی به اشباع می رسیم اما باید بدانیم برای توسعه بسترها و شبکه باید دست به نوآوری زده و از یکنواختی به دور باشیم.
وی تصریح کرد: در حال حاضر بالغ بر یک میلیون دستگاه پوز غیرفعال در کشور وجود دارد، گفت: این مدل از فناوریها رسیده از این رو ما باید طرح نو دراندازیم. آذری جهرمی با تاکید بر اینکه اگر کسانی که فناوری نوین بانکی فعلی را ایجاد کرده اند با پایداری آن بدون پیشرفت پا فشاری کنند کشور را با وقفه مواجه خواهند کرد، افزود: مدل اقتصادی کشورهای مختلف در زمینه اقتصاد دیجیتال باید مد نظر ما نیز قرار بگیرد تا از توسعه دور نمانیم.
وی با اشاره به اینکه حرکت به سمت تغییر و تحول برای مجموعهها به ویژه شبکه بانکی مفید است، افزود: شبکه بانکی ما باید از یک نقطه پایدار برای تحولات خود استفاده کند و در این مسیر طراحی مسیر بسیار اهمیت دارد.
آذری جهرمی ادامه داد: یکی از مسئولیتهای این جمع حاضر این است که نقشه راه توسعه شبکه بانکی را به سمت بلاک چین طراحی کند. وزیر ارتباطات با اشاره به وضعیت بانکداری الکترونیک و همچنین تبادلات ارزی مبتنی بر رمز و بیت کوین گفت: متاسفانه این موضوع و عدم آینده نگری در آن ضررهای بسیاری را متوجه مردم کرده و باعث خروج ارز از کشور شد.
وی اظهار داشت: لازم است در حوزه پولهای رمزی به مردم آگاهی بدهیم، حتی بسیاری از مسوولان نیز با این مفهوم آشنا نیستند که باید مسوولان مربوطه به گاهی پردازی در این حوزه بپردازند.
وی با اشاره به حضور بازیگران جدید در کسب و کارهای نوین، افزود: این کسب و کارها مانع بزرگی در نظام پرداخت دارند، به این دلیل که انحصارات این بخش، مانعی برای کسب و کارهای نوپاست.
وزیر ارتباطات در همین ارتباط به جلسه یکی دو روز قبل خود با کسب و کارهای نوظهور در این وزارتخانه اشاره کرد و گفت: در این جلسه، کسب و کارها گفتند سهمی که به ما از این حوزه می رسد بیش از ۱۵ درصد نیست. البته ما منتظر نظام بانکی نماندیم و شیوه نامه ای برای پرداخت از طریق اپراتورها تدوین و ابلاغ کردیم تا همراستا با نظام بانکی کار پیش رود ولی هیچ چیزی اندازه نظام بانکی در این مهم اثرگذار نیست.
وی با بیان اینکه درآمدزایی از این محل باعث افزایش تراکنشهای بانکی می شود تصریح کرد: تبدیل هزینههای دیجتال هنر نیست بلکه افزایش بهره وری هنر است. آذری جهرمی گفت: انحصار در این بخش باعث عدم بزرگ شدن بازار می شود که ضرر بزرگی است که بر پیکره و رشد اقتصادی کشور وارد می شود. همه باید یاد بگیریم وقتی یک فناوری را ایجاد کردیم که زمانش رو به اتمام است در حوزههای جدید سرمایه گذاری کنیم.
آذری جهرمی با تاکید براینکه شبکه بانکی نقش بسزایی در تامین مالی کسب و کارهای نوپا دارد، گفت: آنطور که من شنیده ام، به تازگی دستورالعملی برای جلوگیری از حضور بانکها در سرمایه گذاریهای خطر پذیر ابلاغ شده ولی حاصل آن این است که بانکها در این سرمایه گذاریها حضور نداشته باشند که این مهم ما را از اهداف مان عقب می اندازد. این یک مساله مهمی است که خواهش می کنم اندیشمندان این حوزه در نظام بانکی برای آن راهکار پیشنهاد دهند.
وی گفت: طبق آماری که پلیس فتا داده بیش از ۶۰ درصد ورودیهای فتا مربوط به برداشتهای غیرمجاز بانکی است، همچنین پلیس فتا اعلام کرده که با توجه به اینکه هزینهها زیاد بوده پروندهها در این بخش را برای رسیدگی ارجاع دادیم به آگاهی.
جهرمی تصریح کرد: آمار دیگری نشان می دهد که ۴۲ میلیارد تومان کلاهبرداری و تراکنش غیرمجاز در ۶ ماهه اول سال انجام شده است.
وی با بیان اینکه کلاهبرداری از طریق کلاهبرداری از حسابهای بانکی تنها مربوط به مردم عادی نیست خاطر نشان کرد: پزشکی بوده که ۷۰ میلیون تومان کلاهبرداری از حساب وی انجام شده است بنابراین حجم بالای شکایات در این زمینه در نیروی انتظامی بالا بوده و باید برای حل آن اقدامات اساسی انحا شود.
همچنین رییس پژوهشکده پولی و بانکی در افتتاحیه همایش گفت: نظام بانکی طلایهدار معرفی و بکارگیری فناوریهای نوین در عرصه ارائه خدمات مالی کشور بوده و از آن بهعنوان پیشران صنعت فناوری اطلاعات کشور نام میبرند.
دیواندری با بیان اینکه نظام بانکی طلایهدار معرفی و بکارگیری فناوریهای نوین در عرصه ارائه خدمات مالی کشور بوده و از آن بهعنوان پیشران صنعت فناوری اطلاعات کشور نام میبرند، اظهار داشت: بر اساس چند دهه تلاش خستگی ناپذیر در این زمینه، در حال حاضر کشور ما بر اساس اغلب شاخصهای جهانی، در استفاده از فناوری اطلاعات بانکی در سطح بالایی قرار دارد.
وی افزود: اکنون فناوری اطلاعات جزو لاینفک و جداییناپذیر نظام بانکی کشور است، بهطوریکه عملیات دستی در بانکها برچیده شده و ورود، نگهداری و تحلیل اطلاعات در حسابهای بانکی در لحظه و از طریق سیستمهای بسیار پر قدرت بزرگ مقیاس در حال انجام است. طبیعتاً، این حجم عملیات پردازشی نیازمند مردان و زنان متخصص فداکار و هوشمندی است که عمدتاً جز نخبگان کشور بوده و طی سالهای متمادی در توسعه بانکداری الکترونیک کشور مشغول به کارند.
دیواندری ادامه داد: این افتخار بزرگی است که دستاوردهای این حوزه در شرایطی کسب شده که کشورمان اکنون چهار دهه است که با محدودیتهای بینالمللی روبروست و در ارتباط با نرمافزار و سختافزار تحت تحریم قرار دارد.
وی افزود: پیشرفتهای فناوری باعث ایجاد تحولات ساختاری و توسعه مدلهای کسب وکار جدید بالاخص در عرصه ارائه خدمات مالی شده است. در دنیای امروز شاهد ظهور کسب و کارهای نوآورانهای با نام فینتکها هستیم که با ارائه خدمات مالی گسترده، به یاری بانکداری سنتی آمدهاند و گسترش فعالیت فینتکها در جهان نشاندهنده پتانسیل بالای این شرکتهای دانشبنیان در عرصههای مختلف است.
دیواندری با اشاره به اینکه بر اساس آخرین آمارها، سرمایهگذاری جهانی در فینتکها در سه ماهه سوم ۲۰۱۷ بالغ بر ۸.۲ میلیارد دلار بوده است، تصریح کرد: نگاهی به نحوه تعامل بانکهای جهان با این بازیگران جدید حاکی از آن است که بانکها، دیگر به این نهادهای تازهوارد به عنوان رقیب نمینگرند بلکه با فراهم کردن زیرساختهای مناسب برای فعالیت آنها، از نوآوریها، خدمات و محصولاتی که ارائه میدهند در جهت ارتقاء کارایی خدمترسانی، حداکثر استفاده را کرده و توانستهاند از این مسیر عملکرد خود در زمینه سودآوری را بهبود بخشند.
رییس پژوهشکده پولی و بانکی خاطرنشان کرد: فینتکهای نوظهور در سالهای اخیر، میتوانند آغازی برای عصر جدید خدمات مالیِ مبتنی بر فنآوری باشند که با حمایت بانکها و زمینهسازی بانک مرکزی توانایی آن را دارند که اکوسیستم بانکی را به نفع مشتریان تغییر دهند.
رییس پژوهشکده پولی و بانکی با تاکید بر اینکه نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، نیاز به تغییر در مدل کسب درآمد بانکهاست، گفت: در مدل کسبوکار فعلی، منشأ اصلی درآمد بانکها ناشی از اعطای تسهیلات یا همان کسب درآمد مشاع است. لیکن با تکیه بر پیشرفتهای ایجادشده در حوزه بانکداری الکترونیک و ارائه خدمات بهتر به مشتریان انتظار میرود همزمان با افزایش کیفیت خدمات، درآمدهای کارمزدی جایگاه خود را در ترکیب درآمدی بانکهای کشور باز یابد. لذا وقت آن رسیده است که با خردجمعی و اتخاذ یک سیاست مناسب، ترکیب درآمدی بانکها را بهبود ببخشیم.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با بیان اینکه جلسات متعددی برای رفع دغدغههای استارتآپها برگزار شده است، گفت: تدوین سیاستهای فناوریهای مالی به دلیل تغییر در ساختار گذشته کار دشواری است.
ناصر حکیمی در نشست نوآوری، بازیگران جدید و کارآیی در کسب و کار مالی که در هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت برگزار شد، در پاسخ به این سوال که چرا استارتآپها با بانک مرکزی مشکل دارند، اظهار داشت: زمانی که سیاستهای بانک مرکزی را در خصوص فناوری مالی بررسی میکردیم به دلیل اینکه قرار بود ساختارهای گذشته تغییر کند، کار دشواری بود.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با بیان اینکه حدود ۱۲ جلسه با استارت آپها برای رفع دغدغههای آنها برگزار شد، خاطرنشان کرد: علاوه بر این جلسات و دریافت نظرات آنها نتایج سیاستهای بدست آمده را بر روی سایت نیز گذاشتیم تا اگر مشکلات دیگری از سوی استارت آپها وجود دارد که به آن پرداخته نشده نیز از طریق کامنتها دریافت شود.
وی ادامه داد: در نتیجه الگوی نسبتا جدید و خوبی به دست آمد که در آن مشکلات ذی نفعان نیز دیده شود. بنابراین در فرایند مقرراتگذاری که در سیاست بانک مرکزی در خصوص فناوریهای مالی انجام شد نتیجه و جواب خوبی به دست آمد زیرا این موضوع یک پدیده مدرن بوده و با مسایل سنتی و جا افتاده گذشته فرق می کرد.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی اعلام کرد: مواضع بانک مرکزی درباره ارزهای دیجیتال تا اوایل سال آینده مشخص می شود.
ناصر حکیمی با تاکید بر اینکه جلب مشارکتهای کسانی که می شناختیم بحث جدیدی است، گفت: در دنیای فعلی انواع فناوری مختلف ایجاد شده که به شدت با یکدیگر در ارتباط هستند.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با بیان اینکه اگر بخواهیم سرمایه گذار با روشهای سنتی به کار خود ادامه دهد، به اتلاف وقت دامن زده ایم، افزود: اگر مسیر تعالی فناوریهای نوین را پیگیری نکنیم، هرج و مرج رخ خواهد داد.
مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک گفت: ۶۸ درصد مردم دنیا تراکنشهای مالی خود را از طریق شبکههای اجتماعی انجام میدهند.
سید ابوطالب نجفی مدیر عامل شرکت خدمات انفورماتیک در ادامه همایش اظهارداشت: امروزه فشار تحول بر بانکها از سوی بازیگران مختلف مشاهده میشود. این تهدیدها وضعیت بازار بانکی را با چالشهایی روبرو ساخته است.
وی بیان داشت: بربر (اخلالگر) یکی از چالشهای روبروی بازار بانکی به شمار می رود و قرار نیست تنها در صنعت بانکداری بماند بلکه به سایر صنعتها نیز سرایت پیدا خواهد کرد.
مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک با مطرح کردن این سوال مبنی بر اینکه می توان بانکداری بدون بانک داشته باشیم، اظهارداشت: این موضوع تحولی است که در ممکن است در سالیان سال آن را داشته باشیم. بنا بر گفته بیل گیس، بانکداری را لازم دارید اما بانک را نه.
نجفی به فشار بی سابقه ای تحول بر بانکها اشاره کرد و گفت: ۳۳ درصد متولدین سالهای ۱۹۸۰ به بعد اظهار می کنند که اصلا به بانک احتیاجی دارند همچنین ۶۸ درصد مردم جهان تراکنشهای مالی خود را از طریق شبکههای اجتماعی انجام می دهند، ضمن اینکه ۵۲ درصد از مدیران ارشد صنعت بانکی رقبای خود را خارج از صنعت بانکی می دانند.