ظهور دیر و افول زود هنگام یک صنعت

به گزارش می متالز، در دو سال ابتدایی فعالیت این صنعت با تمام سختی که برای معرفی این محصول به بازار وجود داشت مورد استقبال خوبی قرار گرفت اما پس از توسعه شبکه های اجتماعی بالاخص "تلگرام" منجر شد بدون تدوین دستورالعمل مناسب یا تصویب و اجرای قوانین حمایتی از صنعت بازیافت آهن و فولاد (و دیگر موارد وابسته از قبیل اسقاط خودرو) ارتباطاتی را در زنجیره تامین ضایعات آهن و خودروهای اسقاطی به وجود آورد که سود اصلی به جیب غیر ازسرمایه گذار اصلی سرازیر شود.

۱- No NEED: با بررسی وضعیت استاندارد تدوین شده در آبانماه ۱۳۷۴ در خصوص ضایعات آهنی نیز اشاره ایی به فرآوری یا قراضه صنعتی نگردیده و با توجه به دهه سازندگی توجهی به این مبحث در موضوعات پر اهمیت آن زمان نبوده است.

۲- NEED: استاندارد های تعریف شده در خصوص ضایعات آهن پس از راه اندازی فولاد مبارکه دستخوش تحولات گردید اما باز هم با توجه به احساس نیاز به قراضه صنعتی در تعاریف فولاد مبارکه تا حدود ۳-۴ سال پیش متنی تحت عنوان قراضه شردر عنوان نشده بود.

۳- WANT: پس از بررسی نمونه قراضه شردر خارجی ، محاسبه دقیق تر میزان افت ، دزدی های پنهان در فرآیند فرآوری سنتی و بعضا تلفات جانی به دلیل وجود ضایعات نظامی تحقیقاتی در اواسط دهه ۸۰ شمسی در سایت فولاد مبارکه و ذوب آهن اصفهان صورت پذیرفت.

در این فاصله بخش خصوصی با جذب شرکت بین المللی بازیافت آهن و فولاد شولدز (آلمان) با فعالیت حدود ۷۰ سایت فرآوری در جهان و راه اندازی اولین سایت فرآوری صنعتی ضایعات آهن (شردر - Shredder) در ایران با برند فولاد کالا فوکا در شهرک صنعتی رازی واقع در استان اصفهان شروع به فعالیت نمود.

اما پس از دو سال فعالیت درخشان متاسفانه با رکود سال های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ صنعت فولاد روبرو و این صنعت نو ظهور به تعطیلی کشانده شد.

این صنعت ارزشمند امروزه با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کند که اگر با اجرای قوانین تصویب شده ایی چون هوای پاک و ساماندهی جمع آوری ضایعات آهن مشابه شرکتهای موجود بین المللی (EMR) و اصلاح ساختار ارتباطی بین زنجیره اتفاق بیفتد در نهایت ایجاد اشتغال زایی ، افزایش راندمان تولید در حوزه صنعت فولاد ، کاهش آلودگی هوا و کاهش مصرف آب خواهد شد. ظرفیت سایت های ایجاد شده جهت فرآوری ضایعات آهن به روش شردر در ایران به شرح زیر است :

1. فولاد گستر آتیه سپاهان - ۶۰۰.۰۰۰ تن در سال
2. فولاد کالا فوکا - ۳۰۰.۰۰۰ تن در سال
3. فولاد آلیاژی ایران - ۴۰۰.۰۰۰ تن در سال
4. فوکا صنعت صبا - ۲۰۰.۰۰۰ تن در سال

به انضمام دستگاه های شردر ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تنی که در سایت های فرآوری ضایعات آهن و فولاد سازی نصب گردیده است. قریب به دو میلیون تن زیر ساخت فرآوری ضایعات به روش صنعتی در کشور موجود می باشد.

نکته: در سال های اخیر به دلیل نوسانات شدید و تلاش برای بقا برای ماندن در بازار برای تولید کنندگان شمش فولادی و از سوی دیگر عدم اجرا قوانین و نظارت موثر باعث گردیده به جای اینکه سایتهای فرآوری صنعتی در ایستگاه قبل از تولید کنندگان شمش فعالیت کنند به نوعی از زنجیره خارج شده و در موازات تولید کننده گان در حال فعالیت هستند. رقابت ناهمگون باعث کمبود ضایعات آهن جهت فرآوری برای این سایتها شده و در نهایت قیمت قراضه برای هر دو ایستگاه در زنجیره فولاد افزایش یافته است.

۴- DEMAND: پیش بینی می شود با نظر به مسوولیت های اجتماعی و افزایش تعداد تولیدکنندگان فولادی در راستای اهداف کلان کشوری جهت تحقق افزایش میزان تولید فولاد در سال های آینده، صنعت بازیافت ضایعات آهن رونق گرفته و از افول کنونی خارج گردد.

مسعود زنگنه