تبعات منفی برخورد دستوری بانک مرکزی با بازار گواهی سپرده سکه

به گزارش می متالز، علی لطفی درخصوص تبعات منفی برخورد دستوری بانک مرکزی با بازار گواهی سپرده سکه به فارس اعلام کرد: بازار قراردادهای آتی سکه‌ طلا در بورس کالا شهریور 97 با اتهام پیشرو بودن در قیمت‌گذاری سکه طلا و ارائه سیگنال افزایشی به بازار با فشار بانک مرکزی متوقف و تعطیل شد که در آن زمان قیمت سکه در بازار حدود 4 میلیون تومان بوده است.

اکنون در ابتدای سال 99 و با گذشت حدود 1.5 سال قیمت سکه در بازار بیش از 7 میلیون تومان است. بنابراین توقف معاملات آتی سکه طلا نیز مانع رشد قیمت آن نشده و به نوعی پاک کردن صورت مساله بوده است.

بانک مرکزی در طرح پیش‌فروش سکه که از 17 بهمن سال 96 آغاز و تا 16 اردیبهشت سال 97 ادامه داشت با هدف کنترل و مدیریت بازار سکه و تخلیه حباب آن در مجموع 7.6 میلیون قطعه سکه با قیمت حداکثر 1.7 میلیون تومان پیش‌فروش کرد و بالغ بر 62 تن ذخایر طلا را در این قالب روانه بازار کرد که نه تنها تاثیری در کنترل قیمت سکه نداشت بلکه علاوه بر تضییع منابع بانک طی یک سال از زمان شروع طرح، قیمت سکه طلا حدودا 3 برابر شد.

در مورد اتحادیه طلا و جواهر نیز باید گفت در معاملات سنتی سکه در این صنف همواره مشکلاتی ناشی از کیفیت سکه طلا، اعتماد در معاملات و عدم وجود بازار رسمی برای معاملات وجود داشته که بازار گواهی سپرده سکه طلا این مشکلات را مرتفع کرده است و قاعدتا این بازار، رقیب جدی برای بازارهای سنتی تحت نظر اتحادیه است. چرا که با مزایایی همچون از بین بردن شکاف قیمتی خرید و فروش سکه‌ی طلا که در بازار سنتی مرسوم است و ضمانت اصالت سکه طلا و بانکی بودن آن بسیاری از مشکلات بازار سنتی را ندارد.

تبعات توقف بازار گواهی سکه

راه اندازی یک بازار متشکل برای طلا همچون بازار گواهی سپرده کالایی امری زمان بر و هزینه بر است چراکه باید بتواند اعتماد گروه‌های ذی نفع و فعالان بازار را جلب کند و می توان گفت ایجاد چنین بازارهایی به سهولت صورت نمی گیرد. بنابراین توقف تنها بازار رسمی معاملات سکه‌ طلا که در مراحل ابتدایی ایجاد است و برای بالغ شدن نیاز به حمایت نهادهای ناظر و نیز مجموعه های ذی نفع دارد، تبعات متفاوتی برای بازارهای رقیب در پی خواهد داشت و آب رفته به جوی باز نمی‌گردد.

از آنجا که بازار گواهی سپرده کالایی سکه طلا بخشی از بازار سرمایه است با توقف دستوری نمادهای معاملاتی آن و به نوعی زیرسوال بردن بازار سرمایه، اعتبار بازار سرمایه خدشه دار شده و اعتماد سرمایه گذاران این بازار به تمامی ابزارهای موجود از بین می‎رود و تضعیف مقررات و زیرساخت های قانونی بازار سرمایه، نگرانی سرمایه گذاران در مورد توقف دستوری سایر ابزارها از جمله سهام، صندوق های سرمایه گذاری و ... را افزایش می‌دهد. این نگرانی در میان مدت ممکن است انگیزه باقی ماندن سرمایه‌ها در این بازار را کاهش دهد.  

از طرفی گمان نمی‌رود با توقف این بازار و عدم انجام معاملات آن، روند قیمت سکه طلا که متاثر از نوسانات اونس جهانی، نرخ ارز و انتظارات تورمی است، تحت تاثیر قرار گیرد و این امر صرفا افراد را از انجام معاملات رسمی به سمت معاملات غیررسمی و زیرزمینی سوق می‌دهد که حتی با حجم ناچیزی از معاملات، نرخ های بالایی را در بازار منتشر می‌کنند.

ذی نفعان بسیاری وارد بازار گواهی سپرده سکه طلا شده اند و صندوق های کالایی با پشتوانه طلا بر روی این ابزار راه‌اندازی شده است. بالغ بر 15 هزار کد بورسی فعال در بازار گواهی سپرده کالایی و نیز هزاران سرمایه گذار در واحدهای صندوق های سرمایه‌گذاری پشتوانه طلا وجود دارند. با توقف بازار گواهی سپرده کالایی، زنجیروار ابزارهای معاملاتی مربوط به آن نیز متوقف و منحل می شوند. این امر نارضایتی و بی اعتمادی بسیاری از فعالان بازار سرمایه را در پی خواهد داشت.

در یک اقتصاد پویا هر چه رابطه فیزیکی میان سرمایه گذاران و طلا و ارز کمتر باشد و اصطلاحا افراد سکه و ارز در متکا ذخیره نکنند حفظ ارزش پول ملی ساده تر است. با توجه به تجربه معاملات گواهی تسهیلات مسکن و تفاوت دوره معامله این ابزار در بنگاه های معاملات ملکی و بورس، نتیجه گیری می شود که بورس تا چه حد به مردم برای معاملات بهتر مسکن کمک کرده است.

در شرایط حساس کنونی که رسانه های معاند و بیگانه همواره به دنبال موضوعی جهت دستاویز قراردادن آن در جهت تضعیف اعتماد عمومی به ساختار های اداری و تشکیلاتی کشور هستند این اقدام تبعات منفی رسانه ای شدیدی در عرصه اقتصادی و اجتماعی ایجاد خواهد کرد.