انحصار و تقلب در عیارسنجی سنگ آهن صادراتی ایران / سالانه 50 تا 100 میلیون دلار رانت به جیب دلالان چینی و ایرانی می‌رود

به گزارش می متالز به نقل از خبرگزاری فارس، خاموشی اظهار داشت: در حال حاضر تمام محموله‌های صادراتی مواد معدنی به ویژه در بخش نفت، پتروشیمی و سنگ‌آهن بر مبنای گزارش یک شرکت بازرسی بین‌المللی عیار‌سنجی می‌شوند و بر همین اساس، قیمت محموله مشخص می‌شود. به این ترتیب همزمان با بارگیری محموله بر روی کشتی، کیفیت و تناژ محموله مشخص و گزارش آن تهیه می‌شود.

وی ادامه داد: پس از تشدید تحریم‌ها،‌ فعالیت اکثر شرکت‌های بازرسی در ایران معلق شد و تنها شرکتی که در کشورمان به فعالیت خود ادامه داد، شرکت SGS بود که اصالتاً سوئیسی است و شرکت‌هایی را  در زمینه بازرسی کمی و کیفی کالا و خدمات در ایران ثبت کرده‌است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر اکثر گزارش‌های شرکت SGS به نفع چینی‌ها تهیه می‌شود، گفت: اکثر صادرکنندگان ایرانی با این شرکت مشکل دارند و انحصار تهیه گزارش در مورد محموله‌های صادراتی به این شرکت تعلق دارد که در زمینه سنگ‌آهن نیز شاهد اصرار چینی‌ها بر انجام کار توسط شرکت SGS هستیم.

خاموشی تصریح کرد: سالانه بیش از 1.5 میلیارد تن سنگ‌آهن در چین مصرف می‌شود که حدود یک میلیارد تن آن وارداتی است و البته سهم ایران در تأمین نیاز واردات چین حدود 2 درصد از مصرف سنگ‌آهن در این کشور است که رقم بالایی نیست ولی باز هم همین میزان کم توسط چند دلال چینی و ایرانی از کشورمان به چین صادر می‌شود.

به گفته وی، اکثر سنگ‌آهن صادراتی از ایران به چین توسط دلالان خریداری می‌شود و هیچ محموله‌ای به طور مستقیم به فولادسازان چینی فروخته نمی‌شود. تنها یکی دو شرکت ایرانی به صورت مستقیم صادرات سنگ‌آهن به چین دارند و بقیه صادرات توسط دلالان صورت می‌گیرد.

این فعال صادرات سنگ آهن با بیان اینکه برای صادرات یک محموله کنسانتره سنگ‌آهن به چین اقدام کرده بودیم،‌ گفت: در آن موقع در بندر دو نمونه‌برداری از محصولمان انجام دادیم که عیار این محصول حدود 66 درصد اعلام شد، اما شرکت SGS عیار محصول را 63 درصد گزارش داد و این در حالی بود که طبق قرارداد اگر عیار کالا کمتر از 64 درصد می‌شد، محموله باید برگشت می‌خورد.

وی با اشاره به اینکه اعتراض خود را نسبت به این نوع عیارسنجی سوئیسی‌ها اعلام کردیم،‌ گفت: برای رسیدگی به این اعتراض، ما را یک ماه معطل کردند و در این مدت محموله به چین رسید. در عین حال دو بار تست مجدد بر روی محصول انجام دادند که اولین مرتبه عیار محصول را 64.1 درصد اعلام کردند و دفعه بعد نیز با ما کلنجار رفتند و گفتند که نمونه را به آزمایشگاه خودمان در هلند خواهیم فرستاد که نتیجه این آزمایش نیز تعیین عیار 64.6 درصدی بود.

وی ادامه داد: این در حالی است که یک پاکت نمونه که به ما تحویل داده بودند را برای آزمایشگاهی در مشهد ارسال کردیم و نتیجه عیارسنجی آن محموله 66 درصد تعیین شد، البته در جریان این اتفاق متوجه شدیم که یکی از پاکت‌های نمونه نیز بدون اطلاع ما عوض شده است.

خاموشی با بیان اینکه شهریور امسال بین عیار 66 و 63 درصد کنسانتره سنگ‌آهن حدود 25 دلار در هر تن اختلاف قیمت وجود داشت،‌ گفت: سود حاصل از این اختلاف قیمت نصیب دلالان می‌شود و به این ترتیب ما در مدت سه ماه بابت محموله 20 هزار تنی ضرر 400 هزار دلاری را متحمل شدیم.

وی با اشاره به صادرات ماهانه 2 میلیون تن سنگ‌آهن از ایران، گفت: سالانه حدود 20 میلیون تن سنگ‌آهن از کشورمان صادر می‌شود که با یک حساب سرانگشتی، 50 تا 100 میلیون دلار از محل اختلاف ارزش محموله نصیب دلالان می‌کند.

وی با بیان اینکه حدود 5 سال است این اتفاق در صادرات سنگ‌آهن ایران صورت می‌گیرد، گفت: در زمان صادرات محموله سنگ‌آهن، افرادی در بندر به ما پیشنهاد می‌دادند که اگر فلان مقدار پول پرداخت کنید، هر آنچه را که بخواهید در گزارش عیارسنجی ذکر خواهیم کرد.

به گفته وی، صادرات مستقیم سنگ‌آهن از کشور نیازمند توان مالی بالایی است زیرا فولادسازان چینی معمولا پول محموله صادراتی را به ندرت به صورت نقدی پرداخت می‌کنند و این در حالی است که دلالان پیش از بارگیری محموله در بهترین حالت، 30 تا 50 درصد مبلغ را پرداخت می‌کنند.