عقب‌نشینی تورم تولیدکننده ۹۸

به گزارش می متالز، مقدار تورم کل تولیدکننده در حالی در سال ۹۸ به ۷/ ۳۶ درصد رسیده است که نسبت به سال قبل از خود با کاهش قابل ملاحظه ۸/ ۱۰ واحد درصدی همراه شده است. البته باید در نظر داشت که به‌رغم این کاهش، اما شاخص قیمت تولیدکننده در سال ۹۸ نسبت به تمامی سال‌های دهه ۹۰ به جز سال قبل از خود هنوز در سطح بالایی قرار دارد. بررسی تورم تولیدکننده به تفکیک فصل نیز نشان می‌دهد بهار ۹۸ فصل رشد بی‌سابقه قیمت‌های تولیدکننده بوده است به نحوی که رشد نقطه‌به نقطه ۵/ ۶۹ درصدی این فصل دست‌کم از بهار سال ۹۱ بی‌سابقه بوده است.

بررسی آمار بخش‌های اقتصادی مختلف نیز نشان می‌دهد به جز بخش خدمات مابقی بخش‌ها کاهش تورم سالانه تولیدکننده نسبت به سال۹۷ را ثبت کرده‌اند.

کاهش سرعت  رشد شاخص کل

داده‌های مرکز آمار حاکی از آن است که در سال ۹۸ سرعت رشد قیمت تولیدکنندگان در کشور کاهش پیدا کرده است. شاخص قیمت تولیدکننده کل در سال ۹۸ در حالی به ۸/ ۴۷۴ رسیده است، که رشد آن نسبت به سال قبل از خود ۷/ ۳۶ درصد بوده است. این در حالی است که تغییرات شاخص کل قیمت تولیدکننده برای سال ۹۷ به مقدار ۵/ ۴۷ درصد رسیده بود و با توجه به آمار جدید شاخص کل تولیدکننده برای سال قبل با کاهش ۸/ ۱۰ واحد درصدی روبه‌رو شده است. با توجه به اینکه شاخص قیمت تولیدکننده در ادبیات اقتصادی به‌عنوان پیش‌نگر و پیش‌بینی‌کننده شاخص قیمت مصرف‌کننده یا تورم در نظر گرفته می‌شود، به‌نظر می‌رسد حداقل از این زاویه و در نبود عوامل دیگر، فشار قیمت‌های تولیدکننده بر تورم در سال جاری کمتر شده باشد. البته ذکر این نکته هم ضروری است که تورم تولیدکننده با اینکه نسبت به سال ۹۷ کاهش یافته است، اما بازهم نسبت به تمامی سال‌های دهه ۹۰ هنوز در سطح بسیار بالایی است. تورم تولیدکننده در سال ۹۸ دومین رشد در دهه داشته است به‌طوری که بیشترین رشد شاخص به سال ۹۱ برمی‌گردد که در آن سال تورم کل تولیدکننده ۷/ ۲۸ درصد ثبت شده بود. در نتیجه می‌توان گفت با اینکه تورم تولیدکننده نسبت به سال قبل کاهشی شده است اما همچنان در سطح بالایی قرار گرفته است و این موضوع با تاخیری چند ماهه به شاخص قیمت مصرف‌کننده منتقل و سبب ایجاد موج تورمی دیگری خواهد شد.

کاهش تورم بخش‌های مختلف نسبت به ۹۷

تورم سالانه بخش‌های مختلف اقتصادی نیز حاکی از آن است که نسبت به سال ۹۷ به جز بخش خدمات، مابقی بخش‌ها با کاهش تورم تولیدکننده در سال ۹۷ روبه‌رو شده‌اند. در بین تمامی بخش‌ها در سال ۹۸ بخش معدن با تورم ۱/ ۴۵ درصدی بیشترین رشد قیمت تولیدکنندگان را ثبت کرده است. البته این در حالی است که تورم همین بخش در سال ۹۷ حدود ۵۱ درصد بوده است و طی یک سال این بخش کاهش حدود ۶ واحد درصدی را ثبت کرده است. بیشترین کاهش در تورم تولیدکننده در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ نیز مربوط به بخش صنعت است. در حالی که تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده در سال ۹۷ برای بخش صنعت ۴/ ۶۴ درصد ثبت شده بود که تورم تولیدکننده برای این بخش در سال ۹۸ به ۸/ ۴۱ درصد رسیده است؛ یعنی کاهش ۶/ ۲۲ واحد درصدی در یک سال. به‌طور کلی مرور آمار تورم تولیدکننده در تمامی بخش‌ها نشان می‌دهد، به نوعی مهار سرعت بالای رشد قیمت تولیدکنندگان در سال ۹۷، تا حدودی در سال ۹۸ کشیده شده است. تورم تولیدکننده در بخش تولید برق نیز در سال ۹۸ تنها بخشی بود که در محدوده منفی کار خود را به پایان رساند و با کاهش ۸/ ۸ واحد درصدی نسبت به سال ۹۷ به منفی ۴ درصد رسید.

بخش خدمات تنها بخشی بود که رفتاری متفاوت نسبت به سایر بخش‌ها در سال گذشته از خود نشان داد و افزایش تورم تولیدکننده را به ثبت رساند. تورم تولیدکننده در بخش خدمات در سال ۹۸ با افزایش ۸/ ۶ واحد درصدی نسبت به سال ۹۷ به ۲۹ درصد رسید تا تنها بخشی باشد که در سال ۹۸ قیمت‌های تولیدکنندگان در آن با سرعت بیشتری رشد کرده است؛ موضوعی که احتمالا بازتاب آن در تورم مصرف‌کننده سال ۹۹ نمود پیدا کند. در تحلیل جزئی‌تر و در جدولی که در آن در ابعاد جزئی‌تری تورم تولیدکننده آورده شده است، گروه تولید ماشین‌آلات اداری و محاسباتی با ثبت تورم ۱۳۱ درصدی بیشتری رشد قیمت تولیدکننده در سال ۹۸ را داشته است. در بخش کشاورزی نیز گروه سبزیجات با رشد ۸/ ۵۲ درصدی قیمت تولیدکننده در صدر کالاهای کشاورزی با بیشترین رشد قیمت تولیدکننده قرار گرفته است.

بهار توفانی ۹۸

بررسی درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده به تفکیک فصل نشان می‌دهد، با اینکه این شاخص در دو فصل انتهایی سال یعنی پاییز و زمستان، با کاهش مقدار شاخص روبه‌رو شده است، اما رشد بی‌سابقه در فصل بهار نسبت به فصل زمستان ۹۷ پایه‌گذار تورم نسبتا بالای تولیدکننده در این سال بوده است. قیمت‌های دریافتی تولیدکنندگان در بهار ۹۸ در حالی نسبت به زمستان قبل از خود رشد ۴/ ۱۴ درصدی را ثبت کرده است که از سال ۹۱ چنین رشدی بی‌سابقه بوده است. حتی در سال ۹۷ که مقدار تورم تولیدکننده بیشتر از تمام این سال‌ها بوده است، رشد شاخص قیمت تولیدکننده در فصل بهار ۲/ ۱۲ درصد ثبت شده است. در ماه تابستان این شاخص ۳/ ۱ واحد درصد نسبت به بهار رشد کرد و در هر دو فصل پاییز و زمستان این شاخص با کاهش ۳/ ۰ واحد درصدی مواجه شد. تورم تولیدکننده تاثیر خود را بر قیمت مصرف‌کننده یا همان تورم به دو صورت می‌گذارد. با اینکه بخشی از شاخص تولیدکننده با وقفه زمانی تاثیر خود را بر شاخص قیمت مصرف‌کننده می‌گذارد و به نوعی پیش‌نگر تورم در بازار است، اما بخشی از شاخص تورم تولیدکننده، تاثیری آنی و بدون تاخیر بر قیمت کالاها دارد. موضوعی که نهایتا تورم شدید در فصل بهار سال ۹۸ در کشور را نیز به خوبی نشان می‌دهد.

ثبت رکورد تورم نقطه‌به‌نقطه بهار ۹۸

تورم نقطه‌به‌نقطه فصل‌های مختلف سال ۹۸ نیز به خوبی نشان می‌دهد قیمت‌های دریافتی تولیدکنندگان در این سال ابتدا افزایشی بی‌سابقه داشته و سپس آرام آرام از سرعت آن کاسته شده است. همان‌طور که انتظار می‌رود و در بررسی تورم فصلی نیز مشاهده شد، تورم نقطه به نقطه بهار ۹۸ با ثبت عدد ۵/ ۶۹ درصدی در واقع یک رکورد را ثبت کرد؛ تورم نقطه به نقطه در حقیقت تغییرات قیمت را نسبت به فصل مشابه سال قبل اندازه‌گیری می‌کند. در گزارش مرکز آمار که تورم نقطه به نقطه تمامی فصل‌ها از بهار ۹۱ به تفکیک ذکر شده است، هیچ فصلی به اندازه بهار ۹۸ رشد قیمت تولیدکننده نسبت به فصل قبل را ثبت نکرده بود. در حقیقت در ۲۸ فصل، بهار سال ۹۸ رکورددار رشد قیمت تولیدکننده است. پیش از این رکورد تورم نقطه به نقطه برای تمامی فصل‌ها از سال ۹۱ متعلق به زمستان ۹۷ بود که در این فصل این شاخص به ۳/ ۶۶ درصد رسیده بود.

این شاخص با پیشروی سال ۹۸ البته روندی کاهنده به خود گرفت به این ترتیب که تورم تولیدکننده برای فصل تابستان به ۴/ ۴۹ درصد، در فصل پاییز به ۶/ ۲۵ درصد و در فصل زمستان به ۱۵ درصد کاهش پیدا کرد.