غول‌های معدنی از افر یقای جنوبی خارج می‌شوند

به گزارش می متالز، به نقل از رویترز، یک سوم از بزرگترین شرکت‌های معدنی فعال در افریقای جنوبی برای امسال میلادی که حدود یک ماه از آن سپری شده است، هیچ سرمایه‌گذاری جدیدی نداشته‌اند و حتی یکی از آنها تصمیم دارد از این کشور خارج شود. این قضیه حاصل پژوهشی است که اتاق معادن افریقای جنوبی انجام داده است. این در حالی است که افریقای جنوبی بزرگترین تولیدکننده پلاتینوم و بزرگترین صادرکننده طلا در جهان است و حدود ۴۰ درصد از صادرات آن را طلا تشکیل می‌دهد. این کشور همچنین ۴۰ درصد از کل ذخایر طلای جهان را در خود جای داده و ۲۸ درصد از کل طلای جهان در آن تولید می‌شود. افریقای جنوبی علاوه بر طلا از بزرگترین تولیدکنندگان عمده اورانیوم، سنگ سرمه، پلاتین و زغال سنگ است. الماس، آلومینیوم و سیلیکات آلومینیوم، پنبه نسوز، کروم، مس، سنگ آهن، سرب، منگنز، فسفات، سیلیکوم، نقره، تیتانیوم و روی نیز دیگر مواد معدنی را که در این کشور تولید می‌شود، شامل می‌شوند. با همه این احوال، بخش معدن افریقای جنوبی در چند سال گذشته رو به افول رفته است؛ افولی که از افزایش دستمزد نیروی انسانی و رشد هزینه‌های مربوط به انرژی ریشه می‌گیرد و کاهش بهای مواد معدنی، خشونت اجتماعی و ناآرامی‌های کارگری نیز به آن دامن می‌زند. در کنار همه اینها نبود ثبات سیاسی در افریقای جنوبی، مزید بر علت شده است. به دنبال افول این بخش در افریقای جنوبی ۷۰ هزار فرصت شغلی در سال گذشته میلادی از بین رفته است، در حالی که هم‌اکنون ۴۵۶ هزار نفر همچنان در این بخش مشغول هستند. در پژوهشی که اتاق معادن افریقای جنوبی انجام داده ۱۶ شرکت بررسی شدند که بیشتر از ۸۰ درصد از تولید معدنی را در این کشور در اختیار دارند و بازیگران اصلی و تاثیرگذار در صحنه معدنکاری آن به شمار می‌آیند و شرکت‌هایی مانند آنگلوامریکن و سیبانی‌استیل‌واتر نیز در زمره آنها هستند. آنگلوامریکن بزرگترین تولیدکننده پلاتینوم در جهان است که تولید حدود ۴۰ درصد از این ماده را در سطح جهان در اختیار دارد. این شرکت همچنین از بزرگترین تولیدکنندگان الماس، مس، نیکل، سنگ آهن و زغال حرارتی و متالورژی به شمار می‌آید و علاوه بر افریقا، در آسیا، استرالیا، اروپا و امریکای شمالی و جنوبی نیز فعالیت می‌کند. سیبانی‌استیل‌واتر نیز از تولیدکنندگان بزرگ طلا در افریقای جنوبی و یکی از ۱۰ مورد از بزرگترین تولیدکنندگان طلا در سطح جهان است. این شرکت همچنین سومین شرکت بزرگ تولیدکننده پالادیوم و پلاتینوم در جهان به شمار می‌آید.

بی‌ثباتی سیاسی، مانع سرمایه‌گذاری

در همین راستا نوریمان نورمان، معاون مدیرعامل شرکت آنگلوامریکن، بی‌ثباتی‌های قانونی را مانع تخصیص سرمایه شرکتش در افریقای جنوبی معرفی کرده و در این باره می‌گوید: در افریقای جنوبی رابطه چندان مسالمت‌آمیزی بین وزارت منابع طبیعی و این صنعت وجود ندارد و ما نمی‌توانیم آثار منفی این ناهماهنگی و ضعف قوانین را دست‌کم بگیریم. این صنعت همچنین از شماری از کشمکش‌های دادگاهی رنجور است. کشمکش‌هایی که نورمان از آنها حرف می‌زند به اصلاحاتی برمی‌گردد که دولت افریقای جنوبی در منشور صنعتی این کشور اعمال کرده و شرکت‌ها قوانین جدید برآمده از آن را طاقت‌فرسا و مانع فعالیت‌های‌شان عنوان می‌کنند. این در حالی است که موزبنزی زوآن، وزیر معادن افریقای جنوبی تاکنون واکنشی به این اعتراض‌ها نشان نداده و فعالان معدنی نیز می‌گویند که تنها به واسطه دادگاه با این وزیر روبه‌رو خواهند شد. شرکت‌های معدنی بر این باورند که زوآن عملکرد موفقی در برقراری تعادل میان دغدغه‌های قانونی افریقای جنوبی و بخش معدن این کشور نداشته و تا زمانی که دولت، مُصر بر اجرای معیارهایی است که خود تعیین کرده، مانع فعالیت سرمایه‌گذاران است و در نتیجه افریقای جنوبی در جذب سرمایه‌گذار و توسعه هر گونه فعالیت معدنی موفق نخواهد بود.

تاثیر مستقیم ثبات بر سرمایه

پیمان افضل، دانشیار تمام‌وقت بخش مهندسی معدن دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب در تشریح بیشتر این بحران توضیح می‌دهد: در دنیای امروز میان ثبات سیاسی و سرمایه‌گذاری، ارتباط مستقیم وجود دارد. هم اکنون حدود ۲۰۰ کشور در جهان وجود دارند که به دلیل نبود ثبات سیاسی، فرصت سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران را از دست می‌دهند هر چند دارای ذخایر غنی هستند. در نتیجه با وجود حجم چشمگیر ذخایر، شرایط اقتصادی مطلوبی را تجربه می‌کنند. حالا این کشورها که بیشتر افریقایی هستند از ورود سرمایه‌گذاران استقبال می‌کنند که این اتفاق باعث می‌شود دست شرکت‌های سرمایه‌گذار از جمله آنهایی که در افریقای جنوبی فعالند برای تغییر محل سرمایه‌گذاری باز باشد. کشورهایی مانند نامیبیا، زیمباوه و کنگو از این جمله هستند که می‌توانند سرمایه‌های شرکتی مانند آنگلوامریکن را به خود جذب کنند. وی می‌افزاید: از سویی دیگر جاکوب زوما، رئیس‌جمهوری کنونی افریقای جنوبی، قدرت سیاست‌ورزی و ویژگی‌های شخصیتی برجسته‌ای ندارد و در نتیجه شرکت‌های معدنی نیز می‌دانند که بخش زیادی از اقتصاد افریقای جنوبی، مبتنی بر مواد معدنی است و از سویی دیگر این کشور نمی‌تواند بدون کمک این شرکت‌ها معادن خود را از نظر فنی اداره کند، در نتیجه افریقای جنوبی مجبور است به نوعی به مصالحه با شرکت‌های معدنی دست یابد. وی اظهار می‌کند: همچنین نبودن دموکراسی با پایه و اساس در این کشورها و نبود قوانین محکم، امکان تاخت و تاز شرکت‌های معدنی را فراهم کرده است، اما باید توجه کرد که معدنکاری، صنعتی است که نیاز به زمان طولانی برای بازگشت سرمایه عظیمی دارد که صرف پروژه شده است، در نتیجه اگر دولت کشور میزبان پروژه، در تامین امنیت پروژه موفق عمل نکند، انجام پروژه برای شرکت صرفه اقتصادی نخواهد داشت و سودده نخواهد بود، آن هم در فضای رقابتی که بین شرکت‌های معدنی در سطح جهان وجود دارد و در نهایت در صورت تامین نشدن امنیت لازم سرمایه‌گذار می‌تواند انتخاب کند که سرمایه خود را صرف ذخایر کشور دیگری کند که اگرچه سود کمتری عاید آن می‌کند، اما امنیت سرمایه در آن تامین است.