اقبال به شرکت‌های سودمحور

به گزارش می متالز، با توجه به شرایط کنونی به‌دلیل شیوع کرونا و همچنین کاهش درآمد نفتی دولت، صادرات و بعضا مالیات بر درآمد شرکت‌ها، توجه دولت بیشتر به سمت بازار سرمایه معطوف شده است؛ تا هم از ایجاد تقاضای سفته‌بازانه در بازارهای مصرفی از جمله دلار و طلا جلوگیری شود و هم دولت بتواند با رونق بازار سرمایه از فروش سهام دولت، انتشار اوراق و مالیات معاملات تا حدودی ارتزاق کند.

در مقابل، مردم نیز با توجه به کاهش بازدهی سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن، بالا رفتن ریسک معاملات در حوزه ارز و سکه به‌دلایل حاکمیتی و امنیتی، کاهش پله‌ای نرخ سپرده بانکی، کاهش نرخ اوراق دولتی، عدم نگاه مثبت به وضعیت اقتصادی دولت و طبیعتا سرمایه‌گذاری جهت فرار از کاهش ارزش پول حاصل از تورم، توجه بیشتری به بازار سرمایه معطوف داشته‌اند که موید این مطلب، حجم ورود نقدینگی به بازار در مدت اخیر است.

پیامد این موضوع، افزایش P/ E متوسط بازار از ۶ به حدود ۲۰ مرتبه است که این افزایش به‌دلیل حجم نقدینگی و همچنین انتظار فعالان نسبت به افزایش نرخ ارز موجب رشد سودآوری اکثر شرکت‌ها به‌صورت اهرمی می‌شود.  (فارغ از بحث کرونا و قیمت‌های جهانی که مجال دیگری می‌طلبد.) در عوض به‌عنوان امتیاز مثبت می‌توان از افزایش عمق بازار با توجه به این حجم نقدینگی نام برد که موجب شده است مانند قبل، بازار متاثر از رفتار بعضی کلونی‌ها دچار رشد و ریزش نشود؛ به‌عبارتی بازار را می‌توان در دوره‌ گذار به سمت بلوغ تعبیر کرد.

در سال‌های گذشته در برخی شرکت‌های سیمانی و تا حدودی شرکت‌های بزرگ فلزی و معدنی به‌دلیل نسبت P/ E جذاب، رشد نزدیک به فصل مجامع قابل‌پیش‌بینی بود و سود تقسیمی و طرح‌های توسعه‌ای این نسبت را برای خرید جدید جذاب می‌کرد. حال باید دید نسبت‌های بالای ۲۰ بعضی مجامع می‌تواند این جذابیت‌ را ایجاد کند یا خیر؟ مضاف بر اینکه در شرایط کنونی اکثر شرکت‌ها هزینه‌گردش مواد بیشتر خواهند داشت و به تبع آن با در نظر گرفتن معافیت‌های مالیاتی افزایش سرمایه به‌صورت منطقی، امسال کمترین میزان تقسیم سود در شرکت‌ها صورت خواهد گرفت.

مصادف شدن مجامع شرکت‌ها با گزارش‌های فصلی، انتظارات سهامداران کوتاه‌مدت را متاسفانه برآورده نخواهد کرد، ولی با توجه به اینکه سهام براساس روند سودسازی آینده و نه براساس وضعیت فعلی توسط سهامداران قیمت‌گذاری می‌شود، این اتفاق به‌صورت مقطعی روند را دچار اصلاح موقت خواهد کرد؛ ولی با توجه به حجم نقدینگی موجود در بازار و شفافیت غیرقابل‌مقایسه این بازار نسبت به بازارهای موازی و عدم‌ ایجاد تورم حاصل از رشد بازار و موارد دیگری ذکرشده، این انتظار می‌رود که همچنان این بازار سودآورترین بازار برای سرمایه‌گذاری لقب بگیرد.

با جمع‌بندی عوامل کلی موثر بر روند سودسازی شرکت‌ها در شرایط فعلی، شامل قیمت ارز با پیش‌بینی افزایش قیمت نیمایی، نرخ رشد اقتصادی، تحریم‌های کنونی که عملا صادرات و واردات را هدف قرار داده‌اند، قدرت خرید مصرف‌کننده، وضعیت اقتصاد جهانی پساکرونا و سیاست‌های اقتصادی و حمایتی دولت می‌توان نتیجه گرفت که شاید P/ Eهای دورقمی در شرایط کنونی زیاد هم غیرقابل‌توجیه به‌نظر نمی‌آید. واقعیت این است که تقاضای دلاری جهت واردات به‌دلیل کمبود کالای مصرفی به‌رغم رشد قیمت دلار به بالاترین میزان خود در دو دهه اخیر رسیده است که نتیجه این موضوع نیز در دورنمای فعالیت‌های اقتصادی قابل‌پیش‌بینی است.

با در نظر گرفتن جمیع جهات، انتظار اصلاح بیشتر پرتفو به نفع شرکت‌های با سود تورمی و دلارمحور با در نظر گرفتن پارامترهای مثبت افزایش روند سودسازی، بیش از پیش قابل‌پیش‌بینی است. همچنین حضور سهامداران فعال در مجامع، موجب شفافیت بیشتر در جلسات پرسش و پاسخ حین مجمع و تبدیل وضعیت مونولوگ به دیالوگ خواهد شد، تا وضعیت روند سودآوری، افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی به‌عنوان یکی از جذابیت‌های موردتوجه بازار (فارغ از صحیح و یا اشتباه دانستن آن) و همچنین طرح‌های توسعه‌ای با شفافیت بیشتری برای سهامداران نمایان شود.

همان‌گونه که وضعیت بازار سرمایه در سال‌های قبلی به‌دلیل وضعیت بیشتر داینامیک امسال قابل‌تسری نبوده، این مقوله درخصوص مجامع نیز به این‌گونه قابل‌تسری نخواهد بود. باید دید سیاست‌گذاران برای فصل بعد از مجامع، فارغ از حجم نقدینگی موجود و شرایط اقتصادی ارزی روزمره، چه مشوق‌هایی جهت ایجاد جذابیت برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در نظر خواهند داشت که براساس آن نقدینگی بیشتری جذب و درگیر بازار شود.

فصل مجامع بورسی با همه جذابیت‌های خاص خود در سایه کرونا، خبرهای خوب و بد، تاثیرها و تکذیب‌ها برای نسل جدید سهامداران که متاسفانه با مفاهیم اصلی بازار هم آشنایی ندارند، چالش‌های جدیدی درخصوص حضور یا عدم‌حضور در مجمع و همچنین نگهداری یا فروش سهم قبل از مجمع ایجاد می‌کند؛ چالشی که با آن زیاد درگیر نبوده‌اند و رسالت سازمان بورس را در این حوزه صدچندان می‌کند.

شاید بهترین زمان برای بحث تکراری فرمول شاخص و عدم‌انطباق آن با وضعیت بازار با توجه به اضافه شدن سود تقسیمی به قیمت سهام، بازار را با عددی تصنعی درگیر می‌کند که می‌تواند علاوه‌بر خطراتی برای بازار، حساسیت‌هایی را ایجاد کند. شاید وقت آن باشد که شاخص به فرمول اولیه خود برگردد و سود تقسیمی و طبیعتا کاهش قیمت سهم پس از مجمع روی شاخص تاثیرگذار باشد.

در پایان مجددا یادآوری می‌شود با توجه به گزارش‌های تولید و فروش، طبیعتا تا حدودی گزارش مجامع برای فعالان باسابقه قابل‌پیش‌بینی بوده و به تبع آن میزان حساسیت بازار نسبت به گزارش مجامع کمتر شده است. سهامداران فارغ از اتفاقات سال ۹۸ و سه ماه اول ۹۹ (مشکل کرونا) چشم به سوی آینده‌ پیش روی بازار سرمایه داشته و براساس انتظارات، اتفاقات بعدی را رقم خواهند زد.

مجتبی معتمدنیا کارشناس بازار سرمایه