به گزارش می متالز، جمهوری خودمختار نخجوان که مابین ایران و ارمنستان قرار گرفته و مرز کوتاهی نیز با ترکیه دارد، از زمانهای بسیار دور برای مصرف گرمایشی و تولید برق به گاز ایران وابسته بوده است.
این اقدام دولت ترکیه پس از اعلام رسمی روسای جمهوری ترکیه و آذربایجان در ماه فوریه، به منظور تسریع در ساخت این خط لوله انجام میشود. توافق اولیه برای ساخت این خط لوله در سال ۲۰۱۰ امضا شد و از آن زمان تاکنون متوقف مانده است.
مناقصه شرکت بوتاش برای طراحی این خط لوله ۸۰ کیلومتری از شرق ترکیه و شهر ایغدیر به مرز نخجوان را شامل میشود. این خط لوله با ظرفیت ۲ میلیارد مترمکعب گاز ساخته میشود که تقریبا ۴ برابر مصرف کنونی نخجوان است.
کارهای طراحی این خط لوله در اوایل سال ۲۰۲۱ به اتمام میرسد و بر اساس برنامه در اوایل ۲۰۲۲ به بهره برداری خواهد رسید.
در حال حاضر جمهوری نخجوان گاز مورد نیاز خود را براساس قرارداد سواپ که مابین ایران و آذربایجان در سال ۲۰۰۴ امضا شده است، دریافت میکند. بر این اساس آذربایجان، گاز شهر مرزی آستارا در ایران که به شبکه گاز ایران متصل نیست را تامین میکند و متقابلا ایران ۸۵ درصد این میزان را به جمهوری نخجوان ارسال میکند. ۱۵ درصد اختلاف حجم به عنوان حق ترانزیت در این قرار داد قید گردیده و جمهوری آذربایجان در سالهای اخیر درصدد تجدیدنظر در این مقدار است.
احداث خط لوله رقیب از ترکیه به نخجوان میتواند آذربایجان را به منظور مذاکره در مورد کاهش این حق ترانزیت ترغیب کند. ولی اثر این خط لوله فراتر از این پیش بینی میشود.
ترکیه وارد کننده گاز ایران نیز هست ولی از ماه مارس به دلیل انفجار در خط لوله انتقال که ترکیه حزب کارگران کردستان را مسئول میداند فرایند صادرات متوقف شده است. آنکارا عجلهای به منظور ترمیم این خط لوله نشان نداده است و این موضوع را به عنوان فورس ماژور تلقی میکند که نیازی به پرداخت خسارت به تهران ندارد.
انفجار در خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه به نفع ترکیه تمام شده است.
یک ماه قبل از این حادثه، معاون وزیر انرژی ترکیه در کنفرانسی در استانبول اظهار کرد: آنکارا قصد دارد از دسترس بودن LNG ارزان که با کشتی وارد میشود، به منظور اعمال فشار بر تامین کنندگان گاز از طریق خط لوله به این کشور برای کاهش قیمت استفاده کند.
وی در ادامه گفت: این موضوع هشداری برای تامین کنندگان گاز ترکیه جهت انعطاف پذیری بیشتر است.
قیمت جهانی LNG پیش از بیماری کرونا در کف تاریخی به سر می برده است و شیوع بیماری نیز به کاهش هرچه بیشتر آن کمک کرده است این موضوع بدین معنی است که ترکیه می تواند گاز وارداتی ایران را با قیمتی به مراتب کمتر با LNG جایگزین کند.
در سال گذشته ایالات متحده یکی از تامین کنندگان اصلی ترکیه بوده است و در ماه فوریه ۱۸ درصد گاز وارداتی ترکیه از این کشور بوده است این در حالی است که واردات گاز از ایران ۱۵ درصد گاز وارداتی در این دوره را شامل شده است.