ذوب آهن از انرژی ارزان و معادن غنی محروم است

به گزارش می متالز، اولین جلسه از سلسله جلسات پویش دیدبان دانشجویی نسل سرنوشت با محوریت بررسی چالش‌ها و موانع جهش و رونق تولید در صنعت ذوب آهن اصفهان برگزار شد.
در این جلسه جمعی از دانشجویان بسیجی استان اصفهان از کارخانه ذوب آهن اصفهان بازدید و با معاونان این کارخانه دیدار و گفت‌وگو کردند.

محمد جعفر صالحی معاون خرید کارخانه ذوب آهن در این نشست اظهار کرد: اگر بخواهیم کارخانه‌ای مشابه ذوب آهن اصفهان با سیستم پیوسته فعلی ایجاد کنیم به سرمایه‌گذاری ۶۰ هزار میلیارد تومانی نیاز داریم اما این کارخانه هم‌اکنون از ۶۰ درصد ظرفیت استفاده می‌کند.

معاون خرید کارخانه ذوب آهن ادامه داد: نیروی کار و منابع انرژی ارزان و معادن غنی سه دلیل اصلی گسترش صنایع فولادی در کشور است اما شرایط به نحوی تغییر داده شده که ذوب آهن از انرژی ارزان و معادن غنی محروم است.

وی با رد ادعای قدیمی بودن فناوری تولید فولاد در ذوب آهن بیان کرد: ۷۰ درصد تولید فولاد در دنیا به روش کوره بلند است اما در ایران ذوب آهن اصفهات تنها کارخانه فولادسازی به این روش است و بقیه کارخانجات مانند فولاد مبارکه و فولاد خوزستان به روش احیا مستقیم تولید محصول می‌کنند.

صالحی با اشاره به این که ذوب آهن به یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن کنسانتره در سال نیاز دارد، ابراز کرد: حاضر به پرداخت مبلغی تحت عنوان حق مدیران به دلالان و واسطه‌گران نیستیم و به همین دلیل در تامین مواد اولیه با مشکل مواجه شده‌ایم.

معاون خرید کارخانه ذوب آهن تصریح کرد: برای تهیه مواد اولیه باید التماس کنیم اما محصول را در بورس به قیمت دستوری عرضه کنیم در حالی که قیمت در سمت مصرف‌کننده اصلی تابع قیمت عرضه شده توسط ذوب آهن در بورس نیست.

وی یادآور شد: قانون رفع موانع تولید اشاره می‌کند که عرضه مواد اولیه باید در قالب بورس یا مزایده انجام شود اما ذوب آهن نمی‌تواند با صادرکننده مواد اولیه خام به چین رقابت کند.

صالحی با طرح این سوال که چرا محدودیتی برای صادرات مواد معدنی در شرایط تحریم وجود ندارد، بیان کرد: برای صادرکنندگان عوارض ۲۵ درصدی صادرات را روی قیمت ۴۰ دلار می‌بندند در حالی که قیمت این مواد در بندرعباس ۷۵ دلار است.

معاون خرید ذوب آهن خاطرنشان کرد: به کارخانه ذوب آهن هر ماه ۲ هزار و ۷۰۰ تن مواد اولیه می‌دهند در حالی که نیاز کارخانه روزی ۱۵ هزار تن است که در چنین شرایطی اصرار بر جابجایی مواد اولیه با قطار بی‌معنی است.
وی در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان پیرامون چرایی عدم طرح مشکلات ذوب آهن نظیر کمبود سنگ آهن در سال‌های گذشته گفت: در زمان واگذاری معادن، تامین مواد اولیه مورد نیاز ذوب آهن پیش‌بینی شده بود اما توسعه عمودی و رو به جلوی معادن باعث شد سهمیه‌ای برای دریافت سنگ آهن از گل‌گهر و چادرملو نداشته باشند چرا که خودشان محتاج آن شده‌اند.

صالحی با اشاره به غلط‌بودن سیاست در حوزه معادن اضافه کرد: عمق برداشت از معادن در دنیا تا ۳۰۰ متر پیش می‌رود اما در ایران تا ۵۰ متری متوقف شده‌ایم و به جز معدن سنگ آهن مرکزی ایران هیچ کدام به انتهای پیت نرسیده‌اند، به عبارت دیگر گل‌گهر می‌توانست به جای سرمایه‌گذاری در سایر حوزه‌ها بر اکتشاف و استخراج متمرکز شود تا به جای ۲۰ میلیون تن ۱۲۰ میلیون تن استخراج کند.

معاون خرید ذوب آهن اظهار کرد: این که تحت عنوان تکمیل زنجیره تامین فولادی‌ها مانند ذوب آهن و مجتمع فولاد مبارکه را وادار به معدن‌داری کنیم غلط است چرا که توسعه در حوزه معادن توسط این شرکت‌ها غیرتخصصی خواهد بود در حالی که فولادی‌ها باید بر توسعه تخصصی حوزه فعالیت خودشان متمرکز شوند.

وی یادآور شد: سنگ آهن دانه‌بندی مورد نیاز ذوب آهن صادر می‌شود و کسی جلودار آن نیست و صادرکنندگان در نهایت تنها ۶ دلار به ازای هر تن سنگ آهن عوارض می‌دهند که با احتساب دلار نیمایی رقم زیادی نخواهد بود و طبیعی است که ذوب آهن توان چنین رقابتی را نخواهد داشت چرا که تولید منافع فوری همانند صادرات ندارد.

صالحی یادآور شد: ذوب آهن بیش از صد درصد تعهدات خودش را به بانک مرکزی پرداخت کرده اما متخصصان بررسی کنند که چه میزان ارز حاصل از صادرات سنگ آهن به کشور بازگشته است.

معاون خرید ذوب آهن پیرامون نتیجه جلسه یزدی‌زاده با مسوولان وزارت صمت گفت: در سال گذشته مصوب شد یک میلیون و ۷۵۰ هزار تن سنگ از معادن دولتی به ذوب آهن تخصیص یابد اما آنقدر شروط مختلف بر آن گذاشته بودند که انتظار اجرایی شدن آن را نداشتند.

وی در تشریح برخی از شروط این تخصیص عنوان کرد: کاهش نیروی انسانی، عدم افزایش قیمت و افزایش ۲۰ درصدی تولید آن هم در شرایطی که یک میلیون و ۷۵۰ هزار تن سنگ آهن تنها ۳۵ درصد نیاز ذوب آهن را برآورده می‌کند از جمله این شروط بود که در نهایت محقق شد.

صالحی با اشاره به این که خوداجتهادی در وزارت صمت و به ویژه در سطوح کارشناسی بسیار رخ می‌دهد، بیان کرد: قرار بود در صورت تحقق شروط این مصوبه به مدت ۵ سال اجرایی شود اما امروز از لزوم تصویب مجدد آن در هیئت دولت صحبت می‌کنند.

در ادامه دکتر محمدرضا حیدری به ریشه‌یابی مشکلات کارخانه ذوب آهن پرداخت و بیان کرد: هیکل سنگین وزارت صمت و آثار خصوصی‌سازی‌ بر اساس مدل‌های غربی در دولت هاشمی رفسنجانی مانع از تحقق‌ تولید در کارخانه ذوب آهن است.

استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان افزود: اصلاح ساختار ذوب آهن از موضوع مالکیت و رفع تعارض منافع آغاز می‌شود و پس از آن باید نگاه متفاوتی به زنجیره ارزش ذوب آهن داشت تا در نهایت به چالش‌های تحقیق و توسعه و چابک‌سازی ساختاری برسیم.

وی با بیان این که باید نحوه خصوصی‌سازی در دهه هفتاد را واکاوی کرد، یادآور شد: نمی‌توان با ریل خصوصی‌سازی در دهه هفتاد مسیری که چین و کره رفتند را طی کرد و جهش تولید را رقم زد.

در ادامه دانشجویان به بیان دیدگاه‌های خودشان در حوزه‌های مختلف از جمله مشکلات زیست محیطی، پروژه تزریق پودر ذغال سنگ به جای کک به کوره بلند (PCI) و نحوه تعامل کارخانه ذوب آهن با مجموعه‌های دانشجویی مانند پژوهشکده شهید اعتباری دانشگاه صنعتی پرداختند.

در پایان جلسه مقرر شد جلسه بعدی دو هفته آینده در محل ناحیه بسیج دانشجویی استان اصفهان با حضور مدیرعامل کارخانه ذوب آهن و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برگزار شود.