سیمان؛ صنعت جامانده از تورم

می متالز - در روزهای اخیر شاهد اقبال دسته‌جمعی به صنعت خاکستری بورس هستیم به‌طوری که این صنعت از ابتدای امسال بازده ۱۰۳ درصدی و در یک ماه اخیر بازده ۲۵ درصدی را به ثبت رسانده است. مهم‌ترین دلیل استقبال این روزهای بازار به گروه سیمانی را می‌توان در لابه‌لای اخبار افزایش نرخ سیمان جست‌وجو کرد؛ اخباری که از افزایش ۳۰ درصدی تا ۶۳ درصدی قیمت سیمان خبر می‌دهند.

به گزارش می متالز، این گروه که در سال‌های ۹۳ تا ۹۷ به دلیل رکود اقتصادی، ظرفیت مازاد سیمان در داخل کشور، رقابت منفی شدید بر سر نرخ فروش و ممنوعیت صادرات به عراق با اوضاع نابسامانی دست و پنجه نرم می‌کرد، در تیر ماه سال ۹۸ توانست مجوز افزایش نرخ ۳۷ درصدی را اخذ کند. در عین حال مقرر شد مرحله دوم افزایش نرخ نیز در نیمه دوم همان سال اعمال شود، اما تاکنون این مهم محقق نشده و به نظر می‌رسد با توجه به عقب‌ماندگی نرخ سیمان از رشد تورم، افزایش ۴۰ درصدی نرخ سیمان را شاهد خواهیم بود.

ظرفیت اسمی تولید سیمان در ایران ۸۸ میلیون تن است که از این ظرفیت ۶۱ میلیون تن سیمان (راندمان ۶۹ درصد) تولید می‌شود. از این مقدار ۴۴ میلیون تن سیمان در داخل مصرف می‌شود و ۱۷ میلیون تن آن نیز صادر می‌شود. نیمی از صادرات مربوط به محصول نیمه نهایی یعنی کلینکر است.

همان‌طور که گفته شد صادرات سیمان و کلینکر ۱۷ میلیون تن ( ۲۸ درصد فروش) در سال ۹۸ بوده است. کارخانه‌های سیمانی که در شهرهای استان‌های مرزی ایران واقع شده‌اند و مزیت صادراتی بیشتری دارند در سال ۹۸ توانستند با اهرم افزایش قیمت ارز، سودآوری بهتری را نسبت به سایر شرکت‌های سیمان تجربه کنند. این عوامل در سال ۹۹ نیز به کمک این شرکت‌ها خواهد آمد.

در دنیا به‌طور متوسط قیمت سیمان یک هفتم قیمت فولاد است، در حالی که این نسبت اکنون در محدوده یک به ۳۲ قرار دارد؛ البته همان طور که ذکر شد مهمترین مشکل این صنعت رشد نامتوازن ظرفیت تولید با مصرف در داخل است.

۷۵ درصد بهای تمام شده صنعت سیمان را هزینه‌های سربار، ۲۰ درصد هزینه مواد اولیه و ۵ درصد هزینه دستمزد تشکیل می‌دهد. با توجه به اینکه ماهیت هزینه‌های سربار عمدتا شامل دستمزد و هزینه انرژی است می‌توان گفت بهای تمام شده سیمان ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند که در صورت افزایش نرخ به میزان حداقل ۴۰ درصد، سیمانی‌ها می‌توانند افزایش حاشیه سود و افزایش سودآوری مناسبی را تجربه کنند.

یکی از دیگر چالش‌هایی که شاید در مورد افزایش نرخ سیمان در ابتدا به ذهن برسد، تاثیر تورم روی قیمت مسکن است، در حالی که اکنون هزینه سیمان به یک درصد از هزینه مسکن رسیده است.

در آخر باید گفت کشف قیمت سیمان در بورس کالا، شناسایی بازارهای جدید صادراتی، تعامل شرکت‌ها از طریق هلدینگ‌های تخصصی با بخش خصوصی برسر نرخ فروش و افزایش نرخ سیمان متناسب با تورم می‌تواند صنعت سیمان را در ابتدا سر پا نگه دارد و به مرور توسعه دهد.