بورس کالا نهادی برای تنظیم بازار داخلی

به گزارش می متالز، انتظار می‌رود بورس کالا نقش خود را به عنوان متعادل کننده عرضه و تقاضا و کشف قیمت واقعی به ظهور و بروز برساند. 

‌ بررسی تولیدات بخش معدن و صنایع معدنی ایران در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۸ در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ گویای آن بود که میزان تولید آلومینیوم با افت ۳۲ درصدی، مس کاتد با رشد ۲۷ درصدی، فولاد خام با رشد سه درصدی و تولیدات فولادی با افزایش هفت درصدی همراه شد.

کاتد مس تولیدی در دو ماهه نخست امسال در سرچشمه و میدوک به رقم ۴۳ هزار و ۱۸۸ تن رسید که نسبت به مدت مشابه پارسال، چهار درصد کاهش نشان می‌دهد، تولید شمش آلومینیوم نیز در دو ماهه ابتدایی امسال به ۶۵ هزار و ۱۷۰ تن رسید و در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته افزایش ۵۸ درصدی را ثبت کرد.

فولادسازان بزرگ در دوره دو ماهه نخست امسال چهار میلیون و ۶۹۷ هزار تن شمش تولید کردند که در مقایسه با دوره مشابه پارسال که چهار میلیون و ۵۲۹ هزار تن تولید شده بود، چهار درصد افزایش نشان می‌دهد.

پارسال در سه ماهه نخست تولیدآهن اسفنجی با ۶.۹ میلیون تن رشد ۱۳ درصدی نسبت به سه ماهه نخست سال ۱۳۹۷ داشت. بررسی آمار تولید محصولات معدنی و فلزات اساسی کشور نشان داد که باوجود تحریم‌های اعمال شده ازسوی آمریکا و افزایش قابل توجه هزینه‌های تولید، واحدهای معدن و صنایع معدنی کشور توانسته‌اند تا رشد تولیدات بخش معدن و صنایع معدنی در ابتدای سال ۱۳۹۸ را تجربه کنند.

 فولادسازان در دوماهه امسال پنج میلیون و ۵۵۲ هزار و ۴۳۳ تن آهن اسفنجی تولید کردند که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۱۱ درصد رشد عملکرد داشتند.

ارزیابی پژوهشگران مرکز پژوهش‌های مجلس در سال گذشته اینگونه بود که تحولات جانبی بر روند عملکرد این بخش در ابعاد داخلی و خارجی منشا اثر بود، صادرات فولادی توسط شرکت‌های بزرگ این بخش در فروردین ۹۸ از رشد ۲۵ درصدی برخوردار شد و افت ۳۱ درصدی صادرات شمش فولاد و تولیدات فولادی در اردیبهشت ۱۳۹۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل به دلایلی از جمله الزام فولادسازان به عرضه محصولات خود در بورس کالا و لغو معافیت پیمان‌سپاری ارزی صادرکنندگان به کشورهای عراق و افغانستان در مقایسه با اردیبهشت سال ۱۳۹۷ تاثیر گذار بود.

صادرات شمش فولادی در دو ماهه نخست امسال به رقم ۴۱۴ هزار تن رسید و نسبت به عملکرد ۸۹۱ هزار تنی دو ماهه ابتدایی سال گذشته کاهش ۵۴ درصدی را نشان می‌دهد.  

واردات تولیدات فولادی (مقاطع تخت و طویل) در دو ماه نخست امسال به رقم ۸۷ هزار تن رسید که نسبت به مدت مشابه پارسال رشد ۳۶ درصدی داشته است.  

برپایه جداول آماری انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، کل تولیدات فولادی صادراتی در دو ماهه نخست امسال به رقم ۲۴۷ هزار تن رسید که در مقایسه با میزان ۴۱۱ هزار تن دوره مشابه در سال ۹۸ افت ۴۰ درصدی را ثبت کرد.

واردات تولیدات فولادی (مقاطع تخت و طویل) در دوره مورد بررسی رقم ۸۷ هزار تن را نشان می‌دهد که نسبت به میزان ۶۴ هزار تن در دو ماهه ۹۸ افزایش ۳۶ درصدی یافت.  

مجموع مقاطع تخت فولادی وارداتی در دو ماهه نخست امسال برابر با ۸۴ هزار تن بود و در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته که ۴۶ هزار تن بود، افزایش ۸۳ درصدی را نشان می‌دهد.

برابر جداول مورد بررسی، در بین اقلام فولادی تخت، بیشترین رشد واردات مربوط به ورق سرد که به میزان ۲۵ هزار تن ثبت شد و نسبت به دو ماهه نخست پارسال که ۱۱ هزار تن بود، رشد ۱۲۷ درصد دارد.   

ضمن اینکه ورق گرم و پوشش‌دار وارداتی هم به ترتیب ۶۹ و ۶۸ درصد در دو ماهه امسال، در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته رشد یافته است.

رشد واردات مقاطع تخت فولادی در دوره این گزارش در حالی ثبت شد که در این مدت صادرات ورق‌های گرم، سرد و پوششدار به ترتیب ۸۷، ۶۲ و ۵۴ درصد نسبت به دو ماهه نخست سال ۱۳۹۸ کاهش یافته است.

مجموع صادرات مقاطع تخت فولادی در دو ماهه امسال به رقم ۲۵ هزار تن رسید که در مقایسه با میزان ۱۱۸ هزار تن دوره مشابه سال گذشته افت ۷۹ درصدی محقق شد.

آمارهای مورد بررسی نشان می‌دهد واردات مقاطع طویل فولادی (تیرآهن، میلگرد، نبشی، ناودانی و سایر مقاطع) در دو ماهه نخست امسال سه هزار تن بود که نسبت به دوره مشابه در سال ۹۸ با رقم ۱۸ هزار تن کاهش ۸۳ درصدی یافت.  

دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس در ارزیابی سال گذشته بر این موضوع تاکید داشت که قیمت‌گذاری شمش و تولیدات فولادی (مقاطع طویل و تخت )، دخالت در مکانیزم‌های مچینگ (وصل کردن عرضه‌کننده به متقاضی) ورق‌های فولادی و تعیین غیرکارشناسی کف عرضه، ریشه اصلی چالش‌ها و مشکلات به‌وجود آمده در بازار فولاد و تولیدات آن بود.

دفتر یاد شده تصریح کرده بود، تنفیذ اختیارات ستاد تنظیم بازار به کمیته‌های تخصصی و خودداری از قیمت‌گذاری دستوری تولیدات بخش معدن و صنایع معدنی مطابق ماده (۱۸) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید و بند «الف» ماده (۳۵) قانون رفع موانع تولید را راهکارهای کوتاه‌مدت ساماندهی بازار فولاد و سایر تولیدات معدنی و فلزی دانست.

اکنون در تازه‌ترین رویداد در این ارتباط، محمد رضا کلامی دبیر ستاد تنظیم بازار کشور پیرامون مصوبه‌های ستاد در مورد تولیدات فولادی توضیح داد: قیمت پایه فولاد از ۹۵ درصد Fob قیمت صادراتی آغاز و سقف قیمتی این فلز نیز قیمت صادراتی فولاد کشور مورد نظر است به عبارتی تولیدکنندگان داخلی اجازه فروش محصولات تولیدی خود را بالاتر از قیمت فروش به سایر کشورها، به متقاضیان ایرانی نخواهند داشت.

وی تصریح کرد: این تصمیم برای ایجاد انگیزه‌های لازم برای توسعه صادرات، تامین و عرضه حداکثری داخلی اتخاذ شده ؛ همچنین با توجه به تامین حداکثری منافع تولید با قیمت پایه مناسب، مقادیر عرضه در بازار داخلی افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند به مدیریت بازار بیش از پیش کمک نماید.

سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: مجموعه تولید شمش فولاد کشور بالغ بر ۱۷ میلیون تن است و این در حالی است که نیاز و مصرف داخلی به شمش فولاد، حدود هفت تا هشت میلیون تن است، به عبارتی اکنون توانایی لازم برای صادرات حدود ۱۰ میلیون شمش فولاد وجود دارد.

همچنین برای کاهش نابسامانی‌های موجود در بازار فولاد و فعالیت غیرقانونی عده‌ای در بازار فولاد و اقدام آنها برای احتکار این محصول و به تبع آن افزایش تقاضا در بورس کالا، در ستاد تنظیم بازار مصوب شد؛ از این تاریخ ( دوم تیر ماه ۹۹) مانند محصولات پتروشیمی قیمت جهانی ضربدر ارز نیما، ملاک عرضه فولاد در بورس باشد.

ایران اکنون دهمین فولاد ساز جهان محسوب می‌شود و انتظار می‌رود تا افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ به جایگاه هفتم ارتقا یابد.

قرار است امسال حداقل ۲۸ میلیون تن فولاد تولید شود و ظرفیت این بخش تا پایان ۹۹ به رقم بیش از ۴۰ میلیون تن برسد.