توسعه گوهرسنگ‌ها، نیازمند تدوین استراتژی مشخص

به گزارش می متالز، چندی پیش رئیس کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار جواهرات و گوهرسنگ‌های ایران اظهار کرد یکی از مواردی که برای رشد صادرات این صنعت باید مورد توجه قرار گیرد، اصلاح قوانین و مقررات در دستگاه‌های اجرایی است. به‌گفته محمدجواد پیش‌بین با اینکه توریست‌ها به‌دنبال خرید سنگ هستند، به‌دلیل اعمال برخی آیین‌نامه‌ها، نمی‌توانند خرید خود را از گمرک خارج کنند. به‌گفته او صنعت گوهرسنگ‌ها را باید از مرحله شناسایی و اکتشاف تا زمانی که تبدیل به نگین شده و در واحد صنفی به فروش می‌رسد، پایش کرد. باید اکتشاف را شروع و ظرفیت‌ها را شناسایی کنیم و همزمان با این اقدام، برای آموزش در سطح استاندارد بین‌المللی، بازاریابی و فروش برنامه داشته باشیم.به‌این‌ترتیب کارشناسان باور دارند که باید به توسعه بازار گوهرسنگ‌ها توجه کرد. درحال‌حاضر قوانین این صنعت در کارگروه بهینه‌سازی گوهرسنگ‌ها در حال پایش است تا روند صادرات این حوزه تسهیل شود.

صمت درباره اهمیت صنعت گوهرسنگ و اینکه برای حمایت از آن چه اقداماتی انجام شده با محمدرضا جان‌نثاری، مدیرکل دفتر اکتشافات فلزی، غیرفلزی و کانی‌های صنعتی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور گفت‌وگو کرده است.

برای حمایت از صنعت گوهرسنگ در کشور چه اقداماتی باید انجام داد؟

با توجه به اینکه قدمت این صنعت در ایران به ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد می‌رسد، ضروری است نگاه ویژه‌ای به آن داشته باشیم. متاسفانه، در قرن اخیر همزمان با رشد و گسترش جهانی صنعت گوهرسنگ‌ها، کشور ما رشد مناسبی در تجارت گوهرسنگ‌ها و جواهرسازی در داخل کشور نداشته است. باتوجه به پیشینه تاریخی ایران و گردش مالی قابل‌توجهی که در صنعت گوهرسنگ‌ها و جواهرسازی جهانی وجود دارد، لازم و ضروری است که با تدوین یک استراتژی مشخص، صنعت گوهرسنگ در ایران به جایگاه شایسته خود دست پیدا کند و بتواند سهم خود را در درآمد ناخالص ملی و همچنین ایجاد اشتغال افزایش دهد. باتوجه به فرابخشی بودن این صنعت ضروری است که کلیه حوزه‌های درگیر در این صنعت گردهم بیایند و با همفکری و یکپارچگی لازم در جهت توسعه این صنعت اشتغالزا و درآمدزا تلاش کنند. خوشبختانه این مهم با محوریت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در حال تحقق است. تشکیل ستاد «بررسی و تصمیم‌سازی در زمینه بهینه کردن وضعیت صنعت گوهرسنگ در ایران و رفع چالش‌های فراروی توسعه این صنعت در کشور» همراه با کمیته اجرایی و کمیته‌های تخصصی در ایمیدرو از آذر سال گذشته، منجر به گردهمایی و همفکری کلیه حوزه‌های درگیر در این صنعت در بخش‌های دولتی و خصوصی شده که نتایج آن در آینده‌ای نزدیک از طریق مراجع ذی‌صلاح به اطلاع عموم خواهد رسید. هدف این ستاد، برنامه‌ریزی و اجرا طی دو برنامه ۵ساله تا سال ۱۴۱۰ و توسعه این صنعت در داخل کشور است تا بتوانیم با استفاده از مزیت‌ها و فرصت‌های موجود کشور را از یک واردکننده به یک صادرکننده در زمینه گوهرسنگ‌ها و جواهرات تبدیل کنیم

وضعیت صنعت گوهرسنگ‌ها در کشور به چه صورت است؟

بررسی وضعیت کنونی این صنعت در کشور با استفاده از روش تحلیل SWOT نشان می‌دهد در وضعیت مطلوب فرصت-قوت قرار داریم. برای توسعه این صنعت ضروری است که از استراتژی‌های رشد یا تهاجمی استفاده کنیم. به‌ عبارت‌ دیگر باید حداکثر استفاده از فرصت‌ها با استفاده از نقاط قوت را در دستور کار خود قرار دهیم تا با توسعه این صنعت، در زمینه اشتغال و تولید ثروت به نتیجه خوبی برسیم. هرچند درحال‌حاضر این صنعت در داخل کشور وضعیت خوبی ندارد، اما باتوجه به ظرفیت‌های موجود، امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های انجام شده و حمایت‌های دولتی، بتوانیم به چشم‌انداز مطلوب در این صنعت برسیم.

سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در این حوزه چه اقداماتی انجام داده است؟

سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور باتوجه به ماهیت ذاتی خود، از دیرباز به‌دنبال شناسایی و کشف ذخایر گوهری بوده است. این سازمان از سال ۱۳۸۶ به‌صورت جدی مطالعات سیستماتیک خود در شناسایی و پی‌جویی این ذخایر را در مقیاس استانی آغاز کرده است. هرچند مطالعات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و شرکت تحقیقات و کاربرد مواد معدنی ایران نیمی از استان‌های کشور را پوشش داده، اما ضروری است این مطالعات باهدف پوشش سراسری کل کشور ادامه پیدا کند. علاوه بر آن، باید روی برخی ظرفیت‌های معدنی گوهری خاص و همچنین نواحی امیدبخش شناسایی‌شده، عملیات اکتشاف عمومی و تفصیلی انجام شود.

در دهه اخیر سازمان زمین‌شناسی با درک اهمیت این صنعت در اشتغال به‌ویژه در مناطق محروم روستایی و مجاور اینگونه ذخایر و افزایش ثروت ملی، ضمن داشتن دغدغه آسیب‌شناسی روند توسعه این صنعت در کشور، سعی کرده با ارائه گزارشات، مقالات و سخنرانی‌های مختلف در مجامع عمومی، خصوصی و دولتی، همچنین با برگزاری سمینارها و همایش‌های علمی، ضمن ارائه مستندات لازم، بررسی شرایط موجود، تبیین چشم‌اندازهای آتی این صنعت، معرفی چالش‌های موجود و ارائه راهکارهای پیشنهادی، مسئولان مربوطه را مجاب به انجام برنامه‌ریزی استراتژیک در این حوزه کند؛ بر همین اساس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ضمن تهیه و تدوین نخستین استراتژی توسعه هنر-صنعت گوهر در ایران در سال ۱۳۹۰ باتوجه به ماهیت ذاتی خود، اقدام به تهیه نقشه‌راه گوهر در حوزه اکتشاف و معدنکاری در سال ۱۳۹۲ کرده است. تشکیل ستاد توسعه صنعت گوهرسنگ در ایمیدرو، موجباتی را فراهم کرد تا سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور طبق وظیفه حاکمیتی خود، پیشنهادات از پیش تهیه و تدوین‌شده خود را برای بهره‌برداری‌های لازم در اختیار این ستاد قرار دهد.

بزرگ‌ترین دغدغه شما در حوزه گوهرسنگ‌ها چیست؟

باتوجه به فرابخشی بودن این صنعت، بزرگ‌ترین دغدغه بنده در این حوزه، مشارکت و همدلی یکپارچه کلیه حوزه‌های درگیر شامل بخش دولتی و خصوصی و سپس حمایت‌های همه‌جانبه دولت از مصوبات ستادی که در طول بحث مطرح شد، است که امیدواریم در آینده نزدیک محقق شود.