عملکرد سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور طی دوره یکساله تیر ۹۸ تا تیر

به گزارش می متالز، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور به عنوان یک مجموعه حاکمیتی- تخصصی و بازوی اجرایی وزارت صنعت، معدن و تجارت در آغاز چرخه معدنکاری است که با در اختیار داشتن مزیت‌های رقابتی مناسب از جمله بهره‌گیری از توان تخصصی و نیروهای ارزشمند متخصص، دسترسی به فناوری‌های روز دنیا، گستردگی مراکز فعالیتی مناسب در سطح کشور و همچنین حضور در مجامع علمی بین‌المللی قادر به ارتقای سهم بخش معدن در حوزه علوم زمین و کشف ذخایرمعدنی است.

این سازمان دو برنامه مهم شناسایی مواد معدنی با هدف ایجاد ارزش افزوده و تولید ثروت ملی و همچنین شناسایی و پایش مخاطرات طبیعی با هدف جلوگیری از زیان‌های اقتصادی- اجتماعی و هدر رفت ثروت ملی را دنبال می‌کند که در صورت توجه ویژه به این پتانسیل‌ها، تاثیرات مهمی را در توسعه اهداف پیش رو خواهد داشت. این سازمان بی­شک با در اختیار داشتن نیروی متخصص کارآمد و تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری، در صورت داشتن منابع کافی می­‌تواند نقش کلیدی و موثر داشته باشد.

این سازمان طی 60 سال سابقه و تجربه، تمامی مساحت کشور را تحت پوشش نقشه­‌های زمین‌­شناسی در مقیاس 1:250،000، 1:100،000، نقشه‌های ژئوشیمیایی 1:100،000و ژئوفیزیک هوایی 1:250،000، قرار داده است و همچنین صدها پروژه اکتشاف را در قالب طرح اکتشاف سراسری (از جمله فسفات، پتاس، منیزیت، منگنز، خاک­های صنعتی، بوکسیت و عناصر نادر خاکی) اکتشاف زون­‌های بیست‌گانه اول، بیستگانه دوم، پهنه­‌های اکتشافی در فاز شناسایی– پی‌جویی را اجرا کرده  که از اطلاعات پایه خوبی برخوردار است و هم اکنون نیز در حال تهیه نقشه­‌های زمین‌شناسی در شش لایه اطلاعاتی و ژئوشیمیایی 1:25000  و برداشت ژئوفیزیک هوایی با خطوط پروازی 250 متر است که روشی مناسب و به صرفه در کشف ذخایر پنهان معدنی به حساب می‌آید.

همچنین مطابق با اهم برنامه­های اعلام شده این سازمان در سال 1399 و نظر به اینکه سال 1399 به عنوان سال جهش تولید از سوی مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، اعلام شده، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات ‌معدنی کشور در راستای عمل به منویات رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، برنامه­های ابلاغی مقام عالی وزارت صمت را با هدف ایجاد تحول اطلاعاتی، ساختاری و افزایش بازدهی در بخش زیربنایی و معدنی کشور که شامل توسعه فعالیت­های اکتشافی و توسعه فعالیت پایگاه داده­‌های علوم زمین است، مبنای کاری در سالجاری قرار داد.

بر همین اساس، شناسایی و پی‌جویی پتانسیل­های معدنی کشور 130هزار کیلومتر مربع، 52 نقشه زمین‌شناسی کاربردی در مقیاس‌های مختلف، 47 نقشه‌ مهندسی و مخاطرات زمین شناختی (زلزله، ریزگرد، سیل، فرونشست، تغییرات اقلیم، دریایی‌و...)، 40هزار کیلومتر خطی ژئوفیزیک هوایی،  تعداد 32هزار آنالیز نمونه‌های زمین‌شناسی و اکتشافی و یک مورد پتانسیل‌یابی و ارزیابی ژئوپارک‌های ایران به عنوان آمار کمی عملکرد و برنامه‌ها بر مبنای شاخص‌های اختصاصی منتهی به تیر ماه 1399 مطرح شده است.

در همین زمینه،  فعالیت‌های کیفی صورت گرفته یکساله در حوزه مطالعات و بررسی‌های زمین‌شناسی، تهیه و انتشار 52 عنوان نقشه و گزارش زمین‌شناسی در مقیاس­‌های گوناگون، انجام بیش از 200 عنوان پروژه و پیمایش زمین‌شناسی مهندسی و مخاطرات طبیعی در حوزه‌ زمین‌لرزه، فرونشست، سیل،گرد و غبار و زمین‌لغزش در کشور، انتشار 6 عنوان نقشه ملی مخاطرات کشور در سال 1398 شامل نقشه ملی فرونشست کشور، خطرپذیری سیل، لرزه زمین‌ساخت، مناطق مستعد گردو غبار در کشور، پتانسیل منابع آب کارست و خطرپذیری زمین لغزش کشور، برداشت­‌های لرزه‌ای کم عمق در کانال­های کشتیرانی خورموسی در بندر امام خمینی، آغاز تهیه نقشه‌های رسوب شناسی، ژئوشیمی­رسوبی و آلاینده­های زیست­محیطی در مقیاس‌ یک پنجاه هزارم سواحل و پهنه آبی شمال کشور، تدوین طرح جامع مطالعات زمین‌شناسی دریایی در جنوب و شروع تدوین طرح برای دریای‌خزر و سواحل شمالی، آغاز پروژه 9 برگ نقشه زمین شناسی به مقیاس یکصدهزارم در منطقه کویر لوت برای اولین بار در کشور بوده است.

از سویی در حوزه اکتشاف ذخایر معدنی (شناسایی- پی­جویی) آغاز عملیات واگذاری و آزادسازی 60 محدوده اکتشافی در کشور شامل واگذاری 3 محدوده پلی‌متال ندوشن، بردسکن و خواف- زیارو و واگذاری 3 محدوده طلای آخی کمال، مودی و خلیچیان و همچنین اجرای عملیات شناسایی و پیجویی به میزان 130 هزار کیلومتر مربع در قالب انجام 10 پروژه شناسایی- پی­جویی مواد معدنی در قالب 32 محدوده مختلف کشور، انجام عملیات اکتشاف عمومی در قالب 16 محدوده، انجام اکتشافات ژئوشیمیایی و تهیه گزارش­های استانی با نگاهی به داده­های زمین­‌شناسی و اکتشافی برای 9 استان اصفهان، یزد، قم، گیلان، سمنان، کردستان، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، انجام 9 پروژه مدلسازی اکتشافی،  تهیه اطلس نقشه­‌های زیرساختاری در قالب 5 استان اصفهان- همدان- سمنان- قم و کردستان و تهیه اطلس نقشه­‌های پتانسیل مواد معدنی برای 27 استان به عنوان دستاوردهای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور طی دوره یکساله تیرماه 1398 تا تیرماه 1399 یاد شده است.

شایان ذکر است، ژئوفیزیک هوایی تکمیل چرخه ژئوفیزیک هوایی شامل برداشت، تعبیر و تفسیر داده‌ها، مدلسازی و معرفی مناطق امیدبخش در محدوده استان‌های استان مرکزی و بخشی از استان خراسان شمالی به میزان 40 هزار کیلومتر خطی نیز به ثمر رسیده است.

در بخش حوزه دولت الکترونیک و برنامه‌ریزی جهت اصلاح نظام اداری نیز کسب جایگاه برتر میان سازمان‌های تابعه وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه شاخص‌­های اختصاصی و عمومی سال 1397 در جشنواره شهید رجایی سال 1398، استقرار نظام بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد و محاسبه قیمت تمام شده خدمات دستگاه، تدوین برنامه اصلاح نظام اداری دور دوم (97 تا 99)، راه‌اندازی ارائه خدمات و پرداخت الکترونیکی سازمان و قرارگیری در میان 10 دستگاهی با بیشترین رشد در برنامه و جایزه دولت الکترونیک کشور، مستندسازی 10 فرآیند تخصصی سازمان طی بازه زمانی یکساله، اجرای پروژه­‌های امنیت اطلاعات، بهبود زیرساخت­‌های فن‌آوری اطلاعات سازمان به منظور صیانت از داده‌های تخصصی زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور، افتتاح پورتال خدمات محور سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور www.gsi.ir و کسب رتبه برتر از سوی سازمان فناوری اطلاعات ایران به جهت اشتراک­گذاری داده‌­های باز و کاربردی کشور شاهد بوده‌ایم.

در حوزه پایگاه ملی داده‌های علوم زمین نیز افتتاح سامانه اطلاعات مکانی (WebGIS)  webgis.ngdir.ir، اجرای فاز سوم نقشه راه علوم زمین و معدن و تقویت زیرساخت فیزیکی اطلاعاتی پایگاه (ایجاد و تجهیز دیتا سنتر-ارتقای ماژول‌های امنیت اطلاعات) میسر شده است.

در این دوره تفاهم‌نامه‎‌های داخلی دانشگاه زنجان و مرکز پژوهش­‌های کاربردی علوم زمین جهت همکاری­‌های آموزشی و پژوهشی، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران- ایمیدرو برای توسعه همکاری در زمینه اکتشاف، استخراج و فرآوری مواد معدنی، صمت خراسان جنوبی به منظور همکاری­‌های معدنی، زمین‌­شناسی، آب و ژئوتوریسم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان البرز جهت توسعه همکاری علمی، پژوهشی و فناوری در زمینه علوم زمین، استاندار خراسان شمالی برای مطالعات زمین‌شناسی و اکتشافی، دانشگاه سمنان، دانشگاه تربت حیدریه و سازمان نظام مهندسی معدن ایران برای همکاری علمی، آموزشی و پژوهشی، سازمان پدافند غیرعامل جهت همکاری در امور پدافند غیرعامل، انجمن مخاطره‌شناسی جهت برطرف کردن مشکلات مخاطرات کشور، ایمپاسکو به منظور واگذاری محدوده الشتر 3، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح جهت همکاری علمی، پژوهشی و تحقیقاتی طی سال 98 و شرکت ذوب آهن اصفهان برای همکاری متقابل در پیشبرد موثر اکتشافات ذخایر معدنی به خصوص ذخایر سنگ آهن و ایجاد زمینه مشــارکت در ارتقای فعالیت‌های اکتشافی و استفــاده از دانش، نتایج مطالعات، تجارب و خــدمات تخصصی، استانداری کرمان جهت توسعه مطالعات زمین‌شناسی و  اکتشافی و شرکت فولاد مبارکه اصفهان جهت مطالعات زمین­شناسی، اکتشافی و آزمایشگاهی طی سال 99 به امضا رسیده است.