حمایت از تولید تجهیزات نفتی فقط یک شعار است

به گزارش می متالز، در چند سال گذشته هر بار بحث و سخنی از امر توسعه در صنعت نفت بر زبان رانده شد، متولیان امر از نیازهای این صنعت سخن گفتند و تأکید کردند که همواره مبنا را برحمایت از تولید داخلی کالاها و تجهیزات نفتی گذاشته اند. در این خصوص هرساله چندین نمایشگاه و سمینار و نشست‌هایی از این دست نیز برگزار می شود و البته ترجیع بند سخنان مسئولان کماکان حمایت و بستر سازی برای تکیه به دانش و توان بومی و کالای ایرانی است. اما در عمل آنطور که باید این رویکرد محقق نمی‌شود. صنعتگران حوزه تجهیزات نفتی همچنان درگیر مشکلات تولیدند و با صرف هزینه و وقت فراوان طرح‌های مورد نظر خود برای تولید یک کالا رابه نتیجه می‌رسانند اما در ادامه حمایتی برای خرید کالایشان از سوی شرکت‌های نفتی دولتی مشاهده نمی‌کنند. گواهی برصحت این موضوع را می‌توان در گفتگو با فعالان بخش خصوصی صنعت نفت مشاهده کرد. یکی از این فعالان اخیرا  از  مشکلات خود و عدم حمایت وزارت نفت  و شرکت‌های تابعه آن سخن گفت.

مهندس محمد دلکش صنعتگر ایرانی نزدیک به دوسال است هرچه در توان داشته برای تولید یکی از اساسی ترین تجهیزات سرچاهی نفتی را به کار گرفته و در این فرآیند با تکیه بر قول های مسئولان امر پروژه خود را به اجرا رسانده است، اما درست در لحظه ای که باید  ثمرات  تلاش های خود را ببیند با انواع و اقسام بهانه ها مواجه شده است.

وی در این گفتگو اظهار داشت: طی چند سال گذشته مجموعه ای را تحت عنوان شرکت تدابیر صنعتی ویتا، با بهره گیری از توان علمی و تخصصی نیروهای نخبه و متعهد کشور بنا گذاشتیم و تلاش کردیم خدمات مهندسی، طراحی، ساخت و تولید محصولات خاص و دانش بنیان صنعت نفت کشور را ارائه دهیم.در همین راستا آخرین دستاورد ما که خیلی هم برای آن زحمت کشیدیم، تولید کابین‌های قابل حمل فشار مثبت و معمولی برای مناطق خشکی و فراساحلی بود و بر این اساس تولید انواع کابین های ضد انفجار بر اساس استانداردهای NFPA،NORSOK،IMO SOLAS،IECEx،DNVرا با رعایت الزامات I Zone & II Zone را نیز محقق کردیم. این درحالی است که طیف وسیعی از کابین‌های قابل حمل برای مناطق صنعتی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی را ارائه داده ایم.
وی ادامه داد: این کابین ها برای خدمات چاه آزمایی،سیستم های نمونه بردار از گل حفاری،کابین تست فشار، کارگاه‌های تعمیرات و نگهداری، واحدهای یوتیلیتی،آزمایشگاه‌های تست سیالPVT، اتاق برق، واحدهای تصفیه آب، اقامتگاهی و بخش هایی از این دست قابلیت استفاده دارد و این در شرایطی است که تاکنون در ایران هیچ تولید کننده ای کابین‌های فشار مثبت را پیش از این تولید نکرده بود و هم اکنون نیز این تجهیز از بازارهای خارجی به قیمت های بسیار گزاف خریداری می شود.

دلکش افزود: در حال حاضر نیز همین کابین‌هایی هم که مدتهاست در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی کشور مورد استفاده قرار گرفته، حالا دیگر کاملا فرسود شده و نیاز به نوسازی و باز سازی دارد که ما توانایی این کار را هم در خدمات خود اعلام نموده ایم. ما تلاش کردیم بومی سازی این تجهیزات را با توجه به نیاز سنجی صنعت نفت ایران و با  به کار گیری بهترین قطعات و تجهیزات استاندارد شده به منصه ظهور برسانیم.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که دیگر مزیت های این تولید ایرانی چیست نیز اظهار داشت: مهمترین مزیت آن این است که تمام استانداردهای بین المللی در این مورد بکار گرفته شده وگواهینامه ATEX  ازIMQ ایتالیا را دریافت کرده و مترصد عقد قرارداد برای دریافت گواهینامه استانداردDNV  و A 60 است و این در حالی است که به دلیل تحریم ، بسیاری از شرکت ها و نهادهای خارجی در حوزه الزامات استانداردی با ما همکاری نمی کردند اما ما دوام آوردیم و دلسرد نشدیم تا این الزامات را کسب کردیم.از سوی دیگر این محصولات، به لحاظ قیمت بسیار ارزان تر از نمونه‌های خارجی است و طبعا ارزبری بسیار کمتری نیز خواهد داشت و در عین حال از تولیدات داخلی تایید شده و استاندارد شده ایرانی در ساخت آن بهره گرفته شده است.

وی ادامه داد: باید به یاد داشته باشیم که با به تولید رساندن این کالا هم اشتغال زایی کرده ایم و هم صاحب تکنولوژی ای شده ایم که تا دیروز نبودیم که این واقعا به لطف خدا امکان پذیر شده است و مهندسینی روی آن کار کرده اند که در جشنواره خوارزمی به عنوان نخبه معرفی شده اند.

وی افزود: در بازدیدی که از سوی مسئولان داشتیم آنها باور نمی کردند که این محصول در ایران تهیه و تولید شده است. این بدان دلیل است که ما نیاز های صنعت نفت خودمان و استانداردهای سختگیرانه آن را می‌شناختیم و دقیقا بر همان اساس وارد کار شدیم.

این فعال صنعتی گفت: تلاش کردیم به وندور لیست‌های صنعت نفت ایران وارد شویم و برای همین اولین مورد مراجعه ما شرکت کالای نفت بود.بعد به شرکت ملی حفاری رفتیم و در فهرست آنها نیز جای گرفتیم. سپس  قرار گرفتن در وندور لیست شرکت‌هایی مانند شرکت  نفت فلات قاره و شرکت نفت و گاز پارس و شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران که از قضا ارتباط بسیار خوبی را هم با آنها گرفتیم جزو اقدامات بعدی  ما بود. حضور در نمایشگاه های مختلف نفتی در سراسر کشوربه رغم مشکلاتش نیز جزو کارهایی بود که کردیم.

وی در پاسخ به این پرسش که سرانجام این تلاش ها به کجا رسید و آیا شرکت های یاد شده از این محصولات استقبال کردند یا خیر گفت: نخست باید یاد آوری کنم که صنعت نفت ایران به شکلی جدی نیازمند این کالاهاست و ازآن گریز و گزیری ندارد .متاسفانه ما در عین حال که  با برگزاری جلسات فراوان و تعریف و تمجیدهای بسیار زیادی رووبرو بودیم  ودر حرف و سخن بسیار مورد حمایت قرار گرفتیم اما در مرحله آخر کاملا تنها ماندیم و بدون ذکر هیچ دلیلی، محصول با کیفیت تولید داخلی را با صرف هزینه‌های زیادی که به عمل آمده بود به راحتی کنار گذاشتند.

تولید کننده کابین‌های ضد انفجار ایرانی تاکید کرد: بسیاری از مدیران رده بالای کشور در طول نمایشگاه ها از محصولات ما بازدید  و ما را مورد قدر دانی قرار می‌دهند اما دلگرمی ما تنها تا آخرین روز نمایشگاه‌ها ادامه می‌یابد و از روز بعد دوباره ما نیاز به کفش‌هایی آهنین داریم تا به دنبال وعده‌هایی که  به ما  داده شده است بدویم.

وی همچنین افزود: این در حالی است که مسئولان امر در صحبت هایشان از مقوله ایمنی و به اصطلاحHSE بسیار سخن می‌گویند ولی در نهایت با گذشت چند روز از بروز یک حادثه آن را فراموش می‌کنند. حوادث اخیر حوزه نفت کشور بیانگر همین موضوع است که موضوعی مانند HSE گویی در ادبیات مدیران تصمیم گیر نفتی جایگاه بایسته خود را نیافته است.حرف HSE  اصلا در رو ندارد. وقتی پای حرف به میان می آید تا نحوه  زندگی پرسنل  و حتی شرایط جوی و  وزش باد و وضعیت های معمول مطلوب زندگی و کار افراد  نیز با شعار اعلام می‌شود اما وقتی نوبت به کار می‌رسد، می بینیم که هیچکدام از این شعارها جایی در کار ندارد. به نظر می رسد حمایت از تولید تجهیزات نفتی فقط یک شعار است.

دلکش اضافه کرد: تلاش گرانی که در سکوهای نفتی و بر سر چاه‌ها  و در پالایشگاه ها و تاسیسات کار می‌کنند واقعا در معرض خطر هستند و باید برای ایمنی و امنیت آنها کاری جدی صورت بگیرد.

دلکش در همین خصوص اضافه کرد: بارها دیده ام در اماکن و محل‌هایی از تاسیسات نفتی کشور از انواع پروژکتورهای ضد انفجار استفاده می شود اما در همانجا که ایمنی باید بسیار مهم تلقی شود، برای پخت و پز از گاز پیک نیکی استفاده می کنند که این عملا نقض غرض است.ما بارها به مدیران مربوطه  پیشنهاد کرده ایم  که طی یک همکاری سه جانبه با پژوهشگاه صنعت نفت این موضوعات را پیش ببریم و در ظاهر قول همکاری داده اند اما در عمل همه چیز خیلی راحت به فراموشی سپرده شده است.

وی افزود: اگر لازم باشد از مدیرانی که بارها در زمینه های مختلف به ما قول مساعدت داده اند و ما را به دنبال خود کشیده اند اما در ادامه ما را تنها گذاشته اند اسم خواهم برد که همین ها بوده اند که به حمایت از تولید داخل هیچ وقعی ننهادندو فقط در ظاهر اعلام حمایت کردند. مدیر عامل تدابیر صنعتی ویتا بیان کرد: ما تنها موفق شدیم به چند شرکت خدمات دهنده که روی استاندارد های بالا تاکید ویژه دارند برخی از این محصولات را بفروشیم. اما بدنه اصلی صنعت نفت که بشدت نیازمند چنین کالاها و محصولاتی است ، به دلایلی که بر هیچکس یا دستکم بر ما معلوم نیست، نتوانسته  این تولیدات برجسته را مورد استفاده قرار دهد.

دلکش در پاسخ به این پرسش که متقاضیان به چه صورتی از شما تقاضای حضور در مناقصه می کردند، گفـت: در یک مورد دوسال تمام رفتیم و آمدیم تا کالای خود را به فروش برسانیم که گفتند باید مناقصه ای باشد. پذیرفتیم و هربار در مناقصه شرکت کردیم ولی آنقدر معطلمان کردند که  دیگر معلوم نشد تقاضا کننده هنوز هم کالا را می خواهد یا خیر و یا مدیر تقاضا کننده هنوز بر راس کار هست یا عوض شده.نهایتا چون تنها تولید کننده بودیم، می گفتند باید شرکت های دیگری هم باشند تا مناقصه انجام شود. آخرین بار گفتند که اگر این بار کسی نبود شما برنده خواهید بود. اما هرگز این اتفاق نیافتاد. تا روز هشتم بهمن ماه که موعد ارئه پاکات بود که وقتی خواستم آنها را بدهم به دلیل بارش برف سنگین عملا موفق نشدم حتی از طریق DHL  آنها را بفرستم .تمام راه های ارتباطی بسته شده بود و پروازها کنسل شده بود. با شرکت مربوطه تماس گرفتیم که آیا ممکن است به واحدهای تهران این شرکت اسناد را تحویل بدهیم که نپذیرفتند.دو روز بعد هرجور بود  پاکت ها را بردیم اما گفتند زمانش گذشته است.به آنها گفتیم بر اساس قانون مدنی ایران به دلیل بروز  مشکلات قهریه زمان چنین مناقصه هایی باید تمدید شود اما آنها نپذیرفتند. گفتیم آیا قوه قهریه شما از تقدیرات خداوندی مثل سیل و زلزله و برف و باران هم بالاتر است؟ چگونه چنین فرصتی را قائل نمی شوید که هیچ پاسخی ندادند. جالب این جاست که پاکت های دیگر هنوز باز نشده بود اما با این حال نمی‌پذیرفتند که پاکت‌های ما را هم تحویل بگیرند. چیزی که حاصل دو سال دوندگی ما بود به راحتی مورد بی مهری قرار گرفت. این ها همه در حالی بود که بعد از نمایشگاه ها مسئولان یکایک شرکت ها را برای بازدید از کارگاه هایمان دعوت کردیم و آنها همه موارد و فرآیند تولید را از نزدیک دیدند و مورد تایید قرار دادند. تنها شرکت کالای نفت بود که در همان دوران به فاصله دو روز بعد از ارسال نامه به روشنی و با صمیمیت هرچه تمام تر پاسخ ما را دادند و از بازدید که تدارک دیده بودیم به گرمی استقبال کردند. خیلی از شرکت‌ها آمدند. شرکت ایزو ایکو هم بعد از بازدیدش ما را به نفت و گاز پارس معرفی کرد که به دنبال چنین محصولی بود. این استقبال‌ها ما را حسابی دلگرم کرده بود. اما شاید این فقط نشان دادن در باغ سبز بود و  شاید  تفاوت سلیقه‌ها و بینش‌ها است که قضیه را به تعویق می اندازد. البته اکنون ما  همچنان تلاش خود را می کنیم و این کار را به رغم سختی هایش دنبال می کنیم. نمیدانیم با سود های هنگفت وام های بانکی خود چه باید بکنیم. سهامداران ما از قشر مرفه نیستند، بلکه نیروهای جوان هستند که با همه دارایی خود به میدان کار آمدند و حال نمی‌دانند با این ضرر بزرگ چه باید بکنند. حتی حاضر نیستند دو دقیقه وقت خود را برای ملاقات در اختیار ما بگذارند و ما نمی‌دانیم این مدیران چه مشغله ای دارند که چنین فرصت کوتاهی ندارند. باعث تاسف است که کسی پاسخگو نیست.