توضیحی درباره سامانه تامین ارز تجار/دلار فعلا موجود نیست

به گزارش می متالز، در حال حاضر واردکنندگان و متقاضیان اصلی ارز (افراد غیر دلال) عمدتا از طریق بازار آزاد و صرافی‌ها دست به تامین ارز مورد نیاز می‌زنند. هر چند که طبق دستورالعمل سال گذشته بانک مرکزی امکان فروش ارز در بانک‌ها به نرخ آزاد نیز فراهم شد ولی چندان اجرایی نشد و اکنون عمدتا در صرافی‌ها و صرافی‌های بانک‌ها انجام می ‌شود. البته در کنار این مشمولان ارز مبادله‌ای نیز می‌توانند بخشی را از طریق مرکز مبادلات ارزی تامین کنند.  

 اما به تازگی و با اعلام رئیس کل بانک مرکزی  سامانه ارزی جدید بانک مرکزی با عنوان نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) با هدف تسهیل تامین ارز، ایجاد فضای امن برای خریداران و فروشندگان ارز و امکان ایجاد فضای رقابتی برای صرافان در راستای تامین ارز متقاضیان آغاز به کار کرد. با استفاده از این سامانه، خریداران و فروشندگان ارز متناسب با نیازهای خود نسبت به انجام عملیات ارزی در محیط الکترونیک اقدام می‌کنند. در این سامانه واردکنندگان برای تامین ارز کالای وارداتی به عنوان متقاضی خرید ارز و تمام صرافی‌ها به عنوان فروشنده ارز بازیگران اصلی محسوب می‌شوند.

نحوه تامین ارز در سامانه نیما به این صورت است که با هماهنگی‌های انجام شده بین بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت، بازرگانان می‌توانند با مراجعه به سامانه جامع تجارت، درخواست خود را برای تامین ارز ثبت سفارشات غیربانکی را اعلام و ثبت کنند. این اطلاعات به صورت سیستمی و برخط به سامانه نیما منتقل می‌شود و در ادامه بازرگانان پیشنهادهای (پاسخ ها) ارائه شده از سوی صرافی‌ها را مشاهده و در نهایت نسبت به خرید ارز اقدام می‌کنند. به گونه‌ای که صرافی‌ها می‌توانند با انتخاب منوی نیما در پایگاه اطلاع رسانی "سنا" اقدام به مشاهده درخواست‌های خرید، ارائه پیشنهادها و در نهایت نسبت به تامین ارز متقاضیان ورود کنند. همچنین راهنمای استفاده و کار با سامانه در بخش راهنمای کاربران در دسترس قرار گرفته است.

در فاز نخست، ثبت درخواست‌ها برای ارزهای یورو و یوآن امکان پذیر است و فعلا برای تامین دلار نیست. البته بانک مرکزی اعلام کرده که در گام‌های بعدی امکان درخواست برای سایر ارزها  نیز فراهم می شود. درباره نحوه پرداخت وجوه (تسویه) میان بازرگان و صراف‌ها نیز باید یادآور شد که  روی این سامانه امکان پرداخت الکترونیکی نیز در نظر گرفته شده است، اما در حال حاضر از سامانه ساتنا باتوجه به حجم بالای تراکنش ها و بالا بودن مبالغ استفاده می شود.  

سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی فعلا به طور آزمایشی فعالیت می‌کند و آنطور که مدیران بانک مرکزی اعلام کرده‌اند باتوجه به اطمینانی که نسبت به صرافی بانک‌ها وجود دارد، این طرح با صرافی بانک ها آغاز شده و در ادامه با فراهم آوردن شرایط لازم، صرافی های غیربانکی نیز به این سامانه اضافه خواهند شد.

راه اندازی سامانه نیما یکی از سیاست‌های بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز به شمار می رود و در این جریان اخیرا اقداماتی نیز در راستای جذب نقدینگی در بانک‌ها از جمله انتشار اوراق گواهی سپرده نیز در دستور کار قرار گرفت.

سید احمد عراقچی-معاون ارزی بانک مرکزی- در اولین واکنش خود بعد از نوسانات اخیر بازار ارز مدیریت بازار ارز را هدف کوتاه مدت انتشار اوراق سپرده مبتنی بر ارز اعلام کرده و گفته که  در میان مدت و بلند مدت و با گسترش سایر اوراق ارزی متناسب با نیاز گروهای مختلف، به سمت تعمیق بازار ارز و تشکیل بازار متشکل ارزی حرکت خواهیم کرد.

معاون ارزی بانک مرکزی، با یادآوری این موضوع که وضعیت بازار ارز در ماه‌های اخیر شرایط خاصی را تجربه می‌کند و در این بین برخی سوداگران و اخلال گران با سوء استفاده از شرایط به وجود آمده به التهابات دامن می زدند. توضیح داده که  به همین منظور در قالب بسته تدابیر سه گانه، برنامه ای برای مدیریت بازار ارز بر مبنای نظر های کارشناسی تدوین شده است و از این هفته با همکاری و هماهنگی بانک ها عملیاتی می شود. وی امیدوار است  مجموعه این تدابیر در کنار اقدامات انتظامی و برخورد با اخلالگران، بتوان شاهد  بازگشت آرامش و ثبات به بازار ارز بود.