حال و روز بازارهای ایران در نیمه دوم 99/ خبری از هیجان نیست؛ اما ملایم در مدار صعود هستیم

به گزارش می متالز، سال 1399 درحالی آغاز شد که گمانه‌زنی‌های بسیاری از افزایش نرخ تورم در سال جاری از سوی کارشناسان مطرح شده و واقعیت بازار هم خبر از فراز و فرودهای بسیاری می‌داد.

اما تمام این گمانه‌زنی‌ها با شیوع بیماری کرونا رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و تفاوت‌های محسوسی در دودوتای اقتصادی کشورمان رخ داد تا جایی که بعضا کنترل قیمت برخی اقلام مصرفی نیز از دست مسوولان خارج شد و جهش قیمتی همراستا با بازارهای ارز، سکه، طلا، مسکن، خودرو و البته بورس رخ داد.

این اتفاقات و البته سپری شدن بیش از 5 ماه از سال جاری با توجه به سخنان مسوولان مربوطه در مدیریت شرایط و ارایه اطلاعات و آمارهای اقتصادی از سوی آنها باعث شد تا هموطنان اکنون از خودشان بپرسند که حال و روز بازارهای کشورمان در نیمه دوم سال جاری چگونه است؟

آیا باید دوباره منتظر التهاب گذشته باشیم یا اینکه با درنظر گرفتن برخی سیاست‌گذاری‌های انجام شده آرامش بر بازار حاکم می‌شود؟ البته فراموش نکنیم که بسیاری از صاحبان سرمایه چه خرد و چه کلان از خود می‌پرسند کجا باید سرمایه‌های خود را بکارگیرند؟

از کلان اقتصاد چه خبر؟

وحید شقاقی شهری اقتصاددان درباره روند کلی اقتصاد ایران در نیمه دوم سال جاری به خبرنگار ما گفت: با درنظر گرفتن سیاست‌های اخیر مسوولان در مدیریت بازار و کنترل نرخ تورم  احتمال اینکه شاهد شتابگیری نرخ رشد تورم باشیم دور از انتظار است.

شقاقی‌شهری در ادامه افزود: موضوع کنترل نقدینگی از سوی بانک مرکزی و البته مسوولان اقتصادی طی ماه‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته که این موضوع می‌تواند به گونه‌ای مانع از ورود نقدینگی به بازارهای مختلف و برهم زدن تعادل باشد که حاصل و خروجی این سیاست‌ها آرام گرفتن اقتصاد است.

به گفته وی، شتابگیری نرخ تورم در نیمه دوم دور تقریبا محتمل نیست و اگر همین روند ادامه یابد احتمالا باقی سال هم با تورمی در محدوده 30 درصد سپری خواهد شد و خبری از نوسان‌های شدید تورم نیست و رشد اقتصادی هم احتمالا صفر درصد است.

عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی تصریح کرد رکود همچنان در اقتصاد کشور تجربه می‌شود که اصلی‌ترین عوامل آن مربوط به موضوع همه‌گیری بیماری کرونا و البته کارشکنی‌های خصمانه آمریکا است.

تالار شیشه‌ای چه رنگی خواهد شد؟

آلبرت بغزیان، اقتصاددان درباره آینده بازار سرمایه در کشورمان به خبرنگار ما گفت: با توجه به تغییرات بازار سرمایه اظهار نظرهای متفاوتی در این زمینه صورت گرفته است اما نباید فراموش کنیم که بهترین گزینه و ضربه‌گیر نرخ تورم همین بازار است.

بغزیان در ادامه افزود: نزول‌های اخیر در بازار این تفکر را در میان گروهی ایجاد کرد که این حباب ایجاد شده در بازار سرمایه به زودی فرو ریخته و زیان هنگفتی به صاحبان سرمایه وارد می‌کند، درحالی که بررسی مبادلات اخیر نشان می‌دهد که بازارسازی‌های چند هفته گذشته کاملا هدفمند و براساس برنامه‌ریزی برخی بازیگران اصلی این بازار است.

وی تاکید کرد: دولت و مسوولان برای جلوگیری از این سوء استفاده‌ها باید نظارت دقیق تری بربازار سرمایه ایران داشته باشند چون در شرایط فعلی یکی از اصولی‌ترین و بهترین راهکارهای کنترل جریان نقدینگی همین تالار شیشه‌ای است، اما اگر بتوانیم شفافیت آن را حفظ کنیم.

این اقتصاددان به خبرنگار ما گفت: مدیریت منطقی و کارشناسی مسوولان در این بازار می‌تواند سودآوری‌های هنگفت و بی‌قاعده این بازار را حذف کند و بجای‌ آن سرمایه‌گذاری‌های هدفمند، هوشمند و کاملا حساب‌شده را جایگزین کند تا سود منطقی بازار سرمایه به صاحبان سهام پرداخت شود.

وی به سرمایه گذاران خرد و عادی توصیه کرد اگر دانش کافی از بازار سرمایه دارند وارد این عرصه شوند و اگرنه یک کارگز حرفه‌ای و قابل اعتماد انتخاب کرده و سرمایه‌های خردشان را در این بازار بکارگیرند؛ در غیر این صورت دنبال جای دیگری برای سرمایه‌گذاری باشند.

بغزیان معتقد است امسال تا پایان سال با معادلات فعلی و برآوردهای آتی احتمالا این بازار نوسان‌های منطقی داشته و سود کاملا قابل دفاع به سرمایه‌گذاران ارایه می‌کند اما خبری از هیجان یا سودهای کلان در این بازار نیست که رفتار حرفه‌ای‌های بازار کاملا همین امر را تایید می‌کند.

این اقتصاددان با اشاره به احتمالا عرضه‌های سنگین از سوی دولت به خبرنگار ما گفت: نوسان‌های اخیر بورس احتمال زیاد بسیاری از تازه‌واردها را  نگران کرده و احتمالا نباید منتظر ورود مجدد این سرمایه های خرد باشیم اما همانطور که قبلا اشاره شد بازیگردانان اصلی همچنان برای پیگیری اهداف خود برای کوتاه مدت می‌توانند هیجان بالایی به تالار شیشه‌ای بدهند که قطعا بلند مدت نیست.

آیا موازی‌ها به همراستا می‌شوند؟

براساس اصول علمی نقدینگی جریانی است که با توجه به سودآوری بازارها سمت و سوی خود را تعیین می‌کند، گاهی بازار طلا و گاهی مسکن یا حتی خودروسازی‌ها این حال و روز سرمایه های سرگردان در کشورمان است که به آنها بازارهای موازی با بازارهای رسمی و منطقی گفته می‌شود.

بررسی‌های انجام شده در 5 ماه گذشته سال جاری نشان دهنده نکته‌ای است که نباید به آن بی‌توجهی کرد چون حجم نقدینگی بالای ایران می‌تواند درصورت ناتوانی در بازاری برای آرام گرفتن می‌تواند سیلی مخرب در اقتصاد کشور باشد.

از ابتدای سال برآوردهای افزایش قیمت نرخ ارز باعث شد ثبت ارقام تاریخی در قیمت ارزهای خارجی را تجربه کنیم و به موازات آن مسکن و خودروهم سر بفلک کشید و بیماری کرونا در جهان عاملی ایجاد کرد که درخشش فلز زرد رنگ بیشتر از قبل در دید صاحبان سرمایه بود.

اما پاسخ به این سئوال که می‌پرسد روند آتی این بازارها چیست؟ اصولا مبتنی به برخی عوامل داخلی و خارجی خواهد بود که مهمترین آن را موضوع تحریم‌های خصمانه آمریکا علیه اقتصاد کشورمان است.

بنابراین با پیش فرض اینکه تحریم‌ها ادامه دارد و تغییر قابل توجهی هم در روابط خارجی ایران احتمالا تا پایان سال  ایجاد نمی‌شود می‌توانیم همراستایی بازارهای موازی را بررسی کنیم که البته برخی از این بازارها تصمیم به همراهی با سایرین را از ذهن خود دور کرده‌اند.

دکتر مهدی تقوی، اقتصاددان در این زمینه به خبرنگار ما گفت: اگرچه گروهی براین باورند که بازارهای موازی اکنون حباب به خود گرفته‌اند و باید به زودی منتظر ترکیدن آنها باشیم، اما تخلیه این حباب‌ها فعلا با شرایط فعلی دور از انتظار است و نباید منتظر کاهش قیمت محسوس یا ریزهای بزرگ در ارزش یا قیمت بازارهای موازی باشیم.

تقوی در ادامه افزود: شاهد مثال این روند نیز کاهش قابل توجه درآمدهای ارزی کشورمان است که بعضا در این بازارها مثل طلا اثرگذاری مستقیم و قابل توجه دارد. به این ترتیب با درنظر گرفتن همه‌گیری کرونا که اقتصاد جهانی را تحت تاثیر قرار داده است خبری از کاهش قیمت طلا در بازارهای بین‌المللی نیست و خریداران ایرانی هم فعلا نباید منتظر نزول شدید در نرخ این فلز گرانبها باشند.

وی تصریح کرد: البته با انتشار اخبار امیدوار کننده درباره همه‌گیری بیماری کرونا در میان مدت احتمال کاهش قیمت جهانی طلا وجوددارد اما در این دوره باید منتظر نرخ دلار در داخل مرزهای کشورمان باشیم که یکی از اهرم‌های تعیین کننده قیمت طلا است.

این اقتصاددان به خبرنگار ما گفت: در بخش مسکن هم که یکی از همین بازارهای موازی شناخته شده افزایش قیمت نهاده‌های تولید و همچنین نرخ دستمزد درکنار صعود یکباره قیمت زمین اجازه ریزش‌های قیمتی را نخواهد داد تاجایی که تغییرات 5 تا10 درصدی در این بازار محتمل و قابل قبول است.

به گفته وی در این بازار اگرچه جهش قیمتی وجود ندارد اما تقاضای انباشته شده و برخی سیاست‌های دولت در این بخش می‌تواند انگیزه ورود و نشاط بیشتری در این بخش به همراه داشته باشد چون مسوولان معتقدند رونق بازار مسکن می‌تواند شاخه‌های مختلفی از اقتصاد کشورمان را رونق بخشد.

تقوی معتقد است موضوع کاهش تولید خودرو و البته قیمت‌های قابل دسترس برای بسیاری از خریداران بخصوص بخش متوسط جامعه همچنان عاملی در گرمای تنور قیمت خودرو در نیمه دوم امسال است مگر اینکه شاهد شتاب تولید و عرضه خودرو از سوی خودروسازان داخلی باشیم که بعید است.

نتیجه کلی

بررسی و برآوردهای انجام شده به شرط اینکه مولفه‌های اثرگذار فعلی همچنان با همین روند وجودداشته باشند و شوک یا تکانه‌ خاصی ایجاد نشود؛ در نیمه دوم سال 1399 هموطنان باید منتظر ادامه روند صعودی قیمت‌ها کاملا ملایم و بدور از هرگونه هیجان باشند و جایجایی سرمایه نیز احتمال در بخش‌هایی متوقف و در سوی دیگر بازار تقویت می‌شود که احتمالا مسکن شاهد ورود سرمایه‌های جدید باشد.