سایه سنگین تقاضای مجازی بر واقعیت بازار طلا/ بازارهای پرتقاضا محلی برای تاخت و تاز مجازی‌ها شده است

به گزارش می متالز، درشرایطی که بازارهای بین‌المللی بی‌تفاوتی معناداری به فلز زرد رنگ محبوب نشان داده‌اند که بازار داخلی طلا گرم شده و روند افزایشی قیمت‌ها در این بازار تجربه می‌شود.

بررسی‌های میدانی در بازار طلای پایتخت نشان می‌دهد که اگرچه به نوعی بازار طلافروشان تهران فعالیت رسمی خود را بعد از عاشورای حسینی رسما آغاز نکرده و تا نیمه شهریورماه 99 تعطیل است، اما روند صعودی قیمت‌ها حکایت از فعالیت گروهی دارد که روند افزایشی قیمت‌ها را دامن زده است.

این اتفاق بگونه‌ای بود که سکه حبابی 600 هزارتومانی را تجربه کرد و هرگرم طلای 18 عیار با رشد قیمتی حدود 5 هزار تومانی همراه شد حالا سئوال اینجاست که دلیل این افزایش قیمت چیست آنهم درست زمانی که اصلی‌ترین مرکز مبادلات فیزیکی تا شنبه آینده تعطیل است؟

اثرگذاری فضای مجازی غیرقابل انکار است

ابراهیم محمدولی، رئیس اتحادیه طلا فروشان تهران درباره نوسان‌های قیمتی اخیر در بازار طلا گفت: بازار طلافروشان به صورت رسمی تا روز 15 شهریور تعطیل است اما با درنظر گرفتن نوسان‌های بین‌المللی و تغییرات نرخ ارز قیمت‌های تغییر می‌کند.

محمدولی در ادامه افزود: البته در این دوران نباید اثرگذاری فضای مجازی و معاملات مربوط به این فضا را در نوسان‌های قیمتی بخصوص در قیمت سکه و طلای آب شده فراموش کنیم چون در شرایطی که بازار رسمی بنا به مناسبت‌ها تعطیل است روند معاملات مجازی میان فعالان این عرصه افزایش می‌یابد که این روند قیمت‌ها را نیز تغییر می‌دهد.

این مقام صنفی تصریح کرد: البته اصولا بازار طلا در ایران متاثر از دو مؤلفه غیر از تقاضا یعنی قیمت جهانی و نرخ ارز قرار دارد که هرگونه تغییر در مؤلفه‌های یاد شده مستقیم در قیمت طلا اثرگذاری خواهد داشت.

به گفته وی فعالیت‌های گسترده در فضای مجازی البته اخیرا اثرگذاری بالایی در واقعیت بازار داشته تاجایی که خرید و فروش بی‌حساب و کتاب در فضای مجازی باعث شد که قیمت طلا در این ایام نوسان داشته باشد؛ از طرفی طی دو روز گذشته تمام بازارها تعطیل بوده و دلیلی برای نوسان قیمت طلا وجود ندارد.

رئیس اتحادیه طلا فروشان تهران به خبرنگار ما گفت: فعالیت برخی کانال‌ها و سایت‌های در این بازار باعث شده تا حتی غیرحرفه‌ای‌ها هم وارد معاملات شده و تنش‌هایی را به بازار تحمیل کنند درحالی که بعضا در این معادلات هیچ طلایی هم مبادله نمی‌شود فقط جریانسازی صورت می‌گیرد.

نظارت بیشتر و رسیدگی الزامی است

دکتر مهدی تقوی اقتصاددان در این زمینه به خبرنگار ما گفت: استفاده از فضای مجازی در مبادلات تجاری امروز امری طبیعی است، اما باید زیرساخت‌ها و نظارت دقیقی در این زمینه داشته باشیم، اما اکنون فناوری‌های نوین تناسبی با بازار سنتی ایران ندارد که همین مورد مشکل‌ساز شده است.

تقوی در ادامه گفت: استفاده از ابزار نوین مبادلات اقتصادی اگرچه امتیاز است و نشانه‌ پویایی در جامعه است اما در بازار سنتی ایران بعضا باعث دردسر می‌شود و البته فرصت سوء استفاده‌ به گروهی خاص می‌دهد تا با جریانسازی منافعی برای خود ایجاد کنند و اقتصاد کشور را با مشکل روبرو کنند.

این اقتصاددان معتقد است با توجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران مشکلات تحمیل شده از سوی کانال‌ها یا سایت‌های مبادلات مجازی (غیرمجاز ارز، سکه، طلا و ...) خودنمایی بیشتری دارد درصورتی که اگر شرایط اقتصاد عادی باشد اصولا مجازی‌ها محلی برای فعالیت ندارند.

تقوی تصریح کرد: در این زمینه بعضا برخوردهای غیراصولی با واقعیت بازار باعث مهاجرت فعالان به میان صفر ویک‌های مجازی می‌شود که کنترل آن سخت‌تر از واقعیت بازار است، به همین دلیل اگر فعالیت منطقه بازار داشته باشیم نباید زیاد نگرانی از فعالیت مجازی‌ها داشته باشیم.

وی به خبرنگار ما گفت: اقدام حذف قیمتی در برخی از سایت‌های رسمی برای آگهی‌های فروش شاید در همین راستا از سوی مسوولان اتخاذ شده است اما نباید فراموش کنیم که این سایت‌ها همه رسمی و دارای مجوز بودند که نظارت برآنها کار ساده‌ای بود اما اکنون صدها کانال، پیج و گروه ایجاد شده که در آنها مبادلاتی غیرواقعی انجام می‌شود و تقاضای کاذب به بازار تحمیل می‌کند.

این اقتصاددان اظهار کرد: مشکل زمانی ایجاد می‌شود که این مبادلات غیرواقعی سر از بازار واقعی در می‌آورند، به این معنی که مثلا یکی از خریداران مجازی به فروشنده اعلام می‌کند باید طلا یا دلار فیزیکی را به وی تحویل دهد و فروشنده که در مجازی مبادله کرده است کلا کالایی برای تحویل ندارد و باید سراغ  بازار واقعی برد. اینجاست که تقاضای کاذب به بازار رسمی تحمیل  و زمینه افزایش قیمت‌ها دوچندان می‌شود.

تقوی همچنین تاکید کرد: در این زمینه نباید با سیاست‌های دستوری و بگیر و ببند وارد عمل شویم بلکه کافی است بازار رسمی و قابل کنترل را منطقی اداره کنیم تا ابزار نظارتی دقیقی بر عملکرد بازار داشته باشیم در غیر این صورت شاهد کوچ سوداگران به بازارهای غیررسمی و البته مجازی باشیم و بعضا شیطنت‌هایی از خارج به اقتصاد کشورمان تحمیل می‌شود.

صبح‌ها بازار، شب‌ها صفر و یکی

نوید یکی از فعالان بازار طلا در سبزه‌میدان پایتخت به خبرنگار ما گفت: کانال‌ها، پیج‌ها و گروه‌ها تقریبا سه سالی است که راه خود را در میان مبادلات باز کرده‌اند و بسیاری از فعالان این صنف و البته غیرحرفه‌ای را به خو مشغول کرده‌اند.

این فعال بازار طلا در ادامه افزود: اغلب این گروه‌ها با دریافت حق عضویت علاوه بر پیش بینی‌های قیمتی برای آینده زمینه مبادله میان طرفین را ایجد می‌کنند و همین موضوع باعث شده که برخی از فعالان بازار بعد از پایان کار خود در بازار سراغ این مبادلات بروند.

وی تاکید کرد: خرید و فروش‌های مجازی و ایجاد تقاضای کاذب در این بخش از اقتصاد می‌تواند مستقیم اثرگذاری در واقعیت بازار داشته باشد چون بالاخره در یک نقطه این مبادلات مجازی باید در واقعیت بازار تبدیل شود حالا یا به صورت اسکناس یا فلز طلا که همین امر مشکل ساز است.

نوید همچنین معتقد است ورود گروهی تازه‌کار و البته کسانی که ریسک‌های بالا انجام می‌دهند به مشکلات دامن زده و بعضا تعدادی برای ایجاد  نوسان‌های کاذب و دستیابی به سود بالا مشخصا هماهنگ اقدام به خرید و فروش می‌کنند که به چالش دامن می‌زند و مسوولان باید نظارت بیشتری داشته باشند.

وی به خبرنگار ما گفت: برخی از اعضای فعال در این فضای مجازی اصولا مقیم ایران نیستند و با منابع مالی قابل توجهی هم که در اختیاردارند اثرگذاری بالایی در بازار ایران دارند که با استفاده از رابطین خود سرمایه‌هایشان را از خارج به داخل یا برعکس منتقل می‌کنند.

این فعال بازار طلا تصریح کرد: مسوولان و پلیس فتا می‌تواند با رصد و امکاناتی که در اختیار دارد این بازارها را تعطیل کند و زمینه فعالیت منطقی را به بازار واقعی هدیه دهد، هرچند تاکنون عملکرد مناسب و قابل دفاعی در این زمینه بوده اما به دلیل سهولت راه اندازی مجدد کانال، پیج یا .... دوباره این فعالیت‌ها آغاز می‌شود و ظاهرا تنها راهکار منطقی کردن واقعیت بازار است تا منطقی برای فعالیت‌های مجازی وجود نداشته باشد.

نوید درپایان تاکید کرد: البته این موضوع مختلص ارز و طلا نیست بلکه در بازارهای خودرو، مسکن، لوازم خانگی، سهام و هر بازار پرتقاضای دیگر شاهد ظهور این نوع فعالیت‌ها هستیم که سایه سنگین خود را در واقعیت بازار گسترده است. به گفته وی شاهد مثال این روند اظهار نظر رئیس اتحادیه مشاورین املاک در اثرگذاری سایت‌ها و کانال‌ها در نرخ اجاره و فروش مسکن یا رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو برهمین مبنا است.