حباب نرخ مسکن متاثر از فولاد نیست

به گزارش می متالز، بازار مسکن در بازه زمانی کوتاهی رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده و این روند رو به رشد ادامه دارد. در چنین شرایطی، بازارکشف مقصر گرانی مسکن داغ می‌شود. نهادهای تصمیم‌گیر و نظارتی برای گذر از این شرایط وارد عمل می‌شوند. محصولات فولادی ساختمانی مانند میلگرد، تیرآهن، پروفیل و... نیز به‌عنوان متهمان اصلی در این روند فزاینده قیمتی مطرح می‌شوند. برای تشخیص سهم این صنایع در این رشد افسار گسیخته قیمت مسکن با فعالان صنعت فولاد گفت‌وگو کرده‌ایم و نظر آنها را جویا شده‌ایم. به‌اعتقاد بسیاری از فعالان این حوزه، رشد نرخ مسکن متاثر از افزایش قیمت محصولات فولادی نیست. درواقع افزایش نرخ آهن‌آلات و مسکن هر دو از یک سرچشمه یکسان نشات می‌گیرند و آن هم نابسامانی حاکم بر شرایط اقتصادی کشور است. هرچند این رشد در حوزه مسکن و ساخت‌وساز به مراتب نمایان‌تر از فولاد است. بخش عمده‌ای از این فاصله را هم می‌توان به امنیت مسکن برای سرمایه‌گذاری نسبت داد؛ درنتیجه حجم قابل‌توجهی از نقدینگی به این بخش ورود پیدا کرده و زمینه رشد قیمت آن را فراهم می‌کند.

به‌دنبال دلیل بهتری برای رشد قیمت مسکن باشید

محمد اعتباری، فعال صنعت فولاد درباره تاثیر قیمت آهن و فولاد بر قیمت مسکن گفت: بررسی اثرگذاری مجموع قیمت آهن‌آلات مصرفی در ساختمان مانند میلگرد، تیرآهن و... در نرخ تمام‌شده مسکن کار چندان دشواری نیست. به‌طور میانگین می‌توان گفت حدود ۳۰ درصد قیمت تمام‌شده ساختمانی با اسکلت فلزی را محصولات فولادی تشکیل می‌دهد. حال باید دید که نرخ فروش مسکن و آهن‌آلات هر کدام با چه شتابی رشد داشته‌اند؟ 
وی افزود: میلگرد در ابتدای سال ۹۸ حدود ۷۰۰۰ تومان به‌ازای هر کیلوگرم معامله می‌شد. نرخ این محصول در بیشترین حالت در امسال به ۱۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰تومان به‌ازای هر کیلوگرم افزایش داشت؛ یعنی نرخ فروش محصولات فولادی در بیشترین مقدار از سال گذشته تاکنون افزایش حدود ۷۰ درصدی را تجربه کرده است. درحالی که در همین بازه زمانی قیمت فروش مسکن به‌ازای هر متر تا ۵ برابر هم بیشتر شده است؛ بنابراین دلیل دیگری به جز رشد قیمت مصالح ساختمانی را باید برای توجیه رشد افسارگسیخته مسکن پیدا کرد.

مسکن، امن‌ترین تجارت است 

وی در ادامه افزود: خرید و فروش مسکن یکی از امن‌ترین تجارت‌ها در کشور ما محسوب می‌شود. بر همین اساس نیز نقدینگی مردم به این بازار سرازیر می‌شود. نابسامانی‌هایی که به‌ویژه در ماه‌های اخیر بر اقتصاد کشور سایه افکنده است نیز سرازیری نقدینگی به بازار مسکن را تشدید کرده است. 
در چند ماه گذشته شاهد جذب نقدینگی قابل‌توجهی به بازار سرمایه بودیم، اما اکنون با تلاطماتی که در این بازار ایجادشده، نقدینگی دوباره از بازار سرمایه خارج می‌شود. بدون تردید مسکن یکی از محل‌های جذب نقدینگی حاصل از بازار سرمایه خواهد بود و رشد مجدد قیمت‌ها دور از ذهن نیست. 
درواقع این رشد هفتگی و ماهانه قیمت مسکن را باید ناشی از شرایط نابسامان اقتصادی کشور دانست. با این وجود، گاه مسئولان انگشت اتهام خود را به سوی رشد قیمت فولاد دراز می‌کنند. درحالی که رد ادعای یادشده کار چندان دشواری هم نیست. 
اعتباری بی‌اعتمادی نسبت به شرایط آینده اقتصادی کشور را از دیگر دلایل اصلی رشد قیمت‌ها دانست. رشدی که بازار فولاد و مسکن نیز از آن بی‌نصیب نمانده‌اند. در شرایطی که مردم نمی‌توانند دورنمای مثبتی برای آینده اقتصاد کشور متصور شوند، تداوم روند صعودی قیمت‌ها دور از ذهن نیست.

نگاهی به دلایل رشد آهن‌آلات

اعتباری در ادامه ناهماهنگی میان فروش محصولات فولادی در حلقه‌های گوناگون این زنجیره را از دیگر دلایل نابسامانی شرایط حاکم بر این زنجیره عنوان کرد و گفت: در شرایطی که میلگرد ۱۰۰۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم در رینگ معاملاتی بورس کالا معامله می‌شود، شمش با قیمت پایه ۹۰۰۰ تومان عرضه و درنهایت با نرخ ۹۸۰۰ تومان به‌ازای هر کیلوگرم به فروش می‌رسد؛ بدیهی است که در عرضه‌های بعدی قیمت محصولات فولادی هم افزایش یابد. 
علاوه بر این، ارز نیمایی مبنای قیمت‌گذاری در بورس کالاست. در چنین شرایطی طبیعی است که رشد قیمت ارز نیمایی نوید افزایش قیمت را می‌دهد و حتی تقاضا برای خرید محصولات فولادی نیز افزایش می‌یابد. 
اعتباری گفت: این روند قیمت‌گذاری برای فولاد اشتباه است. هر واحد تولیدی باید خود اقدام به قیمت‌گذاری محصولات خود کند. در ادامه نیز بسته به تقاضا، قیمت نهایی آن مشخص می‌شود. 
وی در ادامه افزود: متاسفانه تولید و عرضه محصولات فولادی به‌طور منظم انجام نمی‌شود. درنتیجه امکان کاهش قیمت‌ها وجود ندارد. اما چنانچه عرضه محصولات فولادی به‌طور منظم باشد، زمینه افت قیمت‌ها را فراهم می‌کند.

تقاضا برای فولاد غیرمصرفی است

بخش قابل‌توجهی از تقاضا برای خرید محصولات فولادی ساختمانی غیرواقعی است. اما همین تقاضای غیرمصرفی نیز زمینه رشد قیمت‌ها را فراهم می‌کند. 

درنتیجه باید میزان پروانه‌های ساخت‌وساز صادر شده از سوی شهرداری در امسال بررسی و میزان فعالیت‌های ساختمانی در امسال مشخص شود. درواقع این سوال مطرح است که کدام ساخت‌وساز و کدام پروژه عمرانی تقاضا برای میلگرد را تا این میزان افزایش داده است؟ 
بخش قابل‌توجهی از دلیل رشد قیمت محصولات فولادی را می‌توان وابستگی تعیین نرخ فروش این محصولات به ارز نیمایی منوط دانست. در هفته‌های گذشته شاهد رشد قیمت ارز نیمایی بودیم. بازار هم باهوش است و به این افزایش واکنش نشان می‌دهد. در شرایطی که نرخ فروش ارز نیمایی بالا می‌رود به جای خرید ارز به سمت خرید میلگرد می‌رود، چراکه می‌داند در رینگ بعدی قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند. در چنین شرایطی، بازار فولاد به محلی برای دلالی و سفته‌بازی بدل می‌شود و زمینه رشد قیمت‌ها را فراهم می‌کند.
وی تاکید کرد: قیمت محصولات نهایی ساختمانی فولادی براساس قیمت شمش مشخص می‌شود. در شرایطی که نرخ فروش شمش فولادی افزایش می‌یابد، طبیعی است که قیمت این محصولات برای مصرف‌کننده نهایی نیز افزایش یابد.

در چنین شرایطی، هرقدر قیمت شمش بالا می‌رود، باز هم خریدار برای آن وجود دارد، چراکه از یک‌سو تولیدکنندگان این محصولات نمی‌خواهند خط تولید واحدهایشان بخوابد و از سوی دیگر، با توجه به اینکه این تولیدکنندگان بخشی از محصول نهایی خود را صادر می‌کنند و نسبت به رشد قیمت دلار در بازه زمانی تولید محصول نهایی و صادرات امیدوارند، حاضر به خرید شمش با قیمت بالا می‌شوند. درواقع از آنجاکه آینده اقتصاد روشن نیست، همه معاملات اقتصادی بهم می‌خورد. 
وی تاکید کرد: با توجه به ظرفیت تولید صنایع پایین‌دستی فولاد کشور و همچنین رکودی که بر صنعت ساخت‌وساز سایه افکنده است، حتی با ظرفیت به مراتب کمتری می‌توان نیاز کشور به این محصولات فولادی را تامین کرد. اما این روند نابسامان حاکم بر بازار فولاد زمینه رشد قیمت‌ها را فراهم کرده است.
 

فولاد تاثیری بر رشد قیمت مسکن ندارد

کریم رحیمی، مدیرعامل شرکت فولاد ناب تبریز در پاسخ به سوالی مبنی بر اثرگذاری نرخ محصولات فولادی بر قیمت مسکن گفت: نرخ فروش محصولات فولادی ساختمانی مورد استفاده در صنعت ساخت‌وساز، تاثیر اساسی بر قیمت مسکن ندارد. وی تاکید کرد: پارامترهای کلان اقتصادی از اثرگذاری بسیار بیشتری بر نرخ خرید و فروش مسکن برخوردار هستند. در چنین شرایطی و با توجه به عوامل اثرگذاری که بر این بازار وجود دارد، تغییرات قیمتی فولاد آنقدرها هم مورد توجه قرار ندارد. مدیرعامل شرکت فولاد ناب تبریز افزود: البته نرخ فروش محصولات فولادی از ابتدای امسال رشد قابل‌ملاحظه‌ای داشته است اما رشد قیمت مسکن را نباید متاثر از افزایش قیمت آهن‌آلات بدانیم. قیمت محصولات فولادی ساختمانی نیز تحت‌تاثیر رشد قیمت مواد اولیه آن افزایش یافته است، چراکه درصد قابل‌توجهی از هزینه واحدهای نورد به تامین مواد اولیه تولید آنها باز می‌گردد. وقتی قیمت مواد اولیه افزایش می‌یابد ما هم چاره‌ای جز رشد قیمت تولیدات نهایی خود نداریم.

آهن‌آلات جولانگاه دلالان

رحیمی گفت: البته حضور دلالان نیز تاثیر بسزایی در رشد قیمت محصولات فولادی ساختمانی در بازار دارد؛ یعنی عده‌ای به قصد دلالی و کسب سود به خرید و فروش محصولات گوناگون روی آورده‌اند. با وجود بی‌ثباتی اقتصادی که هر روز بیش از پیش گسترش می‌یابد، خرید و فروش آهن‌آلات نیز به مقصد دلالان تبدیل شده است. در چنین موقعیتی سفته‌بازی در این بازار به روالی عادی تبدیل شده و زمینه رشد بیش از اندازه قیمت‌ها را فراهم کرده است.

سخن پایانی

در چند ماه گذشته، سوداگری در بازار مسکن نسبت به سایر مقاطع زمانی افزایش قابل‌توجهی یافته و همین موضوع نیز زمینه رشد چشمگیر قیمت‌ها را فراهم کرده است. در این میان اما گاه از مصالح ساختمانی مانند فولاد به‌عنوان عامل اصلی رشد قیمت ساختمان نام برده می‌شود. هرچند با یک بررسی ساده مشخص می‌شود در یک بازه زمانی مشخص، قیمت مسکن به مراتب بیش از آهن‌آلات رشد داشته است. 
درواقع سرازیر نقدینگی مردم به بازار مسکن آن هم در موقعیتی که نابسامانی‌های اقتصادی در کشور اوج گرفته را باید علت اصلی این رشد هیجانی دانست.