ارزیابی صادرات فولاد ایران در ۹ ماه گذشته

به گزارش می متالز، از پتانسیل قدرتمند ایران در بخش تولید و صادرات فولاد و مواد خام همین بس که ایران ، در حال حاضر بزرگترین تولید کننده و استخراج کننده سنگ آهن و فولاد در منطقه MENA ، محسوب می شود و توانایی خود را برای تولید دو برابری اعلام کرده و برای صادرات هر چه بیشتر محصولات خود با مشتریان و سرنخ های تجاری جدید مذاکرات اولیه را صورت داده است.

ظرفیت اسمی تولید فولاد ایران بر اساس گزارشات سازمان های بالادستی (بر اساس سال پایه ۲۰۱۸) تا سال ۲۰۲۰ به حدود ۳۸ میلیون تن خواهد بود که این رقم در سال جاری محقق شده و گزارشات صادراتی ایران حتی در کانال های اطلاعاتی خارجی نظیر استیل مینت و متال بولتن با رشد یازده درصدی نسبت به مشابه سال قبل ثبت و گزارش شده است. این در شرایطی است که اکثر کشورهای تولید کننده فولاد به واسطه همه گیری ویروس کرونا تولید خود را متوقف یا با کاهش میزان تولید صرفا نیاز داخلی خود را برآورده کرده اند.

صنعت فولاد ایران به واسطه توسعه و صنعتی شدن کشور در طول یک دهه گذشته رشد قابل توجهی را داشته و قدرت مانو بالایی در بازار بین الملل به دست آورده است. این موضوع نتیجه یک موج عظیم پروژه های فولاد سازی در کشور بیش از یک دهه بوده و این حرکت همچنان ادانمه دارد و پیش بینی می شود که این موضوع تا دی دهه آینده ادامه داشته باشد که با فرض این شرایط تولید فولاد ایران از مرز ۵۵ میلیون تن در سال عبور خواهد کرد. این ارقام با ظرفیت پیش بینی شده تولید فولاد خام مطابق با چشم انداز صنعت فولاد در سال ۲۰۲۵ کشور انطباق دارد.

سنگ آهن بازوی قدرتمند صادرات فولاد

پس از چندین سال رشد فشرده در تولید سنگ آهن ایران از ۱۰ تا ۵۶ میلیون تن بین سال های  ۲۰۰۰ تا  ۲۰۱۳ ، سرانجام حرکت توسعه سنگ آهن در کشور همراه با سنگ آهن جهانی متوقف شد و توسعه صنعت فولاد بر مبنای کنسانتره و گندله صورت پذیرفت. ایران نیز زیرساخت تولید فولاد خود را تغییر داد و توانست مطابق با معیارهای جهانی نقشه راه توسعه صنعت فولاد خود را تغییر دهد.پس از این جایگزینی میزان تولید سنگ آهن ایران به حدودا ۴۵ میلیون تن در سال ۲۰۱۶ کاهش یافته است که مازاد تولید سنگ آهن در مصارف دیگر صنعتی هزینه می شود. اما مجددا با رشد تقاضای بازار بین الملل و کمبود گندله و کنسانتره تولید سنگ آهن بار دیگر افزایش یافت و تقریبا به ۵۷ میلیون تن رسید.

گزارش عملکرد تولید فولاد ایران

صنعت فولاد ایران طی سالهای گذشته به طور مداوم در برابر همه فشارها و موانع ایجاد شده توسط نیروهای خارجی مانند تحریم های ایالات متحده و شیوع ویروس کرونا که به شدت بر عملکرد تولید کنندگان برتر جهان تأثیر گذاشته است ، در حال توسعه است. بر اساس گزارش انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد خام در ایران در ماه جولای ۱۴٫۴ درصد نسبت به ماه مشابه سال گذشته افزایش یافت، در حالی که متوسط ​​تولید جهانی این کالا در ماه مذکور ۲٫۵ درصد کاهش یافته است. تولید فولاد خام ایران نیز در سال ۲۰۱۹ ۳۰ درصد افزایش یافته در حالی که متوسط ​​رشد جهانی در این بخش ۳٫۵ درصد بود. ایران طی سال ۲۰۱۹ موفق به تولید ۳۱٫۹ میلیون تن فولاد خام شد ، در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۸ ۲۴ میلیون تن بود.

پیش بینی می شود تولید فولاد ایران در سال جاری و مطابق با تقویم شمسی به ۳۰ میلیون تن برسد (در ۲۰ مارس ۲۰۲۱ پایان می یابد) که بیش از ۱۰ میلیون تن آن صادر می شود.

گزارش عملکرد صادرات فولاد ایران

صادرات فولاد ایران در شش ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۳ درصد کاهش یافته است.همانطور که متال بولتن و سایر نشریات تحلیل بین المللی گزارش شده است ، کاهش صادرات کالاهای ذکر شده عمدتا به دلیل کاهش تجارت خارجی کشور به دلیل شیوع ویروس کرونا و همچنین افزایش تقاضا برای محصولات گفته شده در داخل کشور است. ایران طی پنج ماه نخست سال جاری (۲۰بازه یکساله بین مارس – ۲۱ آگوست) ۱٫۷۸۶ میلیون تن فولاد صادر کرده است.البته لازم به توضیح است که گزارشات ایران مرجع رسمی محسوب نمی شود زیرا ایران حجم واقعی صادرات خود را به دلیل احتمال وضع تحریم های جدید از طرف آمریکا گزارش نکرده و صرفا به داده های نشریات رسمی بسنده می کنیم.

منطقه خلیج فارس بازار ناب صادرات فولاد

در حال حاضر منطقه خلیج فارس بیشترین تقاضا را برای فولاد ایران اعم از خام یا فراوری شده دارد. به عنوان مثال برای محصولات آهن و فولاد ایران قیمت های بسیار جذابی از جانت امارات، قطر و کویت دریافت شده است.با توجه به اینکه واردات منطقه MENA سالانه ۳۶ میلیون تن فولاد است ، بنابراین این منطقه بازار بزرگی برای صادرات محصولات فولادی ایران خواهد بود.فرصتی که تولیدکنندگان فولاد ایران باید به آن توجه کرده و از مزیت رقابتی خود بهره ببرند.

یکی از بزرکترین مزیت های رقابتی حوزه خلیج فارس نزدیکی این کشورها به ایران است که ریسک حمل کالا و هزینه های حمل و نقل و ترانزیت را برای ایران به شدت کاهش می دهد و به عنوان یک آفر می تواند زمنیه صادرات حداکثری را فراهم کند. البته باید توجه داشت که صادرات صرفا بر اساس کالاهایی باشد که در بازار داخل مازاد تولید و مصرف را داریم. برای مثال همانطور که در تحلیل های قبل مطرح شد صادرات مقاطع طویل در شرایط فعلی بازار ایران به صلاح اقتصاد ایران و زنجیره تامین فولاد داخلی نیست.

پتانسیل صادرات فولاد ایران به ترکیه

ترکیه بازار هدف مهم سنگ آهن ایران است.پس از چین و هند ، ترکیه به عنوان مقام سوم در رتبه بندی صادرات مواد خام زنجیره فولاد ایران قرار گرفته است. ترکیه در سال ۲۰۱۹ حدودا ۱۱ تن سنگ آهن از ایران وارد کرده که ارزش دلاری آن بالغ بر ۳ میلیارد دلار برآورد می شود. با تحقیقات بازار حوزه سنگ آهن در ترکیه به این نتیجه می رسیم که کشورهای تامین کننده سنگ آهن ترکیه و حجم بازار هر یک از آنها به شرح ذیل خواهد بود : برزیل ۳۳٫۵٪ ، اوکراین ۲۴٫۳ درصد ، سوئد ۱۸٫۴ درصد ، فدراسیون روسیه ۱۴٫۶ درصد ، کانادا ۴٪ ، فنلاند ۳٫۶٪ و سایر کشورها کمتر از یک درصد.

اگر ایران بتواند در شرایط فعلی که هزینه نیروی انسانی و تجهیزات ، فراوری سنگ آهن را در دستور کار قرار دهد، به دلیل رشد بی سابقه قیمت دلار در ایران، قیمت تمام شده فولاد خام از کشورهای صادر کننده سنگ آهن برای ترکیه کمتر خواهد بود. از طرفی اکثر کشورهای صادر کننده سنگ آهن به ترکیه فاصله بسیار زیادی با این کشور دارند و این خود می تواند به یک مزیت رقابتی برای صادرات فولاد ایران محسوب شود. با تصاحب بازار فولاد خام ترکیه رشد ۱۸ درصدی در صادرات ایران متصور خواهیم بود.