مرگ معادن البرز مرکزی با ‌واگذاری ‌به بخش خصوصی/ خیانت برخی سیاسیون‌ تیشه به ریشه اقتصاد پویای‌ سوادکوه زد

به گزارش می متالز، روزگاری معادن ارزشمند زغال‌سنگ البرز مرکزی سوادکوه، به‌ عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شد و حدود هفت هزار نفر از آن ارتزاق می‌کردند. منبع زغالی غنی که هزاران کارگر از نقاط مختلف مازندران و استان‌های مجاور خاطرات زیادی از آن دارند.

اما به مدد بی‌تدبیری برخی متولیان، با واگذاری به بخش خصوصی، نبض اقتصاد منطقه برای همیشه متوقف شد و با مرگ معادن البرز مرکزی، غبار محرومیت بر سوادکوه نشست. به گفته برخی کارشناسان، در آن دوران می‌شد که البرز مرکزی را پویا نگه داشت اما اهداف نامطلوب و خیانت برخی سیاسیون، تیشه به ریشه اقتصاد پویای صنایع در سوادکوه زد و ترجیح دادند معادن البرز مرکزی نوستالژی برای نسل‌های آینده شود.

پس از آن رکود اقتصادی غم‌انگیز، عده‌ای از کارکنان و بازنشستگان شرکت زغال سنگ البرز مرکزی با تعداد 627 نفر سهام‌دار، شرکت صنعتی و معدنی سامان سوادکوه را در سال 83 به منظور بهره‌برداری از معادن خصوصی، تاسیس کردند. اگر چه در طول این سال‌ها بارها بحران‌های اقتصادی را پشت سر گذاشتند و حتی چندین مرحله شاهد اعتصاب و اعتراض کارگران این شرکت بوده‌ایم، با این حال تاکنون توانسته به حیات خود ادامه دهد.

اما آن چیزی که این روزها سبب ایجاد حساسیت و واکنش‌ها در بین مردم شهرستان شده، خبر فروش این شرکت به شرکت ذوب آهن اصفهان است. خبر فروش بزرگ‌ترین شرکت صنعتی معدنی خصوصی مازندران، بازخوردهای منفی زیادی در سطح جامعه داشته و مخالفت‌های مردمی را شاهد هستیم. در واقع علت این مخالفت‌ها، نگرانی از دچار شدن سرنوشت این شرکت به سرنوشت زغال سنگ البرز مرکزی است. اگرچه اعضای هیات مدیره این شرکت، نگرانی‌های مردمی را طبیعی می‌دانند اما معتقدند فروش این شرکت، کمک بزرگی برای حفظ ادامه حیات آن است. اعضای هیات مدیره سامان در نشستی با خبرنگاران، با شفاف‌سازی مواضع و بیان علت‌های فروش، نوید آینده روشنی از این فرایند را داده‌اند.

رئیس هیات مدیره شرکت صنعتی و معدنی سامان سوادکوه دغدغه مردمی را تعصب مردم شهرستان دانست و خاطرنشان کرد: دغدغه مردم سوادکوه در این مورد قابل درک است و این به دلیل تعصبی است که آنها دارند.از سال 83 که تاسیس شد تا سال 93 فراز و نشیب‌های زیادی طی شد. در سال 93 و 94 سهام‌داران تصمیم گرفتند که شرکت را از طریق کارشناسان دادگستری ارزیابی و به مزایده و فروش برسانند. در سال 97 نیز در مجمع عمومی سهام‌داران تاکید بر فروش شده بود.

شوکت‌الله آزادی با بیان اینکه در سال 94 به علت قیمت پایینی که از سوی خریداران پیشنهاد می‌شد، فروش انجام نگرفت، افزود: در همان سال 94 هم روی آهن اصفهان خریدار بود اما همه خریداران در آن موقع قیمت پایین پیشنهاد داده بودند و فروش انجام نشد.اما اکنون به دلیل قیمت زغال، افزایش تولید شرکت، تراز مثبت این چند سال و وضعیت سوددهی شرکت، رغبت خریداران بیشتر شد و پیام مذاکره دادند و ما هم مذاکره را پذیرفتیم. 

آزادی علت تصمیم فروش شرکت را شرایط اقتصادی فعلی بعد از تحریم‌ها و بالابودن هزینه‌ها برشمرد و گفت: تصمیم به فروش گرفته شد به دلیل شرایط تورمی جامعه، سلایق مختلف سهام‌داران، عدم سرمایه‌گذاری امکان کاهش تولید و افزایش هزینه‌ها را در بر داشت. از طرفی به دلیل شرایط تورمی و گرانی تجهیزات، برای ایجاد مقررات ایمنی امکان سرمایه‌گذاری نبود.طبیعتا باید با خریدار مذاکره انجام می‌دادیم.

وی تصریح کرد: اگرچه اکنون با توجه به فروش زغال فرآوری شده، شرایط شرکت از پوشش هزینه‌ها همخوانی داشت اما برای چشم‌انداز آینده چنین شرایطی نبود و بهترین تصمیم را سهام‌داران گرفتند که باید به اهلش سپرده شود. اعضای هیات مدیره نیز تابع تصمیمات سهام‌داران هستیم. 

رئیس هیات مدیره شرکت سامان، علت خرید شرکت از سوی ذوب‌ آهن اصفهان را نیاز این شرکت به زغال دانست و گفت: شرکت‌های فولادی واحدهای اصلی و شرکت‌های زغالی واحد های فرعی محسوب می‌شوند. مواد اولیه را معادن و زنجیره مواد اولیه را فراهم می‌کنند.

آزادی با بیان اینکه ذهنیتی نادرست در جامعه پیش آمده که ذوب‌آهن اصفهان شرکتی خصوصی است، افزود: این ذهنیت درست نیست چراکه ما با خود شرکت ذوب آهن اصفهان طرف هستیم و آرم این شرکت در صورت جلسات مذاکرات است. پای شرکت خصوصی در میان نیست.در مذاکره حساسیت منطقه را تذکر دادیم.البرز شرقی را نیز ذوب‌آهن اصفهان خریداری کرده بود و می‌بینیم که چقدر رونق دارد.تمام تحقیقات لازم را انجام دادیم. دغدغه ما ، دغدغه منطقه است. فروش به ذوب آهن اصفهان برای سامان آینده‌دار است. پس از فروش همت متنفذین و سیاسیون منطقه را برای مدیریت می‌طلبد. 

وی، سرنوشت شرکت ایثارگران را تجربه‌ای برای سامان برشمرد و تصریح کرد: شرکت سامان بزرگ‌ترین شرکت خصوصی تولید زغال است. اما برای افزایش ایمنی و بهره‌وری لازم به سرمایه‌گذاری است که در توانمان نیست. چشم انداز نشان داد نمی‌توانیم مدیریت کنیم. سرنوشت شرکت ایثارگران تجربه‌ای برایمان شد. منافع منطقه را به منافع سهام‌داران ترجیح دادیم.

آزادی افزود: ذوب آهن اصفهان می‌تواند اشتغال را افزایش دهد. مذاکره ای که با خریدار داشتیم با یک نگاه مثبت و معامله برد-برد بود. قیمت فروش 164 میلیارد تومان است که 70 درصد ابتدا گرفته خواهد شد و 30 درصد باقی‌مانده پس از واگذاری کامل دریافت می‌شود. از محل 70 درصد ابتدا بدهی پرداخت خواهد شد و هرچه ماند در حسابی قرار می‌گیرد تا تصمیم بگیریم به چه شکلی به سهام‌داران پرداخت شود. 

رئیس هیات مدیره شرکت صنعتی و معدنی سامان سوادکوه، درمورد نگرانی مردمی نسبت به سرنوشت نیروهای کار، گفت: هرشرکتی که بیاید، الزام قانونی وجود دارد و به دلیل ادامه فعالیت کارگاه نمی‌توانند کارگران را اخراج کنند. اما درمورد نیروهای مازاد و خدماتی مسلما نیروهای بومی برایشان به صرفه است و مسلما از بومیان به‌ کارگیری خواهد شد.

وی درمورد سرنوشت خود شرکت سامان نیز بیان کرد: وقتی شرکتی اموال خود را می‌فروشد ادامه سرمایه‌گذاری یا منحل شدن، تشخیص آن با سهام‌داران، هیات مدیره و تصمیم مجمع  است. از لحاظ قانونی، شرکت تسویه گرفته و تمام شده است.

سرنوشت غم‌انگیز معادن زغال سنگ البرز مرکزی که نتیجه نابخردی‌های برخی سیاسیون و متولیان در آن دوران بوده، تجربه تلخی در اذهان عمومی سوادکوه به یادگار گذاشته است. از این روی حساسیت‌ها و مخالفت‌های زیادی نسبت به فروش بزرگ‌ترین شرکت صنعتی و معدنی خصوصی مازندران را بوجود آورده است.

این واکنش‌ها باتوجه به محرومیت منطقه و مرگ اقتصادی صنایع در طی سال‌های اخیر کاملا طبیعی و نشان دهنده تعصب مردمی به داشته‌های شهرستان است و مطالبه‌گری حق مسلم مردم برای دانستن علت‌ها و معلول‌ها است.

گمانه‌زنی‌های مردمی درمورد آینده نامعلوم و پر ریسک شرکت سامان پس از فروش، اگرچه در سطح جامعه همچنان بحث محافل و یکی از موضوعات اصلی مطالبه مردمی شده اما به گفته آنچه مدیران و مسوولان این شرکت بیان کرده‌اند، کلید ادامه حیات شرکت سامان سوادکوه در دستان ذوب آهن اصفهان خواهد بود و بهترین تصمیم در این بازه زمانی اعلام شد.نوید آینده روشن این شرکت از سوی متولیان آن شاید امیدی در دل مردم ایجاد کند. امید است آن شود که متولیان سامان وعده داده‌اند.

گزارش از معظمه نقی پور