هفت کشور توافقنامه آمریکایی مالکیت و استفاده از منابع ماه را امضاء کردند

به گزارش می متالز، در این لیست نام یکی از بزرگ‌ترین شرکای آمریکا در سفرهای فضایی و همچنین ایستگاه فضایی بین‌المللی یعنی روسیه به‌ چشم نمی‌خورد. دیمیتری راگوزین (Dmitry Rogozin)، رئیس آژانس فضایی روسیه (Roscosmos)، مدتی پیش از مخالفت خود با همکاری در پروژه ایالات متحده جهت بهره‌برداری از ماه خبر داده بود؛ امری که ‌دلیل آن پررنگ بودن ابعاد سیاسی این پروژه و تمایل دولت روسیه به همکاری با چین در بهره‌برداری از قمر زمین عنوان شده است.

علاوه‌بر روسیه، چین نیز این پیمان را امضاء نکرده که البته منطقی به‌نظر می‌رسد، چرا که همکاری مستقیم میان سازمان‌های فضایی چین و آمریکا به‌علت قانون کنگره ایالات متحده محدود شده است. با‌این‌حال، به‌گفته مقامات ناسا درصورتی‌که که رفتار این کشور مطابق خواسته کنگره تغییر کند، امکان همکاری میان آن‌ها وجود خواهد داشت.

توافقنامه آرتمیس در پی دستور دونالد ترامپ برای تعیین راهبردهای اکتشاف در ماه و با همکاری ناسا، انجمن ملی فضایی کاخ سفید (White House’s National Space Council)، وزارت خارجه ایالات متحده (U.S. Department of State) و وزارت بازرگانی این کشور (U.S. Department of Commerce) تدوین شده است.

جیم برایدنستاین (Jim Bridenstine)، مدیر ناسا، پیش‌تر گفته بود هدف آن‌ها از تدوین توافقنامه آرتمیس تغییر «معاهده «فضای بیرونی» سال ۱۹۶۷ نیست؛ بلکه این معاهده برای استفاده صلح‌آمیز از فضای خارج زمین تشکیل شده است. وی مدعی است توافقنامه آرتمیس با پیمان مذکور تداخل نداشته و به‌عنوان چارچوبی جدید برای تعیین نحوه استخراج از ماه و استفاده از آن به‌کار می‌رود. مدیر ناسا در‌این‌رابطه می‌افزاید: ««همان اصولی که مبنای استفاده از منابع آبی بین‌المللی را مشخص کرده، باید در مورد فضا و سطح ماه نیز به‌کار گرفته شود.»

کشورهایی که توافقنامه آرتمیس را امضاء می‌کنند، با ۱۰ اصل از جمله اکتشافات مسالمت‌آمیز، فعالیت‌های شفاف، ارائه کمک‌های اضطراری به خدمه در شرایط سخت، انتشار علنی اطلاعات علمی و دفع ایمن زباله‌های فضایی موافقت می‌کنند. فهرست کامل این اصول به‌شرح زیر است:

• اکتشافات مسالمت‌آمیز: تمام فعالیت‌هایی که تحت برنامه آرتمیس انجام می‌شود، باید برای اهداف صلح‌آمیز باشد.
• شفافیت: دولت‌ها فعالیت‌های خود را به‌ روشی شفاف انجام می‌دهند تا از سردرگمی و درگیری جلوگیری کنند.
• همکاری کشورها: دولت‌های شرکت‌کننده در برنامه آرتمیس تلاش خواهند کرد تا از طرح‌هایی که در مورد آن‌ها قابلیت همکاری وجود دارد، برای افزایش ایمنی و پایداری حضور در ماه پشتیبانی کنند.
• کمک‌های اضطراری: امضاءکنندگان این توافقنامه کمک‌رسانی به خدمه در شرایط سخت را می‌پذیرند.
• ثبت اجرام فضایی: هر کشوری که در برنامه آرتمیس شرکت می‌کند باید یکی از امضا‌ءکنندگان «کنوانسیون ثبت» باشد.
• انتشار داده‌های علمی: کشورها متعهد به انتشار عمومی اطلاعات علمی می‌شوند و به همه دنیا اجازه می‌دهند تا از این طریق در سفر آرتمیس به آن‌ها بپیوندند.
• حفظ میراث: امضاءکنندگان متعهد به حفظ میراث فضایی هستند.
• منابع فضایی: استخراج و استفاده از منابع فضایی کلید اکتشافات ایمن و پایدار است و امضاءکنندگان این توافقنامه تأیید می‌کنند که چنین فعالیت‌هایی باید مطابق با پیمان فضای بیرونی انجام شود.
• عدم تداخل فعالیت‌ها: کشورهای امضاءکننده متعهد می‌شوند از تداخل مضر و مزاحمت در کار یکدیگر جلوگیری کنند؛ همان‌طور که در پیمان فضای بیرونی ذکر شده است.
• زباله‌های فضایی: دولت‌ها متعهد می‌شوند برای دفع ایمن بقایا و زباله‌های فضایی برنامه‌ریزی کنند.