نبرد کارخانه های نوردی برای بقاء

به گزارش می متالز، شمش های فولادی داغ در میان دستگاه های عظیم کارخانه صبا فولاد سفیددشت چون طلا می درخشند و برای شکل دهی با آب در جدال هستند. دراین کارخانه نوردی کارگرهای زیادی به چشم نمی خورد، مصطفی یکی از کارگران این کارخانه، با پشت دست عرق جبین خود را پاک کرد و گفت: شیفت هامون را کم کردن وتعداد کارکنان از280 نفربه 160 نفررسیده چون شمش فولاد که ماده اولیه برای کارخونه است به سختی تامین میشه.

مدیر عامل کارخانه صبا فولاد سفیدشت می گوید: مواد اولیه را باچنگ و دندان تامین می کنیم! ظرفیت تولید ما سالانه 300 هزار تن میلگرد ساختمانی و صنعتی است که نبود شمش، تولید ما را 50 درصد کاهش داده است.

زمانی می افزاید: شمش فولاد از سنگ آهن تولید می شود که هر دو محصول داخلی است اما نمی دانم چرا درکشورمان کمیاب شده است و به سختی تامینش می کنیم؟

پیدا کردن پاسخ این سوال ما را ازچهارمحال و بختیاری تا استان های اصفهان، تهران، شیراز و یزد کشاند.

نیاز به تولید و تولید بیش از نیاز

به بزرگترین معدن سنگ آهن روباز کشوردر یزد رفتم در آنجا مدیرعامل شرکت سنگ آهن مرکز ایران به منگفت: میزان برداشت سالانه از این معدن بیش از 2 میلیون تن سنگ آهن است و سنگ آهن های تولیدی راهی کارخانه های فولاد اصفهان و خوزستان می شود.

فلاح افزود: به غیر از اینجا 260 معدن سنگ آهن در کشورفعال است که اگر میانگین تولید هر کدام را یک میلیون تن در نظر بگیریم سالانه 260 میلیون تن سنگ آهن در ایران تولید می شود در حالی که نیاز کشور به سنگ آهن کمتر از این میزان یعنی 200 میلیون تن است.

مشخص شد که سنگ آهن بیش از نیاز داریم.

کرمی معاون بازار یابی و فروش ذوب آهن اصفهان گفت: هم اکنون ظرفیت تولید این کارخانه حدود دو میلیون و 700 تن شمش فولاد است.

جالب است که به غیر از ذوب آهن اصفهان 130 واحد فولادی کشور هم تولید سالانه شمش فولاد انها بالای 17 میلیون تن است پس با این اوصاف کمبود شمش هم در کشور نداریم.

سوال همچنان بی جواب ماند که چرا واحد های نوردی کشور برای سر پا ماندن باید نبرد کنند؟

به دنبال جستجوی پاسخ این سوال با مدیران عامل کارخانه های نوردی اراک و اصفهان و ابرکوه هم به صورت حضوری صحبت کردیم.

مشکل نبود شمش فولاد تنها به کارخانه سفیدشت ختم نمی شد، وقتی با مهدیان زاده مدیر عامل شرکت فولاد سرمد ابرکوه مصاحبه شد گفت: نیازبه مواد اولیه مان را به سختی تامین می کنیم حرفی که مدیران عامل واحد های اراک و اصفهان از ترس اینکه دیگر شمش فولاد به انها داده نشود، حاضر به مصاحبه دراین خصوص نشدند اما تایید کردند وگفتند مشکل اصلی آنها مربوط به بورس کالاست.

بازی شمش های فولادی در بورس

خوب است بدانید، واحد های تولید کننده مقاطع طویل مثل میلگرد، تیرآهن، نبشی و ناودانی مواداولیه را از طریق بورس تامین می کنند و براساس قانون، تولید کنندگان شمش فولادی باید 60 درصد محصول خود را در بورس کالا عرضه کنند.

با کمک کارشناس وارد کدال بورس شدم ،معامله ای به نظر منصفانه که با واردشدن به سامانه اطلاعات بورس قضییه آرام آرام مشخص شد.

گل به خودی در بازی بورس و کارخانه های نوردی

در این سامانه مشخص شد یکی از کارخانه های بزرگ تولید شمش در سه ماهه نخست امسال از 103 هزار تن شمشی که باید در بورس عرضه می کرد فقط 3 هزار تن را در بورس کالا به فروش رسانده بود و مابقی در بازی پولشویی گل به تولیدکنندگان خودی می زد، شمش های فولادی که در بورس عرضه نمی شود اما در لیست فروش کارخانه ها ثبت می شود موضوعی که مشابه آن در خیلی از واحد های فولادی دیده می شد.

قاسمی معاون صنعت، معدن و تجارت می گوید: برای تامین مواد اولیه ناچارند از خارج بورس به هر شکلی شده شمش فولادی تامین کنند.

خرید شمش های عرضه نشده در بورس از دلالان

خریدارشمش فولادی خارج از بورس شدم ، بالاخره یکی از مدیران با من همکاری کرد و شماره چند تا دلال را به من داد. بنا به درخواست فروشندگان، شبانه راهی استان فارس شدم، به من گفتند الان خیلی سخت می شود شمش تهیه کنید، مثل هروئین شده، بالاخره در بورس هم یک سری رانت ها هست، من با شرط خرید نقد توانستم اهن اسفنجی و اسلب پیدا کنم اما دنبال شمش آهنی بودم که آدرسی در تهران را به من دادند، قرارملاقاتی غیر قانونی در دفتری با فعالیت های کاملا قانونی گذاشتم. در آنجا شمش فولاد را به من 400 تومان بالاتر از قیمت در بورس تحویل دادند و از قضای روزگار شمش آن کارخانه بزرگ کشور که در بورس فقط سه هزار تن محصول خود را عرضه کرده بود، محصولش را به من با 40 درصد سود بیشتر فروخت. این شمش ها در بورس کالا عرضه نمی شد اما در لیست فروش کارخانه ها ثبت می شد.

دود شمش های فولادی گران در چشم مصرف کنندگان

خرید و فروش خارج از بورس باعث افزایش قیمت محصولات کارخانه های نوردی می شود و در نهایت مابه التفاوت قیمت شمش های فولادی بوسیله افزایش قیمت محصول نهایی این کارخانه هااز جیب مصرف کنندگان پرداخت می شود و به گفته فروشندگان میلگرد بازار شهرکرد، تاوان این قصه پر غصه را مردم می دهند.

یکی از مردم که منزل مسکونی اش نیمه کاره رها شده بود گفت: "در عرض یک ماه میلگرد از 8 هزار تومان به 12 هزار تومان رسیده، نتوانستم کارساختمان مسکونی ام را تمام کنم."

به شهرکرد که رسیدم سری به بازارمیلگرد و آهن زدم، مشتری در حال چانه زدن با فروشنده بود: چرا یکدفعه قیمت اینقدر بالا رفته من اول ماه به قیمت 8 هزار بردم، خوبه کارخانه تولید میلگرد بغل گوشمان است.

بعد از رفتن خریدار میلگرد، فروشنده گفت: روز به روز قیمت میلگرد بالا میره و در این افزایش قیمت ، این مردم هستند که ضرر می کنند وباید میلگرد را با قیمت بالاتر بخرند.

تولید وطنی در خود تحریمی وطنی

معاون معدن وزارت صمت می گوید: علیرغم اینکه کارگروه تنظیم بازار مصوب کرده بود تولید کنندگان شمش 60 درصد تولیدات خود را در بورس کالا بیاورند اما آنها به اندازه کافی شمش وارد بورس نکردند وما مجبور شدیم برخی اوقات معاملات را باطل کنیم واین ماجرا به جایی رسید که بورس کالا اعلام کرد دیگر نظارت وزارت صمت را نمی پذیرد.

اسماعیلی ادامه داد: هم اکنون 30 میلیون تن فولاد خام در کشور تولید می شود و با وجود افزایش 10 درصدی فولاد، صادرات شمش 20 درصد و میلگرد 50 درصد کاهش یافته است، بورس کالا قیمت شمش رااز درب کارخانه تا محل کشتیرانی خلیج فارس (محل بارگیری شمش برای صادرات به خارج) محاسبه کرده که از طرفی سود زیادی برده و از طرفی صادرات هم انجام نشده است.

بورسی ها همان فولادی ها هستند

به دیدار یکی از اعضای هیات مدیره بورس کالا رفتم جایی که احساس کردم "گره اصلی بازی شمش های فولادی اینجاست " آنجا بود که فهمیدم بورسی ها همان فولادی ها هستند چرا که بیشتر هیات مدیره بورس کالا مدیران ارشد کارخانه های فولادی بودند.

یزدی زاده عضو هیات مدیره بورس کالا که می گفت ماست ما ترش نیست معتقد است: ایرادی به بورس نیست و بورس کالا به بهترین شکل ممکن به وظایف خود عمل می کند.

دور زدن مصوبه خرید و فروش شمش خارج از بورس

مصوبه خرید و فروش شمش فولاد خارج از بورس به راحتی دور زده می شود، این نظر صریح معاون دادستان کشور است، که می گوید: عده ای با سود های دو تا سه هزار میلیارد ریالی در ماه پول شویی می کنند و باعث اختلال در نظام اقتصادی کشورمی شوند.

سعید عمرانی می افزاید: سنگ آهن از کوه های کشور، انرژی، آب و ... همه تقریبا با قیمت های مناسب به دست فولاد سازان و تولید کنندگان شمش می رسد.

وی از تنظیم نامه ای به دادستان تهران برای ورود به این موضوع خبر دارد.

شمش فولاد ارزان تر در آینده نزدیک

رضا محتشمی پور، معاون عملیات و نظارت بر بورس کالای ایران هم گفت: انچه ابلاغ شده دارای اشکالات فنی است که رفع نشده و مسوولیت پیگیری بر عهده صنعت و معدن بوده که وقتی عرضه انجام نمی شد باید برخورد می کرد.

معاون امور صنایع و معادن وزارت صمت گفت: در کارگروه تنظیم بازار، قیمت فروش شمش فولادی مشخص شد و کارخانه های تولید کننده این محصول نیز موظف شدند بخشی از شمش های فولادی مورد نیاز خود را به عنوان مواد اولیه بردارند و با بقیه محصول، نیاز سایر کارخانه های نوردی کشور را تامین و اگر چیزی از شمش های فولادی باقی ماند آن را به خارج از کشور صادر کنند.

داریوش اسماعیلی این گونه صحبت هایش را تمام کرد: انها که شمش وفولاد می خرند کمی صبر کنند چون قیمت در آینده ای نزدیک ارزان خواهد شد ارزان تر از ان چیزی که الان در بازار است.

و این یعنی امید به پایان بازی شمش های فولادی در بورس کالا ...